Nedir

Meme biyopsisi, meme kanserinin kontrol edilmesi için meme dokusundan bir örneğin mikroskop altında incelenmek üzere alınmasıdır. Meme biyopsisi genellikle, meme muayenesi sırasında bir yumru bulunduğunda ya da mamografi, ultrason ve manyetik rezonans görüntülemesinde (MRI) şüpheli bir alan görüldüğünde yapılır.

Meme biyopsisi yapmanın birçok yolu vardır. Meme dokusu örneği, kanser hücrelerini kontrol etmek için mikroskop altında incelenir.

  • İnce iğne çekme (aspirasyon) biyopsisi. İnce bir iğne, deriden yumru içerisine sokulur ve incelenmek için hücreler alınır. İğne aspirasyonu, yumrunun katı ya da sıvıyla dolu (kist) olup olmadığına bakmak için de yapılabilir. Eğer tümör kist ise, sıvının alınmasından sonra kaybolacaktır. Eğer içinde sıvı yoksa başka türde bir biyopsi yapılacaktır.
  • Çekirdek iğne biyopsisi. Özel uçlu büyük bir iğne kullanılır. İğne, deriden tümöre ya da bölgeye doğru gider ve yaklaşık kurşun kalem ucu büyüklüğünde bir doku örneği çıkarır.
  • Stereotaktik biyopsi. Çekirdek iğne biyopsisi sırasında, memenin biyopsi örneği alınacak bölgesini bulmak için özel bir X-ray (röntgen) kullanılır. Bu teknik, meme muayenesi sırasında hissedilmeyen, ancak mamografide ya da MRI’da görülen tümörleri kontrol eder. İşlemi gerçekleştirmek için, meme derisinde ince bir kesik açılır ve çekirdek iğne röntgen rehberliğinde, doku örneği alınacak biyopsi bölgesine yönlendirilir. Stereotaktik biyopsi, bütün meme kitlesi türleri için uygun olmayabilir.
  • Vakum destekli çekirdek biyopsisi. İçi boş bir mille yapılır. Bu mil, meme dokusundan örnek almak için hafif vakum kullanır. Yöntem, çekirdek iğne biyopsisi ya da stereotaktik biyopsi için de kullanılabilir. Vakum destekli biyopsi, standart çekirdek iğne biyopsisinden daha fazla doku alabilir. Tek bir küçük kesik, dikiş gerektirmez ve çok küçük bir iz bırakır.
  • Açık biyopsi. Deride bir kesik açılır ve tümörün tamamı ya da bir örneği alınır. Eğer doktorunuz tümörü hissedemiyorsa, ameliyattan hemen önce yapılan mamografi ya da MRI sırasında, şüpheli alana küçük bir kablo yerleştirilebilir. Kablo daha sonra doktorunuzu, biyopsi örneği almak için sorunlu alana yönlendirir.

Eğer birinci biyopsi sırasında rahatsızlık saptandıysa veya doktor memenizin belli bir alanı hakkında kaygılıysa, daha fazla teste ya da biyopsiye gerek olabilir.

Ne İçin Yapılır?

Ne İçin Yapılır?

Bir meme biyopsisi, meme yumrusunun kanserli (habis) ya da kansersiz (iyi huylu) olup olmadığını kontrol etmek için yapılır.

Nasıl Hazırlanılır?

Nasıl Hazırlanılır?

Eğer şunlar varsa doktorunuza söyleyin:

  • Herhangi bir ilaç alıyorsanız
  • Anestetikler dahil herhangi ilaca alerjikseniz
  • Latekse alerjiniz varsa
  • Bir kanama probleminiz varsa ya da aspirin, heparin, warfarin, enoksaparin sodyum ya da klopidogrel bisulfat içeren kan sulandırıcılar alıyorsanız
  • Hamileyseniz ya da olma ihtimaliniz varsa

Sizden bir onay formu imzalamanız istenecektir. Doktorunuzla biyopsinin gereği olup olmadığına, risklerine, nasıl yapılacağına ya da sonuçlarının ne anlama geleceğine ilişkin kaygılarınızı konuşun. Biyopsinin önemini anlamanıza yardım etmek için tıbbi test bilgi formu doldurun.

Eğer kan sulandırıcı alıyorsanız, biyopsiden bir hafta önce muhtemelen ilaç kullanmayı kesmeniz gerekir.

Eğer meme biyopsisi, lokal anestezi altında yapılacaksa, biyopsiye hazırlanmak için başka herhangi bir şey yapmanıza gerek yoktur.

Eğer biyopsi genel anestezi altında yapılacaksa, yeme ve içmeyi ne zaman keseceğiniz konusundaki talimatlara tam olarak uyun; yoksa ameliyatınız ertelenir. Eğer doktorunuz, ilaçlarınızı operasyon günü almanızı tembihlemişse, sadece küçük bir yudum su ile alın. Biyopsiden bir saat önce bir damar içi yolu (IV) kolunuza yerleştirilecektir ve sakinleştirici ilaç verilecektir. Eğer genel anestezi alacaksanız ya da size sakinleştirici verilecekse, operasyon sonrasında sizi eve götürecek birisini ayarlayın.

Meme biyopsiniz öncesinde kan testleri gibi testler yapılabilir.

Nasıl Yapılır?

Nasıl Yapılır?

İnce İğne Aspirasyon (Çekme) Biyopsisi

İnce iğne aspirasyon biyopsisi bir dahiliyeci, aile doktoru, radyolog ya da genel cerrah tarafından yapılabilir. Biyopsi doktorunuzun ofisinde, klinikte ya da hastanede gerçekleştirilebilir.

Belinizden yukarıdaki giysilerinizi çıkarırsınız. Omuzlarınıza bir kağıt ya da kumaş pelerin örtülür. Biyopsi, muayene yatağında yatarken ya da otururken yapılır. Yumruyu bulmayı kolaylaştıracak pozisyonun ne olduğuna bağlı olarak, elleriniz yanlarınızda ya da kafanızın üzerine kaldırılmış olabilir.

Doktorunuz, biyopsi iğnesinin sokulacağı yerdeki derinizi bir uyuşturucu ilaç enjekte ederek uyuşturur. Bölge uyuşunca, iğne derinizden meme dokunuzun içine sokulur. Biyopsi sırasında iğnenin yerleştirilmesini yönlendirmek için ultrason kullanılabilir. Eğer yumru kist ise, iğne sıvıyı dışarı çekecektir. Eğer yumru katıysa, iğne sadece doku örneği alacaktır. Biyopsi örneği, mikroskop altında incelenmek üzere bir laboratuvara gönderilir. Biyopsi yapıldığı sırada hareketsiz şekilde yatmak zorundasınız.

Daha sonra iğne çıkarılır. Herhangi bir kanamayı önlemek için iğne bölgesine ağırlık konur. Üzeri bir bandajla sarılır. İnce iğne aspirasyon biyopsisi yaklaşık 5 ila 15 dakika sürer.

Çekirdek İğne Biyopsisi

Çekirdek iğne biyopsisi bir dahiliyeci, aile doktoru, radyolog ya da genel cerrah tarafından yapılabilir. Biyopsi ayrıca doktorunuzun ofisinde, klinikte ya da hastanede gerçekleştirilebilir.

Belinizden yukarıdaki kıyafetlerinizi çıkarırsınız. Kağıt ya da kumaş bir pelerinle omuzlarınız örtülür. Biyopsi, muayene yatağında otururken ya da yatarken yapılır. Yumruyu bulmayı en kolay hale getirecek pozisyona bağlı olarak, elleriniz yanlarınızda ya da başınızın üzerinde durabilir.

Doktorunuz, biyopsi iğnesinin sokulacağı yerdeki derinizi, bir uyuşturucu ilaç enjekte ederek uyuşturur. Bölge uyuşunca cildinizde küçük bir kesik açılır ve özel uçlu bir iğne derinizden meme dokunuzun içine sokulur. Biyopsi sırasında iğnenin yerleştirilmesini yönlendirmek için ultrason kullanılabilir. Biyopsi yapılırken kıpırtısız yatmak zorundasınızdır.

Daha sonra iğne çıkarılır. Herhangi bir kanamayı önlemek için iğne bölgesine ağırlık konur. Üzeri bir bandajla sarılır. Yeterince doku örneği toplandığından emin olmak için işlem birkaç kez tekrarlanabilir.

Çekirdek iğne biyopsisi yaklaşık 15 dakika sürer.

Sterotaktik Biyopsisi

Bir radyolog tarafından yapılır. Biyopsi, radyoloji bölümünde gerçekleştirilir. Belinizden yukarıdaki kıyafetlerinizi çıkarırsınız. Kağıt ya da kumaş bir pelerinle omuzlarınız örtülür. Memenizin sarkabilmesi için bir deliği olan özel bir masada yüzükoyun uzanırsınız. Biyopsi alanını tam olarak bulmak için mamografi ya da manyetik rezonans görüntülemesi kullanılır.

Doktorunuz, biyopsi iğnesinin sokulacağı yerdeki derinizi, bir uyuşturucu ilaç enjekte ederek uyuşturur. Bölge uyuşunca cildinizde küçük bir kesik açılır ve özel röntgen yönlendirmesindeki iğne, şüpheli alanın içine sokulur. Genellikle aynı kesikten birden fazla örnek alınır. Biyopsinin yapıldığı sırada kıpırtısız yatmak zorundasınızdır.

İğne için yapılan küçük kesik genellikle dikiş gerektirmez. İğne bölgesine kanamayı durdurmak için basınç uygulanır. Bölge bir bandajla kapatılır. Biyopsi örneğinin alındığı yere, genellikle küçük bir metal işaretleyici yerleştirilir. Bu, doku örneğinin alındığı yeri tam olarak işaretlemek için yapılır.

Eğer kanseriniz yoksa, metal işaretleyici göğsünüzde kalacaktır. Onu hissetmezsiniz ve metal detektörlerinde fark edilmez. İşaretleyiciye rağmen güvenli bir şekilde manyetik rezonans görüntülemesi de yaptırabilirsiniz. Gelecekte mamografi yaptırırsanız, radyolog metal işaretleyiciyi görebilecektir.

Bu tür meme biyopsisi yaklaşık 60 dakika sürer. Ama zamanın çoğu, biyopsi için doğru alanı bulmak ve mamografi ya da MRI için gerekir.

Vakum Destekli Biyopsi

Vakum destekli biyopsi, radyolog ya da cerrah tarafından yapılır. Yöntem, çekirdek iğne biyopsisi ya da sterotaktik biyopsi için de kullanılabilir. Biyopsi, muayene yatağında otururken ya da uzanırken yapılır. Ya da memeniz için açıklığı olan özel bir masada yüzükoyun yatarsınız. Biyopsi alanını tam olarak bulmak için mamografi, ultrason ya da MRI kullanılır.

Doktorunuz memenizi bir lokal anestetik enjeksiyonla uyuşturur. Bölge uyuşunca, derinizde küçük bir kesik açılır. Özel uçlu, içi boş bir cerrahi mili memenin içine sokulur. Doku, nazik bir şekilde mil içine vakumlanır. Bu türdeki biyopsiyle, doktor mili almaksızın birden fazla örnek alabilir.

Mil alındıktan sonra, kanamayı durdurmak için bölgeye basınç uygulanır. Küçük kesik dikiş gerektirmez ve sadece küçük bir iz bırakır.

Vakum destekli çekirdek biyopsisi bir saatten az sürer.

Açık Biyopsi

Açık biyopsi, genel cerrah, jinekolog ya da aile doktoru tarafından yapılır. Biyopsi, ameliyat kliniğinde ya da hastanede uygulanır.

Belinizden yukarıdaki kıyafetlerinizin çoğunu ya da tamamını çıkarmanız gerekir. Biyopsi sırasında kullanmanız için size bir cüppe verilir. Biyopsi, muayene yatağında otururken ya da uzanırken yapılır. Yumruyu bulmayı en kolay hale getirecek pozisyona bağlı olarak, elleriniz yanlarınızda ya da başınızın üzerine kaldırmanız istenebilir.

Açık biyopsi, lokal ya da genel anestezi kullanılarak yapılabilir. Eğer lokal anestezi kullanılırsa, ayrıca sakinleştirici de alabilirsiniz.

Eğer genel anestezi alırsanız, ilaçları vermek için bir damar içi (IV) yolu kolunuza yerleştirilir. Biyopsi sırasında uyanık olmazsınız.

Meme uyuşturulduktan sonra (ya da siz bilinçsizken), doktor yumruya doğru memenin içine kesik açar. Eğer biyopsi alanını işaretlemek için mamografi kullanarak ince bir kablo yerleştirildiyse, doktorunuz kablonun ucundaki alandan biyopsiyi alacaktır.

Deriyi kapatmak için dikiş kullanılır ve üzeri bandajlanır. Tamamıyla ayık hale gelinceye kadar iyileşme odasına alınırsınız. Genellikle, normal aktivitelerinize bir gün sonra başlayabilirsiniz.

Bir açık biyopsi yaklaşık 60 dakika sürer.

Nasıl Hissedilir?

Nasıl Hissedilir?

Eğer biyopsi alanını uyuşturmak için lokal anestezi alırsanız, sadece iğneden dolayı hızlı bir batma hissedersiniz. Biyopsi iğnesi içeri sokulduğunda, bir miktar basınç hissedebilirsiniz. İnce iğne aspirasyon biyopsisinin, çekirdek iğne biyopsisinin ya da sterotaktik biyopsinin ardından biyopsi bölgesi 2-3 gün hassas olabilir. Ayrıca, bölge etrafında berelenme de görülebilir.

Sterotaktik biyopsinin yapıldığı süre içinde hareketsiz yatmak zor olabilir. Biyopsiden sonraki 24 saat içinde ağır kaldırmayın ve göğüs kaslarınızı çekecek ya da gerecek herhangi bir aktivitede bulunmayın.

Eğer bir açık biyopsi için genel anestezi aldınızsa, biyopsi sırasında uyanık olmazsınız. Uyandıktan sonra, biyopsi alanına yapılan lokal anesteziden dolayı bölge uyuşuk olabilir. Ayrıca, birkaç saat boyunca uykulu hissedersiniz.

Açık biyopsinin ardından, bir iki gün yorgun hissedebilirsiniz. Eğer biyopsi sırasında nefes almanıza yardım etmesi için boğazınıza hortum yerleştirilmişse, ayrıca hafif boğaz acınız da olabilir. Boğaz pastili kullanmak ve ılık tuzlu suyla gargara yapmak, acıyan boğazınıza iyi gelebilir.

Bir açık biyopsiden sonra memeniz duyarlı, sert, şişkin ve bereli olabilir. Duyarlılık yaklaşık bir hafta içerisinde kaybolur ve bereli renk iki hafta içinde düzelir. Ama katılık ve şişme 6 ila 8 hafta devam edebilir. Biyopsi sonrasında, memenizi desteklemek için sutyen ya da spor sutyeni kullanın. Göğüs kaslarınızı çekecek ya da gerecek, ağır kaldırma ve diğer aktiviteler yapmayın.

Riskleri

Riskleri

Meme biyopsisinden kaynaklı muhtemel riskler şunlardır:

  • Biyopsi bölgesinde enfeksiyon. Enfeksiyon antibiyotiklerle tedavi edilebilir.
  • Biyopsi bölgesinde kanama.
  • Anormal dokulardan örnek alamama.

Eğer aşağıdakiler oluyorsa, acilen doktorunuza telefon edin:

  • Ağrınız bir haftadan fazla sürerse
  • Biyopsi bölgesinde iltihap, kanama, aşırı şişme ve kızarıklık varsa
  • Ateşiniz varsa

Çekirdek iğne ve sterotaktik meme biyopsileri, küçük yuvarlak yara izi bırakabilir; açık biyopside küçük, düz bir çizgi izi kalır.

Sonuçları

Sonuçları

Meme biyopsisinde, meme kanserini kontrol için memeden mikroskop altında incelenmek üzere doku parçası alınır.

Meme Biyopsisi

Normal:

Anormal ya da kanserli hücreler yoktur.

Anormal:

İyi huylu sorunlar, sıvı dolu kistler, fibrokistik tümörler ve sert tümörlerdir (fibroadenomlar). Fibroadenomlar alınabilir ya da bırakılır ama yakından gözlemlenir. Kaybolmazlar ama kansere dönme ihtimalleri düşüktür.

Diğer iyi huylu (kanser olmayan)  sorunlar yağ dokuları büyümesi; kalsiyumlu yara dokuları (kalsifikasyon); apse; hücrelerde aşırı büyüme (atipik kanal büyümesi ya da ADH olarak da adlandırılır); ya da meme dokusu hücrelerinde –CAPSS - ‘görünen hortum ve salgılı kanal değişikliği’ olarak adlandırılan değişikliktir. Eğer atipik kanal büyümesi varsa, kanser olmadığından emin olmak için açık biyopsiye gerek vardır.

Kanser hücreleri mevcuttur.

Testi Neler Etkiler?

Bir iğne biyopsisi, küçük bir alandan dokular alır, bu nedenle kanserin gözden kaçma ihtimali vardır.

Neler Düşünülebilir?

Meme yumruları

  • Eğer ultrason görüntülemesinde bir yumru çıktıysa, ince iğne aspirasyon biyopsisi ya da çekirdek iğne biyopsisi sırasında iğnenin yerleştirilmesini yönlendirmek için ultrason kullanılabilir.
  • Memede bazı topaklanmalar normaldir. Memedeki lif dokusu çoğunlukla yumru ya da tümsekli hissedilir; özellikle de adet periyodunuz öncesinde. Yumrulu durumlar (fibrokistik değişiklik), kadınlarda öyle yaygındır ki doktorlar şimdi bunun normal değişiklik olduğunu düşünmektedirler. Değişiklikler, menopoz sonrasında kaybolur ama menopozun ardından hormon takviyesi alan kadınlarda da görülebilir.
  • Çoğu meme yumruları kanser değildir. Ama menopoz sonrasında kanserli meme yumruları olma riski, menopoz öncesinde olduğundan daha yüksektir.
  • Eğer yumruyu hissedemiyorsanız, en doğru biyopsi türü mamografi, ultrason ya da MRI kullanılarak, memedeki şüpheli alana iğne yerleştirildikten sonra yapılan açık biyopsidir.

Biyopsi Örnekleri

  • İğne ya da sterotaktik biyopsinin, tümörde kanser olmadığını (iyi huylu) göstermesinin ardından, mamografi ve klinik meme muayenesine ihtiyaç duyulabilir. Bu, biyopsi örneğinin doğru alandan alındığından emin olmak için yapılır. Eğer daha fazla dokunun alınmasına ihtiyaç varsa, bir açık biyopsi yapılabilir.
  • Biyopsi örneği hemen incelenebilir. Yöntem, ‘dondurulmuş kesit” olarak adlandırılır. Çünkü örnek dondurulur ve daha sonra mikroskop altında incelenmek üzere çok ince parçalar halinde dilimlenir. Doktorunuz sonuçları hemen değerlendirebilir. Dondurulmuş bölüm, büyük ihtimalle açık biyopsi sırasında yapılır. Dondurulmuş kesitin sonuçlarını kontrol etmek için, sürekli bölüm tarafından daha dikkatli bir biyopsi incelemesi yapılır. Sürekli bölüm sonuçları, yaklaşık üç ila beş gün içinde ortaya çıkar.
  • Sentinel düğüm biyopsisi, koltuk altı lif düğümleri incelemesinin yerine yapılabilir. Sentinel düğüm biyopsisi daha az doku alır ve lenfodemde (lenf suyunun sızarak doku arasında birikmesiyle meydana gelen ödem) olduğu kadar belirtiye neden olmaz.

Meme Kanseri Bulunursa

  • Eğer meme kanseri bulunursa ek testler yapılır. Bu testler şunlardır:

-Flow cytometry (akış sitometrisi); biyopsi örneğindeki hücre tiplerini kontrol eder. Yöntem, hızlı büyüyen hücreleri bulmaya yardım eder. Hızlı büyüyen hücreler büyük ihtimalle kanserdir.

-Hormon reseptör testi, östrojen ve progesteron hormonlarının kanser gelişimini bir şekilde etkileyip etkilemediğini kontrol eder. Bunlar ayrıca, kanserin tekrarlama riski hakkında da bilgi verebilir. Sonuçlar, doktorunuzun tedavinizin bir parçası olarak tamoksifen gibi hormon terapisi kullanıp kullanmayacağına karar vermesine yardım eder.

-Tümör işaretleyici testi, biyopsi sırasında alınan hücreleri HER-2/neu (Human Epidermal growth Receptor 2) için kontrol eder. Bu işaretleyici, doktorunuzun meme kanserini tedavi etmek için en iyi ilacı seçmesine yardım eder.

  • Eğer meme kanseri bulunursa, bir sonraki adım olarak kanserin lenf düğümlerine yayılıp yayılmadığını görmek için, ‘koltuk altı lenf düğümü incelemesi’ olarak adlandırılan ameliyat yapılabilir. Koltuk altı lens düğümü incelemesi, koltuk altındaki lenf düğümünün bir miktarını ya da tamamını alarak gerçekleştirilir. Yayılmış kanseri tedavi etmek için koltuk altı lenf düğümlerinin alınması, bazı kadınların kolunda, önemli düzeyde uzun süreli şişmeye (lenfodem) neden olabilir.

Prof. Dr. Ahmet TÜRKÇAPAR

merhaba ben 20 yaşındayım 1 ,2 ay önce bir kitle hissettim sol meme de ve doktora gittim Ultrasonda "SOL MEMEDE SAAT 12 HİZASINDA 25X17 MM BOYUTUNDA ... devamı