Basur” ya da “mayasıl” olarak da bilinen hemoroid; anal kanaldaki yastıkcıkların sarkması ve sıkışarak kanaması ile karakterli yaygın bir hastalıktır. Ana nedeni uzun süreli kabızlıktır. Ayrıca kalıtımsal (ailesel) özellik de taşımaktadır. Esas nedeninin defekasyon (büyük abdest) alışkanlıklarındaki yanlışlar ve ıkınma olduğu düşünülmektedir.

Doğal olmayan zaman ve ritmde kendini defekasyona zorlama.
Sabah ilk ve doğal efekasyon isteğini geçiştirme. 
Uzun süre ve ıkınarak tam bir boşalmayı zorlama olarak sıralanabilir. 

Hemoroid hastalığı toplumda çok yaygın bulunmaktadır. İç hemoroid ve dış hemoroid olmak üzere 2 tiptir. İç hemoroidler genelde ağrısız; dış hemoroidler ise ağrılıdır. Dış hemoroidde kan pıhtılaşırsa “tromboze hemoroid” oluşur ve çok şiddetli ağrıya neden olur. 

En sık şikayetler makattan kanama, makatta meme oluşması, bazen akıntı ve kaşıntıdır. Tanı anal muayene ve rektoskopi (anal kanala ışıklı bir cihaz ile bakma) ile konur.  Hemoroidin en iyi tedavisi korunmadır.
Düzenli beslenme (kepekli ekmek, bol meyve, sebze ve su)
Tahriş yapıcı maddelerden (baharat, alkol, turşu) uzak durma
Düzenli tuvalet alışkanlığı
Fazla ıkınmama
Ağır yük kaldırmama

gibi noktalara dikkat etmek gerekmektedir. Diğer taraftan, sigara içmek, alkol, aşırı kahve tüketimi ve obeziteninin (şişmanlık) hemoroidal hastalık gelişimi ile anlamlı bir ilişkisi tespit edilememiştir. 

Sonuç olarak hekime düşen görev, gerektiğinde posalı diet ile desteklenerek, hastalara defekasyon disiplininin öğretilmesi ve yanlış alışkanlıklardan arındırılmasıdır. 

Bu önerilere ilave olarak büyük abdest yumuşatıcıları, bölgesel ağrı kesici kremler ve oturma banyoları hemoroid tedavisinin medikal yöntemleridir. Diyet ve sıcak uygulama etkinliği kanıtlanmış yöntemlerdir. Bunların yanı sıra hamilelik, ağır egzersiz, uzun süre oturma ve ayakta kalma ile hemoroid gelişimi arasındaki ilişki tartışmalı olsa da bu olayların hemoroid belirtilerini alevlendirebileceği düşünülmektedir. 

Posalı diyet uygulaması hakkındaki kabul edilen görüş, hemoroidal hastalık tedavisinde diyetin gerekli ve iyileşmeye katkı sağladığı fakat diğer tedavi yöntemleriyle desteklenmesi yönündedir.Yani, tek başına diyet uygulaması hemoroidal hastalığın tedavisi için çözüm değildir. 
Tedavi edici diğer yöntemler “skleroterapi” (iğne ile kurutma), “band ligasyonu” ve cerrahidir. En uygun yönteme hasta ve hekim birlikte karar vermelidir. 

Hemoroidal hastalığın son derece yaygın bir hastalık olması, spontan remisyonların (kendiliğinden iyileşme) olabilmesi, yüzeysel tabiatı ve yaşamı tehdit edici sonuçlar ortaya çıkarmaması gibi nedenlerle, bu hasta grubu her hekim tarafından mevcut olanaklar dahilinde tedavi edilmeye çalışılmaktadır.

Unutulmamalıdır ki makattan kanama önemli bir şikayettir. Hemoroidal hastalığın belirtisi olabileceği gibi; başta barsak kanseri olmak üzere hayatı tehdit edici hastalıkların ya da anal yırtık gibi diğer hastalıkların da belirtisi olabileceği akılda tutulmalı ve en kısa zamanda hekime başvurulmalıdır.

Op. Dr. Selahattin Yitgin

Bugun hemsireniz aradi tsk ler yanliz fistulu lazerle yapiyormusunuz cunhu yazilariniz hemoroid ustune tsk... devamı