Rh Uyuşmazlığı (Sensitizasyonu)

Eğer hamileyseniz, ilk doğum öncesi testlerinizi, ilk trimestre sırasında yaptırırsınız. İlk doğum öncesi ziyaretinde her kadın kan grubunun ne olduğunu anlamak için bir kan testi yaptırır. Eğer kan grubunuz Rh-negatif ise Rh-pozitif kana karşı antikorlar için de test edilir. Eğer antikorlarınız varsa bunun anlamı, Rh-pozitif kana sansibilize (duyarlı) olduğunuzdur. Antikorlar bu durumda, Rh pozitif kan hücrelerini öldürebilirler.

Eğer siz Rh-negatif ve eşiniz ise Rh-pozitif ise, fetüsünüz de muhtemelen Rh-pozitif olur.

Eğer hamileyseniz ya da düşük yapmışsanız veya seçici kürtaj geçirdiyseniz, molar gebelik ya da ektopik gebelik durumunuz varsa Rh-pozitif kana karşı duyarlılığınızı öğrenmek için test yaptırmanız gerekir.

Rh-negatif iseniz

Bütün hamile kadınlar erken gebelik sırasında kan uyuşmazlığı testi yaptırır.

• İlk doğum öncesi randevunuzda kanınız, daha önce Rh-pozitif kana duyarlı olup olmadığınızı anlamak için test edilir. Eğer Rh-negatif iseniz ve test sonuçları duyarlı olmadığınızı gösteriyorsa 24. ila 28. haftalarda bir tekrar testi yapılabilir.
• Eğer 28. haftalarda test sonuçları yeniden duyarlı olmadığınızı gösteriyorsa RH ile ilişkili problemler için doğuma kadar (plasental abrupsiyon gibi komplikasyonlar olmazsa) ilave bir test gerekmez. Rh immün globulin iğnesi de olursunuz. Bu gebeliğinizin son haftalarında duyarlılık geliştirme riskinizi düşürür.
• Eğer yeni doğan bebeğinizin Rf-pozitif olduğu anlaşılırsa, geç gebelik ya da doğum sırasında duyarlı olup olmadığının anlaşılması için kanınız doğum sırasında kan uyuşmazlığı testiyle tekrar taranır. Eğer duyarlı olmamışsanız, bir Rh-immün globulin iğnesi daha olursunuz.

Eğer Rh faktöre karşı duyarlıysanız

Eğer zaten Rh faktöre duyarlıysanız ya da gebeliğiniz sırasında duyarlı hale gelmişseniz, fetüsün zarar görüp görmediğini anlamak için yakın takip gereklidir.

• Mümkünse, bebeğin Rh-pozitif olma ihtimalini anlamak için baba da test edilir. Eğer baba Rh-negatif ise, fetüs de Rh-negatif olur ve tehlikede değildir. Ancak baba Rh-pozitif ise muhtemelen fetüsün kan tipini anlamak için amniyosentez yapılır. Bazı sağlık merkezlerinde fetüsün kan tipini öğrenmek için annenin kanı da test edilebilmektedir. Ancak bu, yeni bir test olduğu için her yerde uygulanmamaktadır.
• Gebelik sırasında Rh-pozitif antikor seviyelerinizin yükselip yükselmediğini takip etmek için periyodik olarak kan uyuşmazlığı testi yapılır. Bu gebeliği sırasında duyarlı olan çoğu kadın için tipik tedavi sürecidir.
• Beyindeki kan akışının fetal Doppler ultrasonu, fetal anemiyi ve ne kadar kötü olduğunu gösterir. Doppler uzmanlarının olduğu bir sağlık merkezinde test amniyosentezle aynı anemi bilgilerini, risk olmaksızın sunar.
• Amniyosentez aşağıdaki durumlarda yapılabilir:
• Amniyon sıvının, fetal problem bulguları için kontrol edilmesi amacıyla 15. haftada ya da 15. haftadan sonra
• Fetal kan tipini ve RH faktörünü öğrenmek için
• Fetal anemiyi kontrol etmek için yinelenebilir. Fetüsün sensitizasyondan ne kadar etkilendiğini gösterir.
• Doğrudan fetüsün sağlığını değerlendirmek için fetal kan örnekleme (kordosentez) yapılabilir. İşlem kısıtlı biçimde genellikle bilinen sensitizasyon problemlerinin (annede daha önce fetal ölüm yaşanmış veya diğer testler fetal distres belirtileri göstermişse) takibi için kullanılmaktadır
• Üçüncü trimestrede, fetüsün durumunu kontrol etmek için elektronik fetal kalp hızı monitorizasyon (non-stres test) yapılabilir. Non-stres testi sırasında olağandışı fetal kalp ritminin tespiti, fetüste sensitizasyon ilişkili anemi olduğunun işareti olabilir.
• Gebelik ilerledikçe fetal ultrason testi, fetal su tutulumu (şiddetli Rh hastalığının bir belirtisi) gibi sensitizasyon problemlerini tespit etmek için kullanılabilir.

Erken Tespit

Her yatkın fetüsün uygun biçimde gözlenmesi ve tedavi edilmesi için doğum öncesi erken Rh tiplemesi ve Rh sensitizasyonu için test edilmesi gerekir.

İlişkili makaleler