Mono hastalığı, ona yakalanan ve etraflarında yakalanmış hastalar bulunan kişilerin aklında karışıklık yaratır. “Enfeksiyöz monolükleoz”un kısaltması olan mono,, öpücük hastalığı olarak da bilinir ve nedeni de herpes türü bir virüstür. “Mono bulaşıcı mıdır?” sorusunun yanıtı, kesinlikle evet, kuluçka süresiyle hastalığı geçiren kişilerin psikolojik yapısı, mononun bulaşıcılık süresinde büyük rol oynar.
“Öpüşme hastalığı” diye de bilinen monolükleoza, Eppstein-Barr virüsü neden olur (EBV). EBV virüsünün ayırıcı özelliği, diğer bütün herpes tipi virüsler gibi, kişinin vücuduna bir girdi mi ömrü boyunca orada kalmasıdır. Virüs bulaşıcı olsa da bu, hastalığın kişinin ömrü boyunca bulaşıcı olacağı anlamına gelmez. Durum böyle olsaydı, bu vakaya tutulanların hemen karantinaya alınması gerekirdi. Virüsün bulaşıcılığı zamanla azalır, kısa sürede de pasif hale gelir.
Kuluçka Dönemi
Bir virüsün kuluçka dönemi, kişinin virüse yakalanmasıyla hastalığın belirtilerinin ortaya çıkması arasındaki süredir. Mononun kuluçka süresi yaklaşık 4-8 haftadır, dolayısıyla kişinin monolükleoz kapıp kapmadığını bilfiil öğrenmesi zorlaşır. Peki, mono tam olarak ne kadar süre boyunca bulaşıcıdır? Belirli bir süreç olmadığı için buna kesin bir yanıt verilemez. Bazı kişiler, monoya yakalandıktan aylar sonra bile hiç belirti göstermez ama enfektiyoz monolükleozda kaydedilen en uzun süre 18 aydır. Bu, bulaşıcı bir hastalığa yakalanmak için yeterince uzun bir zaman ve etraftaki insanlara bulaşma riski su götürmeyecek ölçüde yüksek. Her insanın vücudu bu virüsün girişine farklı tepkiler verir, belirtilerin görünmesiyle mononun bulaşıcılık süresi de büyük ölçüde buna dayanır.
Mono Havadan Bulaşır Mı?
Bunun yanıtı hayır. Monolükleoz, havadan bulaşmaz. “Öpüşme hastalığı” diye bilinir çünkü yalnızca iki insan arasındaki tükürük alışverişiyle yayılır. Yani, birinin sadece etrafınızdaki havayı solumakla size bu hastalığı bulaştırma riski kesinlikle yok. Mononun uzun süresi artık daha az göz korkutuyor değil mi? Hastalığın aynı tabakları, bardakları ve mutfak takımlarını kullanmakla da geçtiği biliniyor. Tükürüğün bir insandan başka bir insana geçmesine mahal veren her şey, hastalığı taşıma potansiyeline sahip, o yüzden bu eylemlerden sıkı sıkıya kaçınılmalı.
Mono Yetişkinlere Bulaşır Mı?
Bu soruya epeyce karışık yanıtlar var. Monolükleoz yetişkinlere bulaşır ama ergenlerle gençler ,bu hastalığa yakalanma riskine daha yatkındır. Bu, yine öpüşme eylemi ve tükürük alışverişinden kaynaklanır. Yetişkinler bu tür şeylerde daha temkinli davranır, gençlerse hiç şüphesiz daha umarsızdırlar. Sonuç olarak, gittikçe artan sayıda gencin bu hastalığa yakalandığı görülüyor.
Mono İkinci Kez Bulaşır Mı?
Bunun yanıtı kesinlikle evet. Çok nadir olsa da, monolükleoz ikinci kez bulaşabilir. Daha önce bahsedildiği gibi, virüs kişinin vücudunda ömür boyu kalır ve bazen belirtiler yeniden yüzeye çıkıp kişiyi tekrar hasta edebilir. Yinelenen monolükleoz vakalarının, vücuttaki otoimmun düzensizliklerinden, hatta bazen bir tür kanserden kaynaklandığı gözlenmiştir. Siz ya da tanıdığınız biri yinelenen monolükleoz geçiriyorsa bunun nedenlerini azaltmak için birtakım testler yaptırmalısınız.
Hamilelikte Mononun Üstesinden Gelmek
Uzm. Dr. Nursal Filorinali KONDUK
iyi akşamlar doktor hanım. Ben dün gece hastaneye acile gittim öksürüğüm var ateşleniyorum kan testi yaptılar kanımda mikrop çıktı sonuçları söylüyoru... devamı
Mono Ve Strep Boğaz Ağrısı Aynı Anda
Hamilelikte Mononun Üstesinden Gelmek
Birden Fazla Mono Teşhisi Konulması
Mononükleoz (Öpücük Hastalığı)
Tarihi Değiştiren Hastalıklardan Sarı Humma