Nedir

Nedir?

Koklama duyusu kısmen de kaybedilebilir tamamen de, ancak koklama duyusunun tamamen kaybolması nadiren rastlanan bir durumdur. Koku duyusunun kaybı sebebe bağlı olarak geçici ya da kalıcı olabilir.

Koku duyusu kaybı bazen ciddi bir durumun belirtisi olsa da, kendi başına çok ciddi bir durum değildir. Ama bu duyu gene de bir yiyeceklerin lezzetini almak için gereklidir. Koklama duyusu kaybı sizde yemeye karşı ilgiyi azaltır, bu da kilo kaybı, yetersiz beslenme, hatta depresyona yol açar.

Sebepler

Sebepler

Yaygın soğuk algınlığı kısmi geçici koklama duyusu kaybının genel bir sebeplerindendir ve bu durum kendi kendine geçer. Polip gibi burun geçişini tıkanmasına yol açan bir durum da koklama duyusunun en azından kısmen kaybedilmesine neden olabilir. Yaşlanma, hatta beyin tümörlerin koklama duyusunun tamamen ve kalıcı olarak kaybedilmesine sebebiyet verebilir.

Burun iç duvarıyla ilgili sorunlar
Anosmi, burun duvarı içindeki mukoza duvarı membranının geçici veya kalıcı şekilde tahriş veya tahrip edilmesinden kaynaklanabilir. Buna da şunlar neden olabilir:

  • Akut sinüzit (sinüs enfeksiyonu)
  • Yaygın soğuk algınlığı
  • Kuru ateş (alerjik rinit)
  • İnfluenza (grip)
  • Alerjik olmayan rinit (alerjiyle ilgili olmayan kronik tıkanıklık ya da hapşırma)

Bunlar, koku duyusu kaybının en yaygın sebepleridir.

Burun geçişinin tıkanması
Anosmi bazen burnunuzdan hava geçişinin fiziksel olarak engellenmesinden kaynaklanır. Bu tür tıkanıklıklar şunlardır:

  • Burun içindeki kemik eğriliği
  • Burundaki polipler
  • Tümörler

Beyin ya da sinirlerdeki hasar
Koklama hissini sağlayan alfaktör sistem, burun mukoza duvarı üzerindeki beyne sinirler aracılığıyla bilgi gönderen reseptörlerden oluşur. Şayet olfaktör sistemin herhangi bir kısmı tahriş ya da tahrip olursa koklama duyunuzu kaybedersiniz. Bu ise şunlar neticesinde meydana gelebilir:

  • Yaşlanma
  • Alzheimer hastalığı
  • Beyinde anevrizma
  • Beyin ameliyatı
  • Beyin tümörleri
  • Belli böcek öldürücüler ya da solventler sebebiyle kimyasallara maruz kalma
  • Diyabet
  • Hormon bozuklukları
  • Huntington hastalığı
  • Kallmen sendromu (testislerin sperm üretememesi)
  • Klinefelter sendromu (erkeklerin, hücrelerinin çoğunda fazla X kromozomunun bulunduğu bir durum)
  • Korsakoff psikozu (tiyaminin bulunmamasından kaynaklanan bir beyin rahatsızlığı)
  • Yetersiz beslenme
  • İlaç tedavileri (örneğin bazı yüksek tansiyon ilaçları)
  • Çoklu skleroz (MS)
  • Çoklu sistem atrofisi (MSA) (yayılmacı bir sinir sistemi rahatsızlığı)
  • Paget kemik hastalığı (bazen yüz kemikleri de dahil kemikleri etkileyen bir hastalık)
  • Parkinson hastalığı
  • Pick hastalığı (bir çeşit bunama)
  • Radyasyon tedavisi
  • Rinoplasti
  • Şizofreni
  • Sjogren sendromu (genellikle ağız ve göz kuruluğundan kaynaklanan bir iltihaplı hastalık)
  • Beyindeki travmatik bir hasar
  • Çinko eksikliği
  • Soğuk algınlığı, alerji ya da sinüs enfeksiyonundan kaynaklanan koklama duyusu kaybı birkaç gün içinde kendi kendine geçer. Şayet iyileşme olmazsa, daha ciddi durumların meydana gelme ihtimalini devre dışı bırakması için doktorunuza danışın.
  • Koku duyusu kaybı bazen sebebe bağlı olarak tedavi edilir. Doktorunuz size bakteri enfeksiyonlarını tedavi etmek veya burun geçişini açmak için antibiyotik verebilir.

Doktora Ne Zaman Gitmeli?

Başka bir durumda ise anosmi kalıcı olabilir. Bilhassa 60 yaş üzerindeyseniz, koku alma duyusunu kaybetmeye daha yatkın olursunuz.

İLGİLİ MAKALE

Hiposmi

Op. Dr. Sinan GÖKER

Mrb coats hastalığına bağlı görme kaybında kök hücre tedavisi uygulanabilir mi... devamı