Kafa yaralanması, kafaya gelen ve en önemlisi de beyni etkileyen her türlü travmayı anlatan genel bir terimdir.

  • Kafatası kırığı: Bir kafatası kırığı beyni çevreleyen kemikte veya kafatası yapısındaki diğer yapılarda meydana gelen bir kırıktır.
    • Düz kırık: Özellikle çocuklarda yaygın görülen bir yaralanmadır. Düz kırık, kafatasında kıyasen düz bir çizgi takip eden bir kırıktır. Küçük kafa yaralanmalarında (düşmeler, başa gelen darbeler taş veya başka bir nesne düşmesi veya fırlatılması veya motorlu taşıt kazalarında) meydana gelir. Düz kafatası kırığı beyne ek bir hasar gelmemişse ciddi bir yaralanma değildir.
    • Kafatasının çökmesi: Ucu kör nesnelerin (en yaygın olarak çekiç, taş, ağır ama çok küçük nesneler) güçlü etkisiyle meydana gelir. Bu yaralanmalar kafatası kemiğinde “göçükler” yaratabilir. Eğer çökük en az çevredeki kafatası kemiğinin kalınlığı kadarsa (yaklaşık 1 santim), kemik parçalarını çıkarmak veya beyinde hasar olup olmadığını anlamak için genellikle cerrahi müdahale gerekir. Küçük çökük kırıkları kafatası kemiğinin kalınlığından azdır. Birçok kafatası kırığı çökme değildir. Başka yaralanma yoksa genellikle cerrahi müdahale gerektirmez.
    • Kafatası kaidesi kırığı: etkili bir kuvvetle ciddi kafa darbesinden kaynaklanan, kafatasının kaidesini (zeminini) oluşturan kemiklerde meydana gelen bir kırık. Kafatası kaidesi kırığı genellikle sinüs boşluklarını birleştirir. Bunların birleşmesi kafatasının içine hava veya sıvı girmesine izin vererek enfeksiyona neden olabilir. Başka yaralanmalar yoksa genellikle cerrahi müdahale gerekmez.
  • Kafa boşluğu içinde kanama
    • Subdural hematom: Beyin dokusuyla dura maddesi (beyin ve kafatası arasındaki sert, lifli doku katmanı) arasında meydana gelen kanamaya subdural hematom denir. Bu tür kanamaya beyinle dura maddesi arasındaki “köprü” damarların esnemesi veya yırtılması neden olur. Subdural hematom akut olup yaralanmadan sonra aniden ortaya çıkabilir, kronik olup yaralanmadan sonra yavaş yavaş birikebilir. Kronik subdural hematom köprü damarların daha kırılgan olduğu yaşlılarda daha yaygındır ve bu damarlar küçük kazalardan sonra kolayca kanamaya başlayabilir. Potansiyel olarak ciddi bir durumdur ve genellikle cerrahi müdahale gerektirir.
    • Epidural hematom: Dura maddesiyle kafatası kemiği arasında meydana gelen kanamaya epidural hematom denir. Kan damarları kesildiği zaman meydana gelir. Genel sebebi şakaklarda yaralanmadır. Epidural hematom potansiyel olarak ciddi bir durumdur ve genellikle cerrahi müdahale gerektirir.
    • Parankim kanaması/beyin zedelenmesi: Bu terimler beyin dokusunda kanamayı anlatır. Zedelenme genellikle beyin dokusunda meydana gelen bir çürüktür ve genellikle (normal çürükler gibi) özel bir müdahale gerektirmez. Birçok doktor beyin zedelenmesi olan insanları, beyin şişmesi gibi nadir komplikasyonları gözlemlemek için belli bir süre hastanede gözlem altına alır. Parankim kanaması beyin dokusunda kan birikmesidir. Küçük kanamalar tedavi edilmeden iyileşebilir ve ciddi sorunlara yol açmaz. Daha ciddi ve büyük kanamalar genellikle cerrahi müdahale gerektirir.
  • Kapalı kafa yaralanmaları: Bu geniş terim delici bir yaralanma (örneğin mermi veya bıçakla) olmadan beyinde veya kafatası çevresindeki yapıda meydana gelen herhangi bir yaralanmayı tanımlar. Küçük yaralanmalardan ölümcül yaralanmalara kadar birçok çeşidi vardır.
İLGİLİ MAKALE

Kulak Yolu Enfeksiyonu

Doç. Dr. Haluk KULAKSIZOĞLU

Merhaba, Eşim 6 ay öncesi rahim ameliyatı esnasında alt üreter yaralanması oldu farkına varılıp katater takıldı. 3 ay sonra katater çıkarıldığında yar... devamı