Bazı uyku problemleri kişinin kendisi tarafından fark
edilmeyebilir. Eğer ana belirtiler uykudayken algılanamıyorsa böyle bir sorunu
olduğunu bilemeyebilir. Bu kategorideki iki rahatsızlık obstrüktif uyku apnesi
ve dişleri gıcırdatma olarak da bilinen bruksizmdir. Uyku apnesinde kişinin
uykuda nefes alması kısa süreler için durur. Bu durum bazen uykuyu bölebilir
bazen bölmez. Beraber uyuduğu partneri ise sesli horlama, boğulma benzeri
sesler ya da nefes almanın duruşu gibi belirtileri fark edebilir. Uyku apnesi ve dişleri gıcırdatma
birlikte sık görülmektedir.
Uyku apnesinin geniş tanımıyla erkeklerin %15 ila 30’unu,
kadınların ise %10 ila 30’unu etkilediği tahmin edilmektedir. Hastalığın, daha
dar bir tanımla ele alındığında ise yetişkinlerin %2-9’unu etkilediği söylenir.
Çocuklarda %2-5 oranında görülür. Dişleri gıcırdatma ise çocukların neredeyse
%50’sini etkilemekte, bu oran ergenlikte %15’e, orta yaşlı yetişkinlerde %8’e,
yaşlılarda ise %3’e düşmektedir.
Uyku apnesi ve
dişleri gıcırdatmanın beraber görülmesiyle ilgili çeşitli açıklamalar olsa
da birinin diğerinin sebebi ya da sonucu olduğu ispatlanamamıştır. Fakat uyku
apnesi olan kişilerin 3’te 1’inde bruksizm görülüyor olması ikisi arasında bir
ilişki olduğunu göstermektedir.
Henüz kesinleşmemiş açıklamalardan biri uyku apnesinin
belirtilerinin diş gıcırdatmayı tetiklediğidir. Uyku apnesinde hava kanalları
engellendiğinde ağızdaki çiğnemeyle ilgili kasların hareketinin bu kanalları
açma ihtimali üzerinde durulur. Bu da diş gıcırdatmaya neden olabilir. Ayrıca
uyku apnesinde zorlukla nefes almak boğazın arkasındaki dokuların kurumasına
yol açabilir. Diş gıcırdatma ve çene kasmanın bu dokuları tekrar
kayganlaştırabileceği ihtimali üzerinde durulur. Bu bakış açısında bruksizm,
vücudun kendisini uyku apnesinin etkilerinden korumak için kullandığı bir
mekanizma gibi görülür.
Uyku apnesi ve
dişleri gıcırdatmanın arasındaki ilişkiyi açıklayan bir başka bakış açısı
ise bruksizmin uyku apnesine katkıda bulunduğudur. Sinir sisteminden gelen ve
kalp atışını, çene etrafındaki kasları, burundaki kanalları etkileyen
sinyallerle ilişkili olabileceği düşünülür. Diş gıcırdatmayı başlatan
sinyallerin hava kanallarındaki tıkanıklığı artırdığı fikri üzerinde durulur.
Bir diğer bakış açısı ise iki rahatsızlığın ilişkili olduğu ancak birbirlerinden bağımsız olarak ortaya çıktığı, bir sebep-sonuç durumu olmadığı üzerinedir. Diş gıcırdatma ve uyku apnesinin hangi sırayla görüleceğinin bilinememesi, bazen birinin bazen diğerinin önce ortaya çıkıyor olması da bu fikri destekler niteliktedir.
Kalitesiz Uyku Şişmanlatır
Dt. Bedri ÖZARSLAN
Merhaba Benim Diş Etim Kanıyo Arada Diş Fırçaladıgında Ve Damağım Arıyo Ve Biraz Kilo Aldım Sorunu Nedir... devamı
Uyku Apne Sendromunun Tedavisi Nasıldır?
Yetersiz Uyku Çocuklarda Obeziteye Yol Açar
Uykuya Yardımcı Ve Uyku Kaçıran Gıdalar
Uyku Hormonunun Sırrı Çözüldü
Uyku Bozukluğuna Yol Açan Etmenler