Mide-Göğüs Yanması Bir Isırıkla Başlar

Sıcak, yapışkan bir pepperoni pizzadan bir ısırık alın ve sindirim sisteminiz harekete geçsin. Mideniz asit salgılamaya başlar ve yediklerinizi parçalamaya hazır olur. Çoğu insanda kusurlu kapakçık benzeri yapılar, bu asitlerin yukarı akın etmesine izin verir, bu da göğüste yanma hissini tetikler. Mide-göğüs yanması oldukça yaygın bir belirtidir. Aşağıdaki slaytlarda mide-göğüs yanmasının nerede başladığı ve nasıl durdurulabileceği ele alınmıştır.

Mide-Göğüs Yanması: İçeriden Bir Bakış

Mide-göğüs yanmasının nedenini anlamak için, gelin pepperoni pizzanın izini sürelim. Bir ısırık yuttuğunuzda, yemek borunuzdan (özofagus) mideye ilerler. Özofagusun alt sfinkteri denilen kapakçık benzeri halka kaslar, yemeğin girebilmesi için açılır. Mide asitlerinin özofagusa kaçmasını önlemek için daha sonra yeniden kapanması gerekir.

Mide-Göğüs Yanması: Kusurlu Kapakçık

Bazı kişilerde mide ile yemek borusu arasındaki sfinkter gerektiği kadar iyi çalışmaz. Bu asidin yemek borusuna sızmasına izin verir (asit reflüsü denir) ve burada ağrıya ve tahrişe neden olabilir. Asit reflüsü olan herkeste mide-göğüs yanması olmaz ancak “mide-göğüs yanması” olan bazı kişilerde de aslında asit reflüsü değil de bu ağrıya neden olabilecek başka bir rahatsızlık olabilir.

Asit Reflüsü Belirtileri

Asit reflüsünün en ayırt edici özelliği mide-göğüs yanmasıdır – göğsün ortasında ağrılı yanma hissi. Mide-göğüs yanması genellikle yemeklerden sonra başlar ve birkaç saat sürebilir. Bu rahatsızlık eğildikten ya da uzandıktan sonra kötüleşebilir. Şiddetli asit reflüsünün diğer belirtileri, boğazın gerisinde ekşi sıvı, yutkunma güçlüğü, göğüste veya boğazda yemek tıkanmış hissidir . Kronik öksürük ya da astım atağı asit reflüsünden kaynaklanabilir. Asit reflüsü belirtilerinin teşhisi için genellikle tüm gereken mide-göğüs yanması belirtilerinin tarifidir.

Mide-Göğüs Yanması: Kimler Risk Altındadır?

Mide-göğüs yanması herkeste gelişebilir ancak bazı yaşam tarzı faktörleri sfinkterin iyi çalışmasını ve midede üretilen asit miktarını etkileyebilir. Kilolu olan, büyük öğünler yiyen, sıkı giysiler giyen ya da sigara içen kişiler mide-göğüs yanmasına karşı daha savunmasız olmaya meyillidir.

Bu Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GÖRH) mı?

Mide-göğüs yanması genellikle sağlığınıza ciddi bir tehdit oluşturmaz. Ancak şiddetli, sık ve ısrarcı asit reflüsünde komplikasyonlar gelişebilir. Eğer şiddetli mide yanmanız varsa ya da bu haftada iki kez ya da daha sık gerçekleşiyorsa, GÖRH (gastroözofageal reflü hastalığı) olabilir, bu durumda bir doktora görünmeniz gerekir. Tedavi olmadan kronik GÖRH iltihaba, ülsere ya da skarlaşmaya yol açabilir. GÖRH yemek borusu zarı hücrelerinde değişimlere yol açabilir. Barret özofagus (resimde gösterilmiştir) olarak bilinen bu değişiklikler özofageal kanser riskini artırır.

Gece Vakti Mide-Göğüs Yanması: Tehlikelidir

Boğaz ağrısı, öksürük ya da ağzınızda acı tatla mı uyanıyorsunuz? Bu gece asit reflüsü olabilir ve tehlikeli olabilir. Bunun yanı sıra uykunun bölünmesi, gece reflüsü yemek borusu hasarını artırabilir. Bunun nedeni uzanmanın midedeki asidi yemek borusunda daha uzun süre tutmasıdır. Ayrıca uyuduğumuzda uyanık olduğumuz zamana nazaran nötrleştirici tükürükleri daha az yutarız.

Mide-Göğüs Yanmasını Evde Yönetmek

Hafif mide-göğüs yanmasıyla günlük düzeninizde birkaç değişiklik yaparak baş edebilirsiniz. Daha küçük öğünler yemekle başlayın. Akşam, yatmadan en az üç saat önce yemek yemeyi bırakın ve gece atıştırmalarından kaçının. (Uzanırken midenizde yemek olması mide-göğüs yanması gibi asit reflüsü belirtilerini tetikleyebilir.)

Yediklerinizi Takip Edin

Bazı gıdaların, mideye fazla asit girmesini sağlayarak ya da özofagusun alt sfinkterini gevşeterek, mide-göğüs yanmasına katkı sağladığı bilinir. Size sorun çıkarabilecek olan gıdalardan uzak durun. Domates, soğan, sarımsak, çikolata, nane şekeri, yağlı gıdalar, portakal ya da greyfurt gibi turunçgillerden uzak durmak belirtilerinizi iyileştirebilir. Eğer baharatlı gıdaların tetikleyici olduğunu fark ederseniz, sevdiğiniz yiyeceklerin hepsini bırakmak yerine daha hafif türlerini tüketmeyi deneyin.

İçtiklerinizi Takip Edin

Bazı içecekler de mide-göğüs yanmasına neden olabilir. Bunlar kahve, çay, gazlı içecekler, alkol, domates suyu ve portakal suyudur. Ancak, bunlar asit reflüsü belirtilerine neden olmuyorsa bunlardan kaçınmanız gerekmez.

Egzersiz Rutininizi Değiştirin

Egzersiz karındaki basıncı artırarak asit reflüsü riskini artırabilir. Bazı egzersiz türleri, doğal sindirim sıvısının geri akmasına neden olarak diğerlerine nazaran riski daha da artırırlar.  Baş aşağı durma ve aşağı bakan köpek duruşu gibi ters yoga duruşları bunun için uygun örneklerdir. Karın sıkıştırma egzersizleri de sorun olabilir çünkü hareket mide asitlerinin yemek borusuna akmasına yol açabilir.

Yatağınızın Başını Yükseltin

Eğer gece mide-göğüs yanması yaşıyorsanız, baş kısmını yaklaşık 15 cm yükseltmek için yatağınızın ayaklarına bloklar yerleştirmeyi ya da üst gövdeniz yükseltici bir minderin üzerindeyken uyumayı deneyin. Bu strateji mide asitlerini ait oldukları yerde tutmak için yerçekimini kullanır. (Sadece başınızı minder ya da yastıklarla yükseltmekten kaçının. Bu mide-göğüs yanmasını artırabilecek şekilde vücudunuzun eğilmesine neden olur.) Ayrıca reflü sol tarafınıza yattığınızda, sağ tarafınıza yattığınızda olduğundan daha az sıklıkla gerçekleşir.

Bol Kıyafetler Giyin

Mide-göğüs yanmasını azaltmanın bir diğer yolu da karındaki basıncı azaltmaktır. Fazla kilolarınızı verin ve bol kıyafetler ve kemerler giyin.

Gebelik Esnasında Mide-Göğüs Yanması

Hamile kadınların yarısından fazlası, özellikle gebeliğin ikinci ve üçüncü 3 aylık dönemde, şiddetli mide-göğüs yanması belirtileri bildirir. Gebelik esnasında hormon seviyelerindeki değişim ve artan karın basıncı asit reflüsü ve mide-göğüs yanması riskini artırır. Hafif belirtiler günde üç büyük öğün yerine daha küçük ve sık öğünler yemek, kızarmış ya da baharatlı gıdalardan uzak durmak ve yemekten sonra uzanmamayı içeren hayat tarzı değişiklikleri ile tedavi edilmelidir. Ancak, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri belirtileri hafifletmez ise, hamile kadınlar ilaç almadan önce mutlaka doktora danışmalıdır.

Mide-Göğüs Yanması Tedavileri: Antiasitler

Zaman zaman gelişen mide yanmaları için, sıvı antiasit gibi hemen işe yarayan bir şeyler alın. İsminden de anlaşılabileceği gibi antiasit mide asidini nötrleştirir. Bu mide-göğüs yanması için geçici rahatlama ve midenin kolayca boşaltılmasını sağlar. Ancak direktiflere dikkatle uymak önemlidir çünkü antiasitlerin fazla kullanımının ciddi yan etkileri olabilir. Uzun süreli mide yanmalarında antiasitler işe yaramayabilir.

Mide-Göğüs Yanması Tedavileri: H2 Blokerleri

Reçetesiz olarak da satılan H2 blokerleri antiasitlerden farklı çalışır. Asitlere, onlar ortaya çıktıktan sonra hücum etmek yerine bu ilaçlar mide asidinin üretilmesini azaltır. Bu, yemekten 30 dakika önce alındığında mide asit reflüsünden kaynaklanan mide-göğüs yanmasını önleyebilir. Reçeteli olan daha güçlü dozları da mevcuttur.

Asit Blokerleri: Proton Pompası İnhibitörleri

Reçeteli ve reçetesiz olarak satılan proton pompa inhibitörleri mide asidi üretimini önleyen bir ilaç grubudur. Asit üretimini azaltmada H2 blokerlerden daha etkililerdir.

Mide-Göğüs Yanması İçin Hangi İlacı Almalı?

Sizin için en uygun olan mide-göğüs yanması tedavisi pek çok şeye bağlıdır. Mide-göğüs yanması ne sıklıkla gerçekleşiyor? Ne kadar kötü? Daha hızlı bir iyileşme mi, korunma mı istiyorsunuz? Antiasitler hafif mide yanmalarında hızlı rahatlama sağlarlar. H2 blokerler sadece ne zaman alacağınızı biliyorsanız, yanmayı başlamadan durdurabilir. Proton pompası inhibitörleri gerçekten inatçı olan mide yanmalarının üstesinden gelebilir. Doktorunuz sizin için uygun olan tedaviyi seçmenize yardımcı olabilir.

Uzm. Dr. Nursal Filorinali KONDUK

İyi günler ben 18 yaşındayım ve 4 yıldır gastroptoz hastasıyım doktor midemde sarkma oldugunu söyledi neyden kaynaklandığını bilmiyordum ve geçen yıl ... devamı