Serebral palsi beyinden kaynaklanan bir bedensel engellilik
durumudur. Kişinin kas kontrolünü, hareketini ve dengesini etkiler. Serebral
palsiye yol açan beyin hasarı doğumdan önce, doğum sırasında, doğumdan sonraki
28 gün içinde ya da beynin henüz gelişmeye devam ettiği ilk yılda olabilir.
Doğumdan önce ya da doğum sırasında alınan beyin hasarıyla gelişen türüne
doğuştan serebral palsi denir ve bazı durumlar bunun riskini artırır. Serebral
palsi vakalarının çoğunluğu, yüzde %85 ila 90’ı doğuştandır. Çoğu vakada spesifik
neden bilinmez.
Doğuştan serebral
palsinin risk faktörleri hastalığın görülme ihtimalini yükseltse de illa bu
durumun yaşanacağı anlamına gelmez. Bunlardan ilki düşük doğum kilosudur. Doğum
kilosu 2500 gramdan daha düşük olan, özellikle de 1500 gramdan daha düşük olan
çocuklarda serebral palsi görülme riski artar.
Bir diğer risk faktörü prematüre doğum yani erken doğumdur.
Hamileliğin 37. haftasından erken doğan çocuklarda, özellikle de 32.
haftasından erken doğan çocuklarda serebral palsi riski artar. Prematüre
bebekler için yoğum bakım günümüzde çok gelişmiştir. Dolayısıyla bebeklerin
yaşama şansı da artar. Ancak serebral palsi riskini artıran medikal problemler
yaşanabilir.
Doğuştan serebral
palsinin risk faktörlerinden biri çoklu doğumdur. İkiz, üçüz ve benzeri
doğumlarda, özellikle de bebeğin ikizi ya da üçüzü doğumdan önce ya da doğumdan
kısa süre sonra ölürse serebral palsi ihtimali yükselir. Risk, çoklu doğumlarda
düşük doğum kilosu ve erken doğumun sık görülmesiyle ilişkili olabilir. Benzer
bir durum kısırlık tedavisi sonucunda dünyaya gelen bebeklerde de vardır. Bu
durumda da düşük doğum kilosu ve çoklu doğum daha sık görülmektedir.
Doğuştan serebral
palsinin risk faktörleri arasında hamilelik sırasında enfeksiyonlar vardır.
Enfeksiyon sırasında sitokin adlı proteinler artar ve bunların bebeğin beynindeki
ve kanındaki seviyesi yükselir. Sitokinler enflamasyona ve bebeğin beyninde
hasara yol açabilirler. Serebral palsiyle ilişkili enfeksiyonlar arasında
suçiçeği, rubella, sitomegalovirüs, plasentayla ilgili bakteriyel enfeksiyonlar
sayılabilir.
Yeni doğan bebeklerde tedavi edilmeyen sarılık kernikterus
denilen bir duruma yol açar ve bu da serebral palsiye ve diğer rahatsızlıklara
neden olabilir. Annenin tiroit problemleri, zihinsel engelleri, nöbet geçirmesi
ve doğumdaki komplikasyonlar da serebral palsi görülme riskini artırabilir.
Bebeklerde beyin felci hangi sıklıkta görülür?
Op. Dr. Gökçer UZER
Serebral palsi hastalarına yaptığınız ameliyatların yüzde kaçında başarılı oldunuz ve kalçasının iki tarafında kayma olan bir hastanın ameliyatını yap... devamı