Alkoliklerin Çocukları

18 yaş altındaki yaklaşık 6,6 milyon çocuk evde en az bir alkolik ebeveynle yaşıyor. Son araştırma sonuçları bu çocukların bir dizi bilişsel, duygusal ve davranışsal sorun riski altında olduğunu ileri sürüyor. Ek olarak, genetik çalışmalar gösteriyor ki alkolizm ailelerde devam ediyor ve alkolizme genetik bir yatkınlık mevcut.
Ama bazı araştırmacılar, alkolik evlerde yetişen birçok çocukta ne psikopatoloji ne de alkolizm ortaya çıktığını da bildirdi. Alkoliklerin çocuklarına dair üç ana araştırma sorusu var: 1) Bazı alkolik çocuklarında dirence katkıda bulunan nedir? 2) Alkolik çocukların alkolik olmayan çocuklardan farkı var mıdır? 3) Özellikle ebeveyn alkolizmiyle ilişkili farklar nelerdir veya bunlar başka hastalıkları olan ebeveynlerin çocuklarında gözlemlenen özelliklere benzer midir?
Bu sorular hakkındaki araştırma sonuçlarını özetlemeden önce, alkolik çocuklarla ilgili birçok çalışmanın metodolojik sorunlara yakalandığı söylenmelidir. Örneğin, bir çalışma için seçilen örneğin kompozisyonu sonuçları önemli ölçüde etkileyebilir. Ama birçok alkolik çocuğu çalışması tedavideki veya sorunlu çocuklardan seçilen yanlı bir örnektir. Ek olarak, çalışmalar genelde eşleşen kontrol gruplarının yararını gözetmeden yürütülür.
Kontrol gruplarının yokluğu, tedaviden tedavi edilmeyen nüfuslara kadar sonuçları genelleştirmeyi zorlaştırır. Çeşitli yaşlardan ve gelişim aşamalarından çocuklar sıklıkla tek bir örnekte gruplanır ve gruptaki gelişimsel farklar göz ardı edilir. Başka bir sorun da çok az boylamsal çalışma gerçekleştirildiği için gözlemlenene sorunların bozukluklar mı yoksa gelişimsel gecikmeler mi olduğunu bilmenin zor olmasıdır.

Ciddi Baş Etme Sorunları

Ek olarak, evlilikte çatışma ve ebeveyn içiciliğinin yoğunluğu gibi etmenlerin gelişimsel sorunlara etkisi de düşünülmelidir. Bütün bu kısıtlamalar çalışmanın sonucunu etkileyebilir. Aşağıda geçen çalışmalar bu metodolojik sorunlardan yoksun değil ama elimizdekilerin en iyileri.
Araştırma bulguları, bazı çocukların ebeveyn alkolizmine bağlı olumsuz sonuçlardan mustarip olduğunu ileri sürer ama alkolik çocuklarının daha büyük bir oranı çok iyi faaliyet gösterir ve ciddi sorunlar yaşamaz. Kauai adasında doğan alkolik çocuklarının boylamsal bir çalışmasında, Werner çocukların %41’inin 18 yaşından önce ciddi baş etme sorunları geliştirmesine rağmen %59’da böyle sorunlar meydana gelmediğini bildirdi.
Dirençli çocuklar, başarılarına katkıda bulunan birçok özellik paylaştılar, örneğin başka insanların olumlu yönde dikkatini çekme, yeterli iletişim becerileri, ortalama zeka, ilgili bir tavır, başarma arzusu ve kendine yardım etme inancı.
Alkolik çocukları ve alkolik olmayanların çocuklarını karşılaştıran çalışmalar, iki grup psikososyal alanlarda epey çeşitlilik gösterse de bilişsel performanstaki farkların en sık gözlendiğini ileri sürüyor. Alkolik çocuklarının bilişsel işlevi birçok araştırmacı tarafından incelenmiştir çünkü bütün gelişim düzeylerinde gereken önemli bir unsurdur; gelişimsel aşamalar boyunca eşit oranda ölçülebilir, genelde de alkolizm belirtileriyle ilişkilendirilir.

Düşük IQ, Sözel Puanlar

Ervin ve meslektaşları Tam IQ, performans (soyut ve kavramsal akıl yürütme ölçüsü) ve sözel skorlar, alkolik babalar tarafından yetiştirilen çocuk örnekleri arasında alkolik olmayan babalar tarafından yetiştirilen çocuklardan daha düşüktü. Gabrielli ve Mednick de sözel ve Tam IQ için benzer sonuçlar bildirdi ama performans testleri için değil.
Aileleri eğitimli ve evde yaşayan alkolik çocukları ve alkolik olmayanların çocuklarını karşılaştıran bir çalışmada, Bennett ve meslektaşları alkolik ailelerden çocukların daha düşük IQ, aritmetik, okuma ve sözel skorlara sahip olduğunu buldu. Ne var ki, düşük skorlara rağmen alkolik çocukları bu çalışmaların her birinde normal aralıkta zeka sergiledi.
Belirtmek gerekir ki bilişsel yeterlilik performansı ölçmek için kullanılan aracın yanı sıra işlevi değerlendiren bireyle de değişiklik gösterebilir. Johnson ve Rolf alkolik çocukları ve alkolik olmayanların çocukların akademik becerilerini ve bilişsel işlevlerini kıyasladı ve gruplar arasında hiç fark bulamadı. Ama araştırmacılar, alkolik ebeveynleri olan çocukların kendi yeterliliklerini hafife aldıklarını belirtti. Ek olarak, alkolik çocuklarının anneleri de çocuklarının kabiliyetlerine yeterince değer vermedi. Annelerle çocukların yetenek algıları çocukların motivasyonu, özgüveni ve gelecek performansına etki edebilir.
Alkolik ebeveynlerin okul yaşındaki çocuklarının genelde akademik sorunları oluyor. Akademik performans, alkolik bir ebeveynle yaşamanın etkisinin IQ’dan daha iyi bir ölçüsü olabilir. okul kayıtları gösteriyor ki alkolik çocuklarının sınıfta kalma, liseden mezun olamama ve okul psikologlarına sevk gibi akademik sorunlar yaşamadığını gösteriyor. Alkolik çocuklarında bilişsel eksiklikler kötü akademik performanslarını açıklasa da motivasyonel zorluklar veya ev ortamındaki stres de okuldaki sorunlarına etki edebilir.

Daha Yüksek Depresyon, Anksiyete

Alkolik çocuklarını alkolik olmayan çocuklarla kıyaslayan çalışmalar, ebeveyn alkolizminin çocuklarda bir dizi psikolojik bozuklukla bağlantılı olduğunu buldu. Boşanma, ebeveyn anksiyetesi, duygusal düzensizlik, ailede istenmeyen değişiklikler veya yaşam şartları ebeveyn alkolizminin çocukların duygusal faaliyeti üzerinde negatif etkisini artırabilir.
Birçok çalışmanın sonucu gösterdi ki alkolik ailelerin çocukları, alkolik olmayan ailelerin çocuklarından daha yüksek depresyon ve anksiyete düzeyleri bildiriyor ve daha çok genel stres belirtisi (mesela, düşük özgüven) gösteriyor. Ek olarak, alkolik çocukları çevreleri üzerinde kontrolsüzlük hissi dışavuruyorlar. Rolf ve meslektaşlarının yeni bir çalışması, alkolik çocuklarının alkolik olmayanların çocuklarından daha depresif etki gösterdiğini ve kişisel depresyon raporlarının en sıklıkla ölçeğin en ucunda olduğunu bildirdi.
Moos ve Bilings, ebeveyn içiciliğinin çocuklar üstündeki duygusal stresi, ebeveynler içmeyi bıraktığında azalıyor. Bu araştırmacılar, kötüleşen alkoliklerin ailesinde olan çocuklardaki, iyileşen bir ebeveynin bulunduğu bir ailede olan çocuklardaki ve alkol sorunu olmayan ailelerde olan çocuklardaki duygusal sorunları değerlendiler. Kötüleşen alkoliklerin çocukları, evlerinde alkol sorunu olmayan çocuklardan daha yüksek anksiyete ve depresyon belirtisi bildirse de duygusal faaliyetleri iyileşen ve normal ebeveynlerin çocuklarınkine benzerdi.
Son olarak, alkolik ebeveynler olan ailelerdeki çocuklar genelde davranış sorunları sergilerler. Çalışma bulguları, bu çocukların yalan söyleme, hırsızlık yapma, kavga etme, okulu asma ve okulda davranış sorunları gibi sorunlar sergilediğini ve genelde davranım bozuklukları tanısı konulduğunu ileri sürüyor. Öğretmenler, alkolik çocuklarının alkolik olmayanların çocuklarından daha hareketli ve fevri olarak puanladı.

Daha çok suç işleme, okulu asma

Alkolik çocukları daha fazla suç işleme ve okulu asma riski altında görünüyor. Birçok araştırmacı tanılanmış davranım bozukluklarının sıklığı ve ebeveyn alkol istismarı arasında bir bağlantı bildirdi. Ama alkolizmle ilişkilendirilen başka sorunlar (alkolik ebeveynler arasında depresyon ve boşanma) da davranım sorunlarına ve alkolik çocukları arasındaki rahatsızlıklara etki edebilir.
Alkolik ailenin ev ortamı ve aile fertlerinin iletişim kurma şekli, alkolik çocukları arasında gözlemlenen sorunların riskini artırabilir. Alkolik aileler homojen bir grup olsa da grubun ortak özellikleri saptanmıştır. Alkoliklerin ailelerinin alkolik olmayan ailelere nazaran daha düşük aile bağlılık, anlatımcılık, bağımsızlık ve entelektüel yönelim ve daha yüksek çatışma düzeyleri vardı. Ama bazı özellikler alkolik ailelere özel değildir:
Bozulmuş sorun çözme yeteneği ve düşmanca iletişim hem alkolik ailelerde hem de alkol dışında sorunları olan ailelerde gözlemlendi. Dahası, iyileşen alkolik fertlerin bulunduğu ve hiç alkolik ferdin bulunmadığı ailelerin özellikleri önemli ölçüde değişiklik göstermedi, yani bir ebeveynin devam eden içme sorunu alkolik bir evdeki aile yaşamının dağılmasından sorumlu olabilir.
Aile ortamı da alkolik çocuklarının alkolizme geçmesine etki edebilir. Alkolik aileleri olan çocukların, ebeveynleri tutarlı biçimde planlar yaptığında, bunları takip ettiğinde, tatiller ve düzenli öğünler gibi ritüelleri sürdürdüğünde, yetişkinken alkolik olması daha az muhtemel. 

Olumsuz Benlik Saygısı

İlginç biçimde, alkolik çocuklarının sorunları belli bir nüfusa özel olmayabilir. Anneleri şizofren olan çocuklar hakkında bir araştırmanın yorumunda, Garmezi alkolik çocuklarındaki gibi bu çocuklarda da bilişsel eksiklikler olduğunu bildirdi. Özellikle, kısıtlı bir dikkat sürdürme ve ilişkili uyarıcı algılama becerileri vardı. Yüksek şizofreni riski taşıyan çocuklar daha olumsuz bir benlik saygısı açığa vurdu.
Aile ortamı da şizofreni riskini etkiledi; şizofren ailelerin (aile ortamları çalkantılı olan) çocuklarda şizofren meydana gelme riski daha yüksektir.
Alkoliklerin çocukları üzerine araştırmalar hala başlangıç aşamasında. Birçok çalışma, alkoliklerin ve alkolik olmayanların çocuklarında bir dizi fark olduğunu ve bu farkların her yaşta meydana geldiğini ileri sürüyor.
Ne var ki, metodolojinin kısıtlamalarından ve kapsamlı çalışmaların yetersiz sayıda olmasından dolayı, araştırma bulguları alkolik ebeveynlerle yetişen bütün çocuklara genelleştirilemez.
İLGİLİ MAKALE

Üvey anne ya da babaya tepki gösteren çocuğa nasıl yaklaşılmalı?

Op. Dr. Sinan GÖKER

Hocam merhaba Gözlerimde hem miyop hemde astigmat var lazer tedavisi olmak istiyorum iki farklı tedavi olmam mı gerekecek ?... devamı