Nedir

Vücudun eklemlerinin çevresinde ve içinde birkaç tane bursa bulunur. Bursa yumuşak dokular ile kemik arasındaki sürtünmeyi azaltmaya yarayan sıvı dolu küçük bir torbadır. Bursa kaslar ile tendonların kemik çıkıntıları üzerinde kolayca kaymasını sağlar. Ne var ki bursa iltihaplanırsa, iltihaplanmış eklemdeki hareket ağrılı olur ve sınırlanır.

Bursit bursanın iltihaplanmasıdır. Yaralanma akut (bir kez görülen) veya kronik (tekrarlanan yaralanmayla oluşup yavaş yavaş gelişen iltihaplanma) olabilir. 

Dirseğin içinde birkaç tane küçük bursa olsa da, dirsek bursası en önemli olanı ve sporlarda en çok yaralananıdır. Dirsek bursası (veya dirsek çıkıntısı bursası ya da olekranon bursa) dirseğin ucunda, humerusun dirsek ucunda bulunur.

Sporlarda deri altı dirsek bursiti en yaygın akut yaralanmadır ve bu yaralanma dirseğin hemen şişmesine ve şekil bozukluğuna yol açar.  Dirsek çıkıntısı bursası dirsekteki en büyük bursa olduğu için, bu bursa yaralandığı zaman, dirseğin işlevi ciddi bir biçimde etkilenir.

Belirtileri

Belirtileri

Akut yaralanma geçiren bir sporcu hızla (birkaç dakika içinde) belirtiler gösterirken, kronik bursası olan bir atlet yaralanma sonrası belirtileri haftalar sonra gösterebilir. 

Belirti ve işaretler dirseğin uç kısmında şiddetli, orta veya hafif şişme olarak ortaya çıkabilir. Şiş dirseğin ucuna konmuş bir golf topuna (orta şiş) veya bir tenis topuna (orta ile şiddetli arası şiş) benzeyebilir.

İltihaplanmış olan bursanın kendisi ağrı yapmasa da, şişin yarattığı artan basınç sporcu dirseğini büküp uzatmak istediği zaman ağrıya neden olabilir.

Dirsek bursitinde problem bursanın enfeksiyon kapmasıdır. Bursa enfeksiyon kaparsa buna septik bursit denir.  Bu tür bursitler başka bir yerde (parmaklarda veya elde) bulunup dirseğe sirayet eden bir enfeksiyondan da kaynaklanabilir. 

Septik bursitin belirti ve işaretleri septik olmayan bursitin belirti ve işaretlerinden farklıdır, ancak vücudun herhangi bir yerindeki enfeksiyonlara benzer belirtiler gösterir:

  • Ateş
  • Ağrı
  • Lokal sıcaklık
  • Atalet
  • Hareket kabiliyetinin sınırlanması
  • Dokununca acıma
  • Şişlik

Sebepleri

Sebepleri

Kimler Dirsek Bursiti Olur?

Dirsek bursası kolayca yaralanır, çünkü dirseğin ucunda bulunur ve herhangi bir kas veya yumuşak doku tarafından korunmaz. Ne yazık ki atlet düştüğü vakit dirsek belirgin yerinden dolayı yaralanmaya açıktır.

Dirseği üzerine düşme riskini içeren bir spor yapan her atlet olası bir dirsek bursiti için iyi bir adaydır. Akut bursite katkıda bulunan başka bir risk faktörü ise atletin mücadele ettiği yüzey tipidir.  Sporun yapıldığı zemin ne kadar sert ve yoğunsa atletin düştüğü zaman yaralanma yaşama ihtimali o kadar yüksektir.

Bunu dikkate aldığımızda dirsek bursiti riski olan atletler, basketbol, hentbol, voleybol sporları yapan atletlerdir, çünkü karşılaşmalar sert zemin üzerinde yapılır ve sporcular çok sık yere düşerler.

Dirsek Bursitinin Sebebi Nedir?

Bir dirsek bursitine bir dizi yaralanma mekanizması sebep olur:

  • Bükük bir dirsek üzerine düşmek (akut)
  • Tekrarlayan baskı veya sürtünme (kronik)
  • Tekrarlayan esneme veya uzanma (kronik)

 

Tekrarlayan mekanizmalar kronik bursit yaralanmalarına yol açarken, dirseğin ucu üzerine düşmek akut bursite neden olur.  Araştırmalara göre (2009) bir akut mekanizma ile zaman içinde gelişen bursit yaralanmaları eşit sayıdadır.

Testleri

Teşhis

Dirsek bursiti tıbbi geçmişe bakarak ve spor tıbbı uzmanının klinik değerlendirmesiyle kolayca teşhis edilebilir. Bu yaralanmayı teşhis etmek için teşhis araçlarına başvurmak gerekli değildir. 

Septik bursitten kuşkulanılırsa, doktor bursadan sıvı alabilir, bursada gerçekten bir enfeksiyon olup olmadığını tespit etmek için sıvıdan bir örneği inceleyebilir.  Sıvı alınmasının ardından dirsek askıya alınır. Antibiyotiklerle birlikte sürekli sıcak su torbası uygulanması tavsiye edilir. 

Yaşam Tarzı

İyileşme - Destek Almak

Akut atletik sakatlık bursitinden iyileşme sporcu ağrısız olsun ve dirseğini tümüyle kullanabilsin diye iltihaplanmayı azaltmaya odaklanır.  Spor yapmaya geri dönme süresi, sakatlığın üzerinden ne kadar geçtiğine değil, bursitin iyileşmesinin ne kadar sürdüğüne bağlıdır. Her sporcunun iyileşme süresi farklıdır.

Sporucunun tekrar spor yapmaya güvenli bir şekilde dönebilmesi spesifik pozisyonların ve sporun özel taleplerine bağlıdır. Pozisyonu veya yaptığı spor dirseği tümüyle kullanmayı gerektiren sporcuların spor yapmaya geri dönmesi, pozisyonu ve yaptığı spor daha ziyade üst kola dayanan sporcuların geri dönmelerinden daha uzun sürer.

Yaptığı spor ne olursa olsun, bir akut dirsek bursitinden sonra spora geri dönen atlet dirseği üzerine koruyucu bir şeyler takmalı veya sarmalıdır.

Spora Ne Zaman Geri Dönebilirim?

Bir sporcu doktoru ona dönme izni verdiğinde, ağrı veya şişi yoksa ve dirseğini - hiç yaralanmamış bir dirseğin hareket serbestisiyle - kullanabiliyorsa geri dönebilir. Sporcu ayrıca dirseğine herhangi bir rahatsızlık ve ağrı duymadan yük de bindirebilmelidir.

Dirsek bursiti olduğunuzdan kuşkulanıyorsanız, doğru tedavi ve bakım için yakınlarınızda bulunan bir spor yaralanmaları doktoruna acil olarak başvurmanız gerekir.

Tedavisi

Tedavi

İlk 48 saat boyunca yirmi dakikalık seanslar halinde her iki saatte bir buz torbası uygulanmalıdır. Sporcunun buz uygulamadığı vakitlerde dirsek elastik bir bandajla sarılmalıdır ki iltihaplanmış bursaya istikrarlı bir baskı uygulanabilsin.

Bursanın iltihabı şiddetliyse doktor bursayı boşaltmayı düşünebilir. Bursa boşaltıldıktan sonra, tekrar iltihaplanmayı önlemek için dirsek bir baskı sargısıyla birkaç gün sarılı tutulmalıdır.

Kronik bursit farklı bir şekilde tedavi edilir. Tedavi kriyoterapi, steroit olmayan iltihap kurutucu ilaçlar ve direği daha fazla baskıdan korumak için koruyucu bandaj takmaya odaklanır. Bazı vakalarda doktor boşaltmayı veya kronik olarak iltihaplanmış olan bursayı ameliyatla tümden almayı önerebilir. 

Önleme

Önlem

Atletler dirseğin ucu üzerine düşmeyi önlemek için bileklerini, ön kollarını ve dirseklerini yaralanmadan koruyacak şekilde yere düşmeyi öğrenmelidir.  Sporcular kollarını kendilerine çekme veya yuvarlanma yoluyla düşmenin yaratacağı tepkiyi absorbe etmeyi öğrenmelidir. Atletin kolu, uzatılmış kol yerine gövde üstüne düşmek için bedene doğru çekilmelidir. 

Vücudun gövde kısmı düşme kuvvetini daha kolay absorbe ederken, yuvarlanmak bu kuvveti dağıtır. Bu teknik uzatılmış bir kol üzerine düşmekten kaynaklanan kemik kırıkları, dirsek çıkıkları ve bilek burkulmaları gibi birçok yaygın sakatlığın meydana gelmesini önleyebilir.

Dirsek bursası üzerine sürekli binen yükten dolayı oluşacak dirsek bursitini önlemek için dirsek koruyucuları takılabilir. Koruyucu takmak, bursanın sürekli baskı nedeniyle oluşan sakatlık yüzünden iltihaplanmasını önleyebilir.

İLGİLİ MAKALE

Bursit Nasıl Yenilir?

Uzm. Dr. Hakan Rauf TÜFEKÇİ

merhaba hakan bey benim annem iltihaplı ateşli romatizma elleri dirsekleri yamuluyor çok kötü ağrılar çekiyor son 10 gündür hiç yataktan kalkamıyor bi... devamı