Feromonlar, bir türün üyeleri arasında iletişim kurmak için kullanılan herhangi bir kimyasal işarettir. Feromonların varlığı en ayrıntılı olarak sineklere ilişkin çalışılmıştır ama daha karmaşık türlerin de feromon sahibi olması olasıdır. İnsanlardaki varlığı henüz kesin olarak kanıtlanmamıştır. Karmaşık türlerde feromon salgılayan organlar hala varsa yan özellik olmalıdır çünkü o türler iletişim kurmak için daha karmaşık yöntemler geliştirmişlerdir.

Feromonların bilinen somut bir örneği olarak, arılar izopentil asetatı bir alarm sinyali olarak kullanırlar. "Muhafız arılar” karınlarını kaldırıp feromon yayma, kanatlarını çırpıp kimyasalı nakletme yeteneğine sahiptir. Bu şekilde tüm bir arı kovanı yaklaşan bir tehditten kolayca haberdar olabilir, birlik içinde hareket edebilir. Arılar bir hedefi soktuklarında, zehirle birlikte yüksek feromon yoğunlukları çökelir, diğer arıların saldırıya yardım etmesini ve aynı yeri sokmalarını sağlar. Etkileri yıkıcı olabilir.

Karıncalar feromon izlerini, yuvadan besin kaynaklarına, besin kaynaklarından yuvalarına yol bulmak için kullanırlar. Eğer iz feromonsuz bir materyalle, örneğin tebeşirle kesintiye uğratılırsa karıncalar durup ya rastgele dolanırlar ya da ters yöne geri dönerler. Gözlerin gelişmesinden önce, feromonlar sineklerin yol bulmasında ve sinyal çeşitliliğinde güvenilirlikle kullanılabilirdi.

Şarlatanlar insan feromon satışlarının reklamını yapmışlardır. Her cinsiyetin üreleri için birbirleriyle cinsel olarak işaretleşmek için kullanılan ayrı feromonlar var olduğunu iddia etmişlerdir. Bu bir efsanedir. Aktif insan feromonlarının varlığı şüphelidir. Bir vakada, insan feromonu diye reklamı yapılan bir ürünün analizinde bunun köpekgillere ait feromon olduğu anlaşıldı.

İlk feromon 1956 yılında Alman bilim insanları tarafından tespit edildi. Onu ayrı tutmak için 20 yıl çalıştılar. Bu, ipekböceği güveleri tarafından kullanılan güçlü bir cinsen hormondu. İnsanlar gibi hayvanlarda kendi türlerinin üyeleri arasında güçlü etkileşimler olduğu için feromonları tespit etmek için tasarlanan deneylerde kontrol grupları yaratmak zordur. Bu nedenle, aktif insan feromonlarının varlığı ya da yokluğunu kesin olarak bilmek için daha zaman olabilir.

Op. Dr. Süleyman ESERDAĞ

merhaba hocam vajinoplasti ve labioplasti amelyatları aynı anda yapılırmı iyileşme süresi nedir vede ikisnin beraber ameliyat ücreti nedir acaba şimdi... devamı