Nedir

Vertigo (Baş dönmesi)

Baş dönmesi (vertigo), döndüğünüzü veya dünyanın sizin çevrenizde döndüğünü hissetmenizdir. Benign paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV), iç kulaktaki bir sorun yüzünden ortaya çıkar. Genelde gelip giden kısa baş dönmesi nöbetlerine neden olur. 

Bazı insanlar için BPPV, birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer. Ama tekrarlanabilir.

BPPV, ciddi bir sağlık sorununun bir işareti değildir.

Sebepleri

Sebepler

BPPV, iç kulaktaki bir sorun yüzünden ortaya çıkar. İç kulak kanallarınızın içindeki minik kalsiyum “taşları”, dengenizi korumanıza yardımcı olur. Normalde ayağa kalktığınızda veya başınızı çevirdiğinizde olduğu gibi belli bir şekilde hareket ettiğiniz zaman taşlar dolaşmaya başlar. Ama iltihap veya kızarık şişlik gibi şeyler, taşları hareket etmeleri gerektiği şekilden alıkoyar. Bu, beyninize yanlış mesaj gönderir ve dengenizi etkiler.

Belirtileri

Belirtiler

Ana belirtisi, hızlı hareket etmeseniz bile dönüyormuş veya yalpalıyormuş gibi hissetmenizdir. Bu, başınızı belli bir şekilde hareket ettirdiğinizde, örneğin yatakta dönerken, başınızı hızlı çevirirken, bir yerden sarkarken veya başınızı arkaya atarken olabilir.

BPPV, genelde bir veya iki dakika sürebilir. Hafif şiddette olabilir veya midenize vurup kusmanıza yol açacak kadar kötü olabilir. Dengenizi kaybetmeden ayağa kalkmayı veya yürümeyi bile zor bulabilirsiniz.

Teşhisi

Teşhis

Siz ve doktorunuz belirtilerinize dair konuşacaksınız. Doktorunuz, size tam bir genel sağlık muayenesi yapacaktır ve sinirlerinizin beyninize mesajları nasıl gönderdiği ile ilgili bir sorununuz olup olmadığını görmek için sinir sisteminizi test edecektir. Doktorunuz, kafanızı çevirdikçe veya arkaya yatırdıkça gözlerinizin nasıl hareket ettiğine bakarak BPPV’niz olup olmadığını söyleyebilecektir. Buna “Dix-Hallpike testi” denir.

Baş dönmesine neden olabilecek başka şeyler de vardır, o nedenle diğer testleri de yaptırabilirsiniz.

Tedavisi

Tedavi

BPPV, genelde birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer. Zamanla beyniniz, büyük ihtimalle iç kulağınızdan aldığı kafa karıştırıcı sinyallere alışacaktır. Ama baş dönmesini daha hızlı geçirebilecek bazı basit egzersizler yapabilirsiniz.

BPPV için bir çeşit egzersiz, baş dönmesini tetiklemeyecek şekilde kalsiyum taşlarını hareket ettirebilir. Başka bir çeşit egzersiz, beyninizi kafa karıştırıcı baş dönmesi sinyallerine alıştırmak üzere eğitmeye çalışabilir. 

İlaçlar, midenizi bulandıran şiddetli baş dönmelerine yardımcı olabilir. Ama bu çeşit ilaçları kullanmak, aynı zamanda BPPV’nin geçmesini uzatabilir. Sadece yeteri kadar hasta hissettiğinizi bildiğiniz zaman ilaç almaya değer (ve muhtemelen baş dönmeniz daha uzun sürer).

Ani bir baş dönmesi nöbetiniz olursa kendinizi veya başkasını incitmeyecek kadar fazladan dikkatli olun.

  • Baş dönmesinin vuracağı ve size kontrolünüzü kaybettirecek herhangi bir durum varsa araba veya bisiklet sürmeyin (Bu, sizin için hangi hareket tipinin baş dönmesini tetikleyeceğine bağlıdır).
  • Evdeyken yerlerdeki ve yol üzerindeki şeyleri düzenli tutun ki takılıp düşmeyin.
  • Yüksek yerlerden sakının.
  • Aniden dengenizi kaybederseniz tehlikeli olabilecek aletleri veya makineleri kullanmayın.

Uzm. Dr. Gökçe KÜÇÜKYAZICI

baş ağrısı baş dönmesi mide bulantısı aşırı sinir stres... devamı