Serebral palsi beyinden kaynaklanan bir bedensel engellilik durumudur. Kişinin kas kontrolünü, hareketini ve dengesini etkiler. Serebral palsiye yol açan beyin hasarı doğumdan önce, doğum sırasında, doğumdan sonraki 28 gün içinde ya da beynin henüz gelişmeye devam ettiği ilk yılda olabilir. Doğumdan önce ya da doğum sırasında alınan beyin hasarıyla gelişen türüne doğuştan serebral palsi denir ve bazı durumlar bunun riskini artırır. Serebral palsi vakalarının çoğunluğu, yüzde %85 ila 90’ı doğuştandır. Çoğu vakada spesifik neden bilinmez.

Doğuştan serebral palsinin risk faktörleri hastalığın görülme ihtimalini yükseltse de illa bu durumun yaşanacağı anlamına gelmez. Bunlardan ilki düşük doğum kilosudur. Doğum kilosu 2500 gramdan daha düşük olan, özellikle de 1500 gramdan daha düşük olan çocuklarda serebral palsi görülme riski artar.

Bir diğer risk faktörü prematüre doğum yani erken doğumdur. Hamileliğin 37. haftasından erken doğan çocuklarda, özellikle de 32. haftasından erken doğan çocuklarda serebral palsi riski artar. Prematüre bebekler için yoğum bakım günümüzde çok gelişmiştir. Dolayısıyla bebeklerin yaşama şansı da artar. Ancak serebral palsi riskini artıran medikal problemler yaşanabilir.

Doğuştan serebral palsinin risk faktörlerinden biri çoklu doğumdur. İkiz, üçüz ve benzeri doğumlarda, özellikle de bebeğin ikizi ya da üçüzü doğumdan önce ya da doğumdan kısa süre sonra ölürse serebral palsi ihtimali yükselir. Risk, çoklu doğumlarda düşük doğum kilosu ve erken doğumun sık görülmesiyle ilişkili olabilir. Benzer bir durum kısırlık tedavisi sonucunda dünyaya gelen bebeklerde de vardır. Bu durumda da düşük doğum kilosu ve çoklu doğum daha sık görülmektedir.

Doğuştan serebral palsinin risk faktörleri arasında hamilelik sırasında enfeksiyonlar vardır. Enfeksiyon sırasında sitokin adlı proteinler artar ve bunların bebeğin beynindeki ve kanındaki seviyesi yükselir. Sitokinler enflamasyona ve bebeğin beyninde hasara yol açabilirler. Serebral palsiyle ilişkili enfeksiyonlar arasında suçiçeği, rubella, sitomegalovirüs, plasentayla ilgili bakteriyel enfeksiyonlar sayılabilir.

Yeni doğan bebeklerde tedavi edilmeyen sarılık kernikterus denilen bir duruma yol açar ve bu da serebral palsiye ve diğer rahatsızlıklara neden olabilir. Annenin tiroit problemleri, zihinsel engelleri, nöbet geçirmesi ve doğumdaki komplikasyonlar da serebral palsi görülme riskini artırabilir. 

Op. Dr. Gökçer UZER

Serebral palsi hastalarına yaptığınız ameliyatların yüzde kaçında başarılı oldunuz ve kalçasının iki tarafında kayma olan bir hastanın ameliyatını yap... devamı