Aylardır Covid-19 salgınıyla birlikte yaşıyoruz ve pandemi başladığından bu yana hakkında çok farklı şeyler öğrenmeye devam ettik. Özellikle salgının başlarında en çok merak edilen şeylerden biri koronavirüs hangi yüzeyde ne kadar yaşar sorusunun cevabıydı. Bu endişeyle birlikte evlerimize giren paketleri beklettik ve yıkadık, dışarıya eldivenle çıktık, ellerimizi sık sık yıkadık. Bugün geldiğimiz noktada koronavirüsün en çok insandan insana, öksürük, hapşırma, nefes gibi yollarda yayıldığını biliyoruz. Ancak virüsün bulunduğu bir yere elimizle dokunup elimizi ağzımıza veya burnumuza götürürsek hastalığı bu şekilde kapmamız da mümkün. Dolayısıyla paketleri yıkama ya da eldivenle dolaşma oranı azalsa bile halen nereye dokunduğumuza dikkat etmemiz gerekiyor.

Koronavirüs hangi yüzeyde ne kadar yaşar dendiğinde kapı kolu, mücevher, gümüş yemek takımı gibi metal yüzeylerde 5 gün, mobilya, bahçe kapısı gibi ahşap yüzeylerde 4 gün, içecek şişesi, deterjan şişesi, otobüs koltuğu, sırt çantası, asansör düğmesi gibi plastik yüzeylerde 2-3 gün, buzdolabı, tencere, tava, lavabo gibi paslanmaz çelik yüzeylerde 2-3 gün, kargo kolisi gibi karton yüzeylerde 24 saat, bakır yüzeylerde 4 saat, meşrubat kutusu gibi alüminyum yüzeylerde 2-8 saat yaşayabiliyor.

Koronavirüsün yaşam süresi bardak, ayna, pencere gibi cam yüzeylerde 5 güne kadar, tabak çanak gibi seramik yüzeylerde 5 güne kadar çıkabiliyor. Bazı koronavirüs türleri kağıt yüzeylerde sadece birkaç dakika yaşayabilirken bazıları 5 güne kadar canlı kalabiliyor. 

Koronavirüs hangi yüzeyde ne kadar yaşar dendiğinde bazıları diğerlerine göre daha avantajlı. Örneğin koronavirüsün gıdalardan yayılmadığı belirtiliyor. Yine içme suyunda koronavirüs bulunmuyor. Kumaşlarda virüsün ne kadar yaşadığına dair net bir bilgi yok ancak genellikle sert yüzeylerden daha az yaşayabileceği söyleniyor. Ayakkabılarda virüsün asitlerine rastlansa da bunların hastalığa yol açıp açmayacağı kesin değil. Cilt ve saçlarda ne kadar yaşayabileceğine dair bir araştırma henüz yok. Soğuk algınlığına yol açan rinovirüsler saatler boyunca saç ve deride kalabiliyorlar. Bu yüzden elleri sık sık yıkamak öneriliyor.

Bu bilgileri dikkate alarak yine de yapılabilecek en doğru şey maske takmak ve insanlarla olan sosyal mesafeyi korumak. Yüzeylerden koronavirüs kapmak teorik olarak mümkün olsa da ağzınızı ve burnunuzu kapatmaz ve insanlarla yakın mesafede olursanız hasta olmanız çok daha olası.