Nedir

Aktif olmak sağlık ve sıhhatiniz için çok iyidir. Ama bazen egzersiz veya spor yapmanın eforu bir astım krizini tetikleyebilir. Buna “egzersizin tetiklediği astım” denilir. Egzersizin tetiklediği astım genelde kolayca kontrol altına alınır ve her astım kontrol planının bir parçası olmalıdır.

Düzenli fiziksel egzersiz sizin için iyi olmasının yanı sıra astımınızı kontrol etmenize de yardımcı olabilir. Astımınızı nasıl kontrol edebileceğinizi öğrenmeye zaman ayırın ki sağlıklı ve hareketli bir yaşam tarzınız olabilsin.

Astımlı kişiler hemen he spor veya egzersize katılabilmelidir. Derin dalış önerilmeyen tek spordur. Egzersizin tetiklediği astımı olan çoğu kişi, belirtileri uygun biçimde kontrol edilirse tam potansiyelleriyle egzersiz yapabilirler. Ulusal ve uluslararası düzeylerde yarışan çoğu sporcunun astımı vardır.

Egzersizin Tetiklediği Astım

Astımlı çoğu insanda, kuru veya soğuk havada egzersiz yaparlarsa astım belirtileri ortaya çıkar. Dinlenirken burnunuzdan nefes alırsınız ve hava vücudunuza girerken ısınır, nemlenir ve filtrelenir. Egzersiz yaparken daha fazla oksijene ihtiyacınız olur, böylece ağzınızdan daha hızlı nefes alıp verirsiniz. Hava yolunuz bu soğuk, kuru havaya tepki gösterir ve etraflarındaki kaslar genişler.
Astım belirtileri egzersiz sırasında veya daha yaygın olarak sonrasında ortaya çıkabilir. Egzersizin tetiklediği astımın bazı belirtileri şunlardır:
  • Hırıltı
  • Öksürük
  • Göğüste daralma
  • Soluksuzluk
Önemli olan egzersizin türü, egzersize harcanan zaman ve egzersizin yoğunluğudur. Genel olarak, 6 dakikalık ya da soğuk, kuru havada yoğun aktivitenin astımı tetiklemesi daha olasıdır.

Egzersize Hazırlanmak

Egzersizin tetiklediği astım riskinizi birkaç basit şekilde fiziksel aktivite hazırlayarak azaltabilirsiniz:
  • Astımınızın günlük olarak çok iyi kontrol edildiğinden emin olun.
  • Astım ilacınızı, ısınmadan 5 ila 10 dakika önce kullanın. Doktorunuzdan tavsiye isteyin.
  • Spor ya da egzersiz yapmadan 10-15 dakika önce her zaman hafif egzersiz ve esnemeyle ısının.
  • Her zaman gevşeyin.

Aktiviteden Sonra Egzersizin Tetiklediği Astıma Yakalanırsanız

Egzersiz yaparken astım belirtileri hissederseniz:
  • Yaptığınız şeyi bırakın.
  • Astım eylem planınız takip edin. Planınız yoksa mavi astım ilacınızdan 4 ayrı fıs alın. Uygunsa, bu ilaç bir halka yoluyla her ilaç fısından sonra halkadan 4 nefes alınarak her seferinde tek bir nefes halinde en iyi alınır.
  • 4 dakika bekleyin.
  • Ancak belirtileriniz bittiğinde egzersize veya etkinliğe geri dönün.
  • Belirtiler geçmezse veya egzersiz yaparken geri gelirse mavi ilacınızı önceki gibi kullanın. Günün geri kalanında egzersize veya aktiviteye geri dönmeyin ve doktorunuzla görüşün.
Halka, açık plastik bir top veya tüp şeklinde olan, (kuru pudra inhaleri değil) aerosol inhaler ilaçlarının solunduğu özel bir cihazdır. İlaç, ölçülü inhalasyon aleti (fısfıs) ilaçla kullanılacak şekilde kullanılmalı.

Egzersizden Ne Zaman Kaçınmalı

Şu durumlarda egzersizden kaçının:
  • Astımınız kontrol edilmiyorsa
  • Soğuk algınlığı veya gribiniz varsa
  • En yüksek akış ölçeriniz olağan en iyi değerinizin %80’inden daha az gösteriyorsa

Nereden Yardım Almalı

  • Doktorunuz
  • Eczacınız
  • Astım toplulukları

Hatırlamanız Gereken Şeyler

  • Düzenli aktivite yaşamın önemli bir parçasıdır. Astımın aktif olmanızı engellemesine izin vermeyin.
  • Ağır egzersiz bazen egzersizin tetiklediği astıma neden olabilir.
  • Egzersizin tetiklediği astın ilaçla ve egzersiz için hazırlanarak önlenebilir.

Prof. Dr. Barbaros ILIKKAN

hocam bende astım var ventolin kullanıyorum önerebileceğiniz başka ilaçlar varsa sevinirim yaşım 13... devamı