Sperm Sağlığını Ne Belirler

Sperm sağlığı miktar, nitelik ve hareket dahil çeşitli etkenlere bağlıdır:
  • Miktar. Boşalabiliyorsanız üretkensinizdir.  Tek boşalmada dışarı atılan menide mililitrede 15 milyon sperm vardır.
  • Kalite. Normal spermin oval başı ve uzun kuyrukları vardır ve ileri itmek için birlikte çalışırlar. Normal şekil ve yapıda ne kadar çok sperminiz varsa, o kadar çok üretkensiniz demektir.
  • Hareket. Yumurtaya ulaşmak ve içeriye geçmek için sperm, ana rahminde, dölyatağında ve dölyatağı borusunda kıpırdayarak ve yüzerek hareket etmelidir. Buna kendiliğinden hareket edebilme denir. Spermlerinizden %40’ından fazlası hareket ediyorsa, üretkensinizdir.

Sağlıklı Sperm Üretmenin Yolları

Sağlıklı sperm üretme şansını artırmak için birkaç basit adım uygulayabilirsiniz. Örneğin:
  • Güvenli seks yapın. Cinsel ilişkiyle geçen klamidya ve belsoğukluğu gibi enfeksiyonlar hem erke hem de kadın için en önemli kısırlık sebeplerindendir. Kendinizi korumak için, seks partnerlerinizi sınırlandırın ve her seferinde prezervatif kullanın ya da enfeksiyon kapmamış biriyle tekeşli ilişkileri tercih edin.
  • Sağlıklı beslenin. Antioksidan içeren meyve ve sebzeleri bol tüketin. Böylece sperm sağlığınızı geliştirebilirsiniz.
  • Sağlıklı bir kiloda kalın. Bazı araştırmalar aşırı kilonun hem sperm miktarını azaltarak ve hareketini kısıtlayarak sperm kalitesini olumsuz etkilediğini gösteriyor.
  • Stresle baş edin. Stres cinsel işlevi azaltabilir ve sperm üretmesi için gerekli olan hormonları olumsuz etkileyebilir.
  • Hareket edin. Günlük hayatınıza fiziksel aktiviteler ekleyin.

Yasaklar

Sperm özellikle aşırı ısınma ya da toksik kimyasallar gibi çevresel faktörlere hassastır. Üretkenliğiniz korumak için:
  • Sıcakta durmayın. Artırılmış skrotal (testis torbası) bölge sıcaklığı sperm üretimini engelleyebilir. Üretkenliğinizi korumak için, dar iç giyim ya da atletik şortlar giymeyin. Uzun süre bisiklet sürüyorsanız ya da uzun süre oturmak zorunda kalıyorsanız sık aralar verin. Kucağınıza dizüstü bilgisayar almayın. Sıcak küvet, sauna ve buharlı banyolardan kaçının.
  • Sigara içmeyin. Sigara içen erkeklerin düşük miktarda spermi olma ihtimali daha yüksektir. Sigara sperm hareketini ve şeklini de olumsuz etkiler. Sigara içiyorsanız doktorunuzla görüşün ve bırakmayı deneyin.
  • Aldığınız alkolün sınırını kısıtlayın. Çok içmek spermin kalitesini ve miktarını azaltabilir. İçmeyi tercih ediyorsanız makul seviyelerde olsun.
  • Yasadışı uyuşturucu kullanmayın. Sigara gibi marihuana sperm hareketini azaltabilir ve spermin şeklinin bozulmasına neden olabilir. Kokain ve eroin de sağlıklı sperm oluşumunu olumsuz etkiler.
  • Cinsel ilişki esnasında kaydırıcılardan uzak durun. Kişisel kaydırıcılar, örneğin tükürük, çoğu cilt losyonları ve jeller, sperm hareketini olumsuz etkileyebilir. Gerekirse, aspur ya da fıstık yağı kullanın. Bazı özel kaydırıcıları da düşünebilirsiniz çünkü spermi daha az etkileyebilir.
  • İlaçlara dikkat edin. Kalsiyum kanal tıkayıcılar, trisiklik antidepresanlar, antiandrojen ve başka çeşitli ilaçlar üretkenlik konularına katkıda bulunabilir. Anabolik steroidler aynı etkiyi yapabilir. Kemoterapi ilaçları ve kanserle savaşta radyasyon tedavisi kalıcı kısırlığa neden olabilir. İlaç almayı düşünüyorsanız, doktorunuza üretkenliğinize etkisinin olup olmadığını ya da tedaviden önce spermi almak ya da saklamanın mümkün olup olmadığını sorun.
  • Toksinlere dikkat edin. Böcek ilaçlarına ya da diğer toksinlerine maruz kalma sperm miktarını ve kalitesini etkileyebilir. Toksinlerle çalışmak zorunda iseniz, kimyasalların tenle temasından kaçının.

Yaşlanma Sperm Kalitesini Etkiler Mi

Kadınlar biyolojik saati olan tek varlık değildir. Sperm hareketi ve sağlıklı sperm sayısı 50 yaşından sonra azalarak erkeğin üretkenliğini etkileyebilir. Bazı araştırmalara göre yaşlı erkeklerden hamile kalan kadınların düşük riski daha yüksektir. Babanın artan yaşı çocuklarda otizm ve şizofren olma riskini artıran bir unsurdur.

Ne Zaman Yardım Alınmalı

Üretkenliğinizi geliştiren sağlıklı bir yaşam tarzı edinmek, üretkenliğinize zarar verecek şeylerden uzak durmak gebe kalma şansınızı artırabilir. Siz ve eşiniz korumasız bir yıldan sonra hamilelik gerçekleşmemişse doktorunuzdan sperm analizi isteyin. Üreme uzmanı sorunun kaynağını tespit edebilir ve sizin anne baba olmanız için gerekli tedaviyi sağlayabilir.

Prof. Dr. Kaan AYDOS

Hocam merhaba.Ben ilk hamileliğimde 5.ayda baslayan kanama ile birlikte 6 aylık erken doğum ve ikinci hamileligimde ise kese bozukluğuyla birlikte ... devamı