Katapleksi istemli çalışan kasların kontrolünün aniden ve kısa süreli olarak yitirilmesi durumudur. Kahkaha gibi güçlü duygusal tepkiler katapleksiyi tetikleyebilir. En çok narkolepsi denilen uyku bozukluğuyla ilişkili olarak görülür. Narkolepsi ise aniden uyku ataklarının bastırmasına verilen isimdir.

Katapleksi nedir dendiğinde gün içinde görülen bir durum olduğu belirtilmelidir. Hafif bir atak sırasında kaslardaki güçsüzlük belli belirsiz olabilir. Örneğin göz kapakları aşağı doğru sarkabilir. Daha şiddetli yaşanan ataklarda ise kişi tüm vücudunun kontrolünü geçici olarak yitirebilir. Aslında farklı şikayetler olsa da bazen katapleksi nöbet geçirmeyle karıştırılmaktadır. Henüz bir tedavisi olmasa da ilaç kullanımı ve tetikleyicilerin yönetimiyle kontrol altında tutulabilir.

Katapleksi epizotları sırasında kişi uyanıktır ancak geçici olarak paralize olur. Erkekleri ve kadınları eşit derecede etkilemektedir. Bitkinlik ve yorgunluk durumuyla, güçlü duyguların yaşanmasıyla kötüleşebilir. Bazen antidepresan ilaçların alınması aniden bırakılırsa ortaya çıkabilmektedir. 

Katapleksi nedir diye sorulduğunda kısaca güçlü, genellikle hoş duygular tarafından tetiklenen kas kaybı kontrolü olarak yanıtlanabilir. Sıklıkla vücudun her iki tarafında birden görülür. Kahkaha en sık görülen tetikleyiciyken mutluluk, heyecan, kızgınlık, şaşırma, korku veya stresli bir olay tarafından da tetiklenebilir. En çok narkolepsiyle ilişkili olarak görülse de Niemann-Pick C tipi hastalığı, Prader-Willi sendromu ve Wilson hastalığı gibi diğer nadir hastalıklarla birlikte de yaşanabilir. Zaman zaman felç, multipl skleroz (MS), başa alınan travma gibi durumlarda da görülebilmektedir. 

Katapleksi atakları genellikle kısa sürer. Birkaç saniye ile birkaç dakika arasında değişebilir. Ardında normal kas kontrolü ve işlevi hızlıca geri kazanılır. 

Katapleksi nedir dendiğinde belirtileri de bu durumu daha iyi anlamayı sağlar. Narkolepsiyle alakalı katapleksinin belirtileri genellikle çocukluk ve genç yetişkinlik dönemlerinde (7-25 yaş arası) başlar. Ataklar çok farklı şekillerde görülebilir. Katapleksi epizotunun belirtileri arasında yüzde seğirme, normal dışı dil hareketleri, çenenin titremesi, başın veya çenenin aşağı doğru düşmesi, dizin titremesi, göz kapağının sarkması, konuşmada zorluk yaşanması bulunur. Atağın şiddetine göre kişi yere düşebilir ve hareket edemeyebilir. Genellikle bir müdahale yapılmasına gerek kalmadan atak kendiliğinden geçer. Ancak düşme ve kendini yaralama ihtimaline karşı önlem alınması doğru olacaktır.

Op. Dr. Süleyman ESERDAĞ

merhaba hocam vajinoplasti ve labioplasti amelyatları aynı anda yapılırmı iyileşme süresi nedir vede ikisnin beraber ameliyat ücreti nedir acaba şimdi... devamı