Gençler Ve Alkol

Gençlerde alkol kullanımının neden olduğu birçok tehlikeli etkiden bazıları:

  • Alkol kullanımı gençlerde konsantrasyon kaybına neden olur.
  • Kişi ne kadar genç alkole başlarsa, yaşamında alkolle ilgili bir sorun yaşama olasılığı da o kadar artar.
  • Her yıl 21 yaş altındaki kişilerin neden olduğu,  alkolle bağlantılı ve ölümlü trafik kazalarının sayısı neredeyse 2000’i bulmakta. Gençlerin hayatını kaybettiği şiddet içeren durumların neredeyse yarısı alkolle bağlantılıdır.
  • İlköğretim sekizinci sınıfta okuyan ve aşırı alkol tüketen kızların hiç alkol almayan kızlara göre intihar girişiminde bulunma oranının üç kat daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
  • Alkol tüketen gençlerin, korunmasız ve tanımadıkları biri ile cinsel ilişkiye girme ihtimalleri daha yüksektir.
  • Aşırı alkol kullanımı, anksiyete ya da depresyon gibi duygusal sorunlara neden olabilir ya da bu sorunları kamufle edebilir.
  • Aşırı alkol kullanımı marihuana, kokain ya da eroin gibi diğer uyuşturucuların kullanılmasına neden olabilir.

Ebeveynler alkol kullanımını nasıl engelleyebilir?

Alkolün olumsuz etkileri ve uyuşturucu kullanımına dair beklentileri hakkında ebeveynlerle açık bir iletişim kurmanın, gençlerdeki alkol kullanımını önemli derecede düşürdüğü saptanmıştır. Aynı zamanda ebeveynler tarafından uygulanan yerinde bir kontrolün, gençlerdeki alkol kullanımında caydırıcı bir etkide bulunduğu da görülmüştür.

Alkol ve diğer uyuşturucuların en sık öğleden sonra 3 ile 6 arasında kullanıldığı saptanmıştır. Bu saatlerse tam okul çıkışıyla ebeveynlerin işten eve gelmesi arasındaki saatlerdir. Bu yaş grubundaki gençlerde alkol kullanımının önüne geçmek için gençlerin okul sonrası faaliyetlere katılması da bu yüzden çok önemlidir.

Aynı zamanda ebeveynler de çocuklara stresle nasıl başa çıkmaları gerektiğini öğretmede de faydalı olabilir. Örneğin, stresle başa çıkmak için dine başvuran 15 ile 16 yaş arasındaki gençler, böyle bir yola başvurmayan gençlere göre çok daha az miktarda uyuşturucu kullanır ve alkol tüketiminden dolayı çok daha az sorunla karşılaşır.

Sarhoşluğun Belirtileri

Bir kişinin sarhoş olduğunu gösteren belirtiler arasında, ağızlarının ya da vücutlarının alkol kokması, cam gibi ya da kanlı gözler, kişinin normal olmayan bir şekilde edilgen ya da tartışmacı bir tavır içinde bulunması, kişinin genel görünümünde ya da temizliğinde bozulma olması sayılabilir. Sarhoş olmanın diğer belirtileriyse kızarmış bir cilt ve hafıza kaybıdır.

Alkolizm Nedir?

Ruhsal Hastalıklar Teşhis ve İstatistik Kılavuzunda belirtildiği gibi, alkolizm (alkol bağımlılığı), bazı sorunlara neden olan alkolün yanlış bir kullanım şeklidir. Bu sorunlar arasında sarhoş olmak için daha fazla alkole ihtiyaç duymak (direnç), alkolün etkisi geçtiğinde ortaya çıkan sorunlar (çekilme belirtileri), planlanandan daha fazla ya da daha uzun süre alkol tüketmek ve alkol kullanımından dolayı ortaya çıkan yaşamla ilgili diğer sorunlar sayılabilir.

Alkol ve uyuşturucu kullanımınında saptanan beş farklı aşama vardır: Birinci aşama, ortamda alkol, sigara ve diğer uyuşturucuların tüketiminden ziyade alkolün bulunmasıdır. Bu aşamada genç birini alkol kullanmaya teşvik edebilecek risk faktörlerini ortadan kaldırmak önlem taşır.

Alkol ve diğer uyuşturucuların kullanımındaki ikinci aşama deneme ya da arada bir kullanımdan haftada bir kullanıma kadar değişir.

Üçüncü aşama, genç bireyin alkol ve diğer uyuşturucu maddeleri gitgide daha sık veya düzenli olarak tüketmesiyle tanımlanır. Bu aşama aynı zamanda genç bireyin uyuşturucuyu elde etmek için satın almasını ya da çalmasını içerebilir.

Alkol ve uyuşturucu kullanımının dördüncü aşamasındaki genç yetişkinler bu maddeleri artık düzenli bir şekilde kullanır, sarhoş (“kafası iyi”) olmakla ilgilenir ve bu maddeleri kullandıkları için sosyal, okul, iş ya da aile hayatlarında sorunlarla karşılaşırlar.

Alkol ya da diğer uyuşturucuların kullanımındaki beşinci aşamaysa genç bireyin artık ancak bu maddeleri kullandığında kendini normal hissetmesidir. Bu aşamada, çalmak, kavgaya karışmak ya da etki altındayken araba kullanmak gibi riskli davranışlarda bulunma ve intihar düşüncelerine kapılma riskleri iyice artar.

Nedenleri

Gençlerdeki alkolizmin Nedenleri ve Riskleri

Gençlerde alkolle ilgili sorunlara neden olan ailevi etkenler arasında, ebeveynlerin yeterince denetlememesi ya da iletişime geçmemesi, aile içi kavgalar, tutarsız ya da sıkı disiplin ve aile geçmişinde alkol ya da uyuşturucu kullanımının bulunması sayılabilir. Bireysel etkenler arasındaysa dürtüleri kontrol etmekte sorunlar, duygusal dengesizlik, heyecan peşinde koşan bir davranış şekli ve alkol kullanımına bağlı riskleri doğru algılayamama sayılabilir. Alkol kullanan kızların yanı sıra içmeye 14 yaşından evvel başlayan ve annelerinde alkolle ilgili sorunlar olan gençlerin alkolik olma riskleri daha yüksektir. Alkolizme neden olan etkenler 14-16 yaş grubuyla 16-18 yaş grubu arasında değişiklik gösterir. Anneleriyle yakın bir ilişkisi olan 16-18 yaş grubundaki gençlerin aşırıya kaçacak şekilde alkol tükettiğine daha az rastlanır.

Belirtileri

Gençlerde Alkol İstismarının Belirtileri

Alkol istismarının gençlerde görülen en yaygın belirtileri, yalan söylemek, bahane uydurmak, anne baba izin vermemesine rağmen dışarı çıkmak, odalarından çıkmamak, başkalarına küfretmek ya da fiziksel olarak kötü davranmak, alkolle ilgili özel eşyalar edinmek, nefes ya da vücutlarının alkol kokması, ruh hallerinde değişimler, çalmak ve arkadaşlarının değişmesi olarak sayılabilir.

Tedavisi

Sarhoşluk Tedavisi

Alkolle bağlantılı olarak daha sık idrara çıkmaktan dolayı kaybedilen sıvıların geri alınması, sarhoşlukta en sık kullanılan yöntemdir. Doktorlar genelde bu amaç için şeker içeren sıvılar kullanırlar.

Alkol Zehirlenmesi

Alkol zehirlenmesi kısa bir süre içinde aşırı miktarda alkol tüketilmesi sonucu meydana gelir. Bu, alkolün vücut sistemlerini yavaşlatmasıyla beraber boğulma, koma, nefes almada durma, kalbin durması ve ölüm gibi sonuçlara neden olabilir. Tedavi yöntemi olarak önerilecek tek şey, kişiyi derhal bir hastaneye götürerek tıbbi uzmanlar tarafından kontrol altında tutulmasını, oksijen ve gereken sıvıların verilmesini ve gerekirse boğulma, kalp ya da solunumun durmasını önleyecek diğer önlemlerin alınmasını sağlamaktır.

Alkolizmin tedavisi nedir?

Alkolizmin tedavisinde etkili olan bazı ilaçlar vardır. Alkolle sorunları 25 yaşından öne başlayan kişilerin tedavisinde ondansetron etken maddesinin etkili olduğu belirlenmiştir. Alkolizmin tedavisinde naltreksonun da etkili olduğu saptanmıştır. Naltrekson, alkolizm tedavisinde en sık kullanılan etken maddedir. Bu madde, alkolün verdiği duygu taşkınlığı (“kafası iyi”) etkisini engelleyerek kişinin alkole olan arzusunu azaltır.

Naltrekson ya ağız yoluyla günlük olarak ya da aylık enjeksiyonlarla uygulanır. Disulfiram, alkoliklerin %9’una verilen bir ilaçtır. Bu ilaç içmeye karşı olumsuz bir tepki yaratarak kişinin alkole olan arzusunu azaltır. Akamprosat, alkolü bırakmış olan kişilerin alkole duydukları arzuyu azaltarak işlev görür. Fakat bu ilaçlardan hiçbiri, 18 yaş altındaki kişilerde alkolizmi tedavi etmek amacıyla kullanılmak üzere onaylanmamıştır.

Gençlerdeki alkolizmin tedavisinde kullanılan birçok bireysel tedavi mevcuttur. Tekrarı önlemek, sorunlu davranışları fark etmek ve düzeltmek için kullanılır. Bireyselleştirilmiş uyuşturucu danışmanlığı özellikle kısa süreli davranışsal hedeflere vurgu yaparak bireyin alkolü azaltmasına ya da tamamen bırakmasına yardımcı olur. Bazı tedavi programları uyuşturucu testlerine başvurur. İsimsiz Alkolikler gibi 12 adımdan oluşan programlar, bireysel uyuşturucu danışmanlık yöntemleridir.

Motivasyonu artıran terapi, gençlerin terapiye katılma isteklerini artırmak için uygulanır. Uyarıcı kontrolü, kişiye alkol kullanımına teşvik eden durumlardan uzak durmayı ve bu durumları uyuşturucu kullanımıyla ilgili olmayan aktivitelere dönüştürmeyi öğreten tedavi yöntemleri için kullanılır. İstek kontrolü, uyuşturucu kullanımına neden olan kalıpların değişimine yönelik bir yaklaşımdır. Sosyal kontrol, aile fertlerini ve tedavi gören kişinin diğer yakınlarını içerir.

Ailenin de katıldığı çok yönlü aile terapilerinin (MDFT), grup terapilerinin ve çok aileli eğitim katılımlarının (MFE) gençler için etkili olduğu görünüyor. Özellikle MDFT’nin oldukça etkili olduğu saptanmıştır. Gençlerde alkolizm tedavisinde genellikle üç aydan beş aya kadar süren, yatılı ve arkadaş ilişkilerinin, eğitimle ilgili sorunların ve aile konularının ele alındığı uzun vadeli tedavi yöntemlerine başvurulur.

Alkol kullanımının ilk aşamasında (alkole ulaşabilen fakat daha henüz kullanmamış) olan gençlerde önleyici önlemlere başvurulur. Bu yüzden, alkole ya da diğer uyuşturuculara erişimi kısıtlamak, gençlere ya da ailelere mevcut olan risk faktörlerinden bahsetmekle beraber uygun bir ebeveyn denetimi ve beklentileri ifade etmek sıkça tavsiye edilir. Ruhsal sağlık görevlileri daha önce alkol kullanmış olan gençlere yaklaşımlarında kısıtlı davranmamalıdır. Sonuçta alkolün ara sıra kullanımı, dikkat edilmezse zamanla daha ciddi aşamalara ulaşabilir. Bu nedenle uzmanlar, gençlerin alkolün riskleri ve etkileri hakkında iyice bilgilendirilmelerini, alkol kullanımına adil ama sıkı kısıtlamalar getirilmesini ve kullanıcının kısa bir danışma, kendi kendine yardım veya aile destek grubuna başvurmasını tavsiye eder. Alkolizmin daha ileri aşamalarındaki gençler genellikle, ilaç ve daha önce de bahsedilen bireysel ve aile katılımlı grup terapilerini içeren daha yoğun bir tedavi programına tabi tutulurlar.

Bir Bakışta Alkol ve Gençler

  • Alkolizm, sonuç olarak kişinin alkol tüketimini ve hayatını kontrol edemediği, madde istismarından kaynaklanan bir hastalıktır.
  • Alkolizmin belirtileri alkole olan direnç, çekilme nöbetleri, daha uzun dönemli daha fazla alkol tüketimi ve alkolden dolayı hayatla başa çıkmadaki sorunlar sayılabilir.
  • Alkolizme genellikle tek bir faktör değil, kişisel, ailevi, kalıtsal ve sosyal ortam gibi birden çok faktör neden olur.
  • Alkolizmin oluşumunda etkili bazı genler olsa bile, bu hastalığın oluşumunda etkili olan diğer faktörler daha büyük bir rol oynar.
  • Alkolizmin tespit edilmesinde, kişinin düzenli olarak sorunlu alkol tüketimiyle ilgili bazı belirtileri gösterip göstermediğine bakılır.
  • Alkolizmin tedavisi genelde içinde bulunulan aşamaya göre değişir. Bu tedaviler, risk faktörlerinin yönetiminden ve eğitiminden, daha yoğun ve yataklı tedavilere ve hastanın ayakta ve uzun süreli bakımına ve desteklenmesine kadar uzar.
İLGİLİ MAKALE

Seks ve Alkol

Uzm. Dr. Tarık TURFAN

Merhabalar doktor bey.18 yaşındayım karaciğerimde yağlanma varmış bir hafta sonra ultrason vs bazı testlere giricekmişim.1 hafta önce alkol aldım ve d... devamı