Eksik Enzim

Laktoz duyarlılığı – süt şekerini (laktoz) sindirme yetisinde azalma – ile baş etmek birçok kişinin düşündüğü kadar zor değildir. 

Laktoz, sadece, aslında tüm insanların bebekken bağırsaklarında üretilen bir enzim olan laktaz yardımı ile sindirilebilir. Bebekler bu şekilde anne sütünü sindirebilir. Birçok kişi – genellikle ataları Kuzey Avrupa, Akdeniz ve Afrika’nın bazı bölgelerinden gelenler – yaşamları boyunca yeterli laktaz üretir.

Buna karşın diğer insanların birçoğunda iki yaşından itibaren laktoz üretiminde yavaşça azalma görülür. Bu duruma “laktoz kısa ömürlülüğü” adı verilir ve bu durum laktoz duyarlılığına neden olabilir. Laktoz duyarlılığı süt ürünlerinin tüketilmesinin ardından gaz, kramp, midede şişlik ve ishal gibi belirtilere neden olabilir. Türkiye’de görülme sıklığı yüzde 50’nin üstünde olduğu tahmin edilmektedir. Laktoz sindirim sorunları olanlar belirtiler ile yaşamlarının erken veya geç safhalarında karşılaşabilirler. Laktoz üretiminin ne zaman ve ne oranda azalacağını önceden bilmek mümkün değildir.  

Notlar

Bu noktaları aklınızda tutun:

  • Laktoz duyarlılığı için yapılabilecek iki basit test bulunmaktadır. Bunlardan birincisi kan testi ve diğeri de nefes testidir. Bazı kişilerde süte karşı alerji görülebilir. Bu laktoz duyarlılığından farklı bir durumdur.
  • Eğer laktoz duyarlılığınız varsa süt ürünlerinin bazılarını tüketmeye devam edebilirsiniz. Çalışmalar laktozu sindiremeyen birçok kişinin özellikle az miktarda veya öğünler ile birlikte tüketilmeleri halinde belirtiler ile karşılaşmadan günde bir veya iki bardak süt içebileceğini göstermiştir. Ayrıca bu kişiler dondurma, peynir ve diğer süt ürünlerini diğer gıdalar ile birlikte az miktarlarda tüketebilirler. Bu arada keçi sütünde laktoz olmadığı iddiaları sadece efsanedir. 
  • Yoğurt genellikle belirtilere neden olmaz. Canlı kültür bulunan markaları seçin; çünkü bakteriler laktozun sindirimine yardımcı olur.
  • Ciddi laktoz duyarlılığı nadir olarak gözlemlenir; fakat ciddi belirtiler gösteren kişiler birçok gıdada gizli olarak bulunan az miktardaki laktoza karşı dikkatli olmalıdır. Etiketlerde peynir altı suyu, kaymak ve kuru süt tozu gibi kelimelere dikkat edin. Doğum kontrol hapları ve mide ekşimesi ilaçları gibi reçeteli bazı ilaçlar az miktarlarda laktoz içerir.   
  • Az oranda laktoz içeren sütleri pazarlayanlar birçok kişiyi bu ürünlere ihtiyaçları olduğu konusunda ikna etmiştir ve bu ürünler oldukça pahalı olabilir. Sütünüze önceden ekleyebileceğiniz eşdeğer laktoz damlaları ve süt ürünlerini tüketmeden önce alınan laktoz hapları daha ucuzdur.    
  • Süt ürünleri özellikle kemik sağlığı ve kan basıncı olmak üzere sağlıklı bir yaşam için önemli olan kalsiyum, D vitamini gibi besin değerlerinin kaynağıdır. Eğer hiç süt ürünü tüketmiyorsanız bu besin değerlerinin eksikliğini kapatmanız gerekir. Kalsiyum ve D vitamini takviyeleri süt ürünleri tüketen kişiler de dâhil olmak üzere birçok kişi için iyi bir fikirdir.

Prof. Dr. Kaan AYDOS

selam hocam 41 yaşındayım ve 2 yılık evliyim 1.5 yıldır cocuk sahibi olabilmek için çaba harcıyoruz mersinde otuyoz adana başkentde bir aşılama 2 tüp ... devamı