Kısırlık sorununuzun tedavisi, nedenine, yaşınıza, ne kadar süredir kısır olduğunuza ve kişisel tercihlerinize bağlıdır. Bazı kadınların hamile kalabilmeleri için sadece bir veya iki terapi yeterli iken, bazıları için birkaç farklı tür tedavi yöntemi gerekli olabilir.
Tedavi yöntemleri, bazı ilaç veya cerrahi müdahaleler ile doğurganlığın geri kazandırılmasını veya bazı gelişmiş teknikler ile üremeye yardımcı olunmasını içerebilir.
Doğurganlığın geri kazandırılması: Yumurtalığın doğurganlık ilaçları ile uyarılması
Yumurtlamayı düzenleyen veya tetikleyen doğurganlık ilaçları, yumurtlama bozuklukları nedeni ile kısır kalan kadınlara uygulanan temel tedavi yöntemidir. Genellikle, bu ilaçlar doğal yumurtalık uyarıcı hormon ve luteinizan hormonu gibi yumurtlamayı teşvik eder.
Doğurganlık ilaçlarının bazı riskleri vardır. Bunlar:
- İkiz veya daha fazla bebeğe hamile kalmak. Ağız yolu ile alınan ilaçlar düşük oranda birden fazla çocuğa hamile kalma riskini (yüzde 10’dan az) içerir. Bu risk enjekte edilen ilaçlarda yüzde 15 ile yüzde 20’ye çıkar. Genel olarak ne kadar fazla bebek taşırsanız, erken doğum, doğumda düşük kilo ve ileride gelişim problemleri riski de o kadar artar. Bazen ilaçların miktarı ve zamanlaması birden fazla bebek riskini önlemek amacı ile değiştirilir. Doktorunuzun, birden fazla yumurtlama riskini arttırabilecek aşırı folikül hücresi tespit etmesi halinde tedavi aşamaları iptal edilebilir.
- Genişlemiş yumurtalıklar. Yumurtalık hiperstimulasyon (aşırı uyarılma) sendromu doğurganlık ilaçlarının kullanılması sonucu ortaya çıkabilir. Yumurtalıklarınız bu ilaçlara reaksiyon göstererek aşırı oranda uyarılabilirler. Genişlemiş yumurtalıkların yanı sıra karın ağrısı, karında şişlik, mide-bağırsak sorunları ve nefes darlığı gibi yan etkiler ile de karşılaşabilirsiniz. Bu belirtiler, yumurtlamanın başlatılması sırasında veya hamileliğin erken dönemlerinde ortaya çıkabilir.
Doğurganlığın geri kazandırılması: Cerrahi müdahale
Birkaç cerrahi prosedür, bazı sorunları düzeltebilir veya kadınlarda kısırlığı iyileştirebilir. Bu cerrahi müdahaleler şunlardır:
- Doku alınması. Bu cerrahi müdahalede, lazer veya ameliyat ile endometriyal (dölyatağı iç zarı) doku veya alt karın bölgesindeki yapışıklıklar alınır ve hamile kalma şansınız arttırılabilir.
- Tüplerin cerrahi müdahale ile açılması (mikroskopik). Kadınlarda kalıcı bir doğum kontrol yöntemi olan tüplerin bağlanmasının ardından, bu tüplerin ayrılması ve doğurganlığın geri kazandırılması için cerrahi müdahale uygulanabilir.
- Tübal cerrahi müdahaleler. Eğer dölyatağı tüpleri tıkanmışsa veya sıvı (hidrosapenks) ile dolmuşsa, tübal cerrahi müdahaleler hamile kalma şansınızı arttırabilir. Laparoskopik ameliyat, tüplerdeki yapışmaları ayırmak, tüpleri genişletmek veya yeni bir tüp açıklığı oluşturmak için uygulanır. Tübal cerrahi müdahaleler, tüplerin tıkalı veya daralmış kısımlarının, rahime oranla yumurtalıklara daha yakın olması halinde daha başarılıdır. Rahime yakın olan tüp tıkanıklıkları dış gebelik riskini arttırabilir. Bu ve bunun gibi diğer ciddi tıkanma veya sıvı birikimi vakalarında tüplerin alınması (salpenjektomi), tüpte döllenme ile birlikte hamilelik şansınızı arttırabilir.
Üremeye yardımcı teknik: Tüp bebek
Bu etkili teknik, kadından alınan olgun yumurtaların laboratuvar ortamında erkekten alınan sperm ile döllendirilmesini ve döllenmenin ardından 3 ile 5 gün içerisinde embriyonun rahime yerleştirilmesini içerir. Tüp bebek (laboratuvar ortamından döllenme) her iki dölyatağı tüpünün de tıkanması halinde önerilir. Bu yöntem aynı zamanda endometriozis, açıklanamayan kısırlık, rahim ağzı sorunları nedeniyle oluşan kısırlık, erkeklerde kısırlık ve yumurtlama bozuklukları gibi bazı diğer sorunlara karşı da yaygın olarak kullanılır. Tüp bebek, birden fazla embriyonun rahime yerleştirilmesi halinde ikiz veya daha fazla bebek sahibi olma şansını arttırır. Tüp bebek yöntemi düzenli kan testlerini ve günlük hormon iğnelerini içerir. Kısırlık tedavisi gerçekleşmezse tüp bebek yöntemleri uygulanır.