Beş Temel Besin Grubu
Besin insanoğlunun temel ihtiyaçlarından biridir. Vücut organlarının işlevlerini yerine getirebilmesi ve sağlıklı bir gelişim için besin gereklidir. Her gün çeşitli yiyecekler yeriz. Bu yiyecekler, yapılarına göre farklı gruplar altında sınıflandırıl
Besin insanoğlunun temel ihtiyaçlarından biridir. Vücut organlarının işlevlerini yerine getirebilmesi ve sağlıklı bir gelişim için besin gereklidir. Her gün çeşitli yiyecekler yeriz. Bu yiyecekler, yapılarına göre farklı gruplar altında sınıflandırılırlar. Farklı besin değerleri vardır ve sağlığımız için eşit derecede gereklidirler. Vücudumuzun sağlıklı gelişimi için karbonhidratlara, proteinlere, yağlara, enzimlere, vitaminlere ve minerallere ihtiyacı vardır. Ancak vücudumuz tüm bu besin maddelerini kendisi üretemez. Bu nedenle yiyecekler bu besin maddelerini yeterli miktarda sağlayan tek kaynaktır. Eğer bu besin maddelerini yeterli miktarda alamazsak, o zaman bir dizi sağlık sorunu yaşayabiliriz.
Beş Temel Besin Grubu
Yediğimiz besinler ya bitki kaynaklıdır ya da hayvan kaynaklıdır. Vejetaryen ve vejetaryen olmayan diye iki geniş kategoriye ayrılır. Bitki kaynağından aldığımız besinler vejetaryen besinler olarak bilinirken, hayvan kaynağından alınan besinler vejetaryen olmayan besinler olarak bilinirler. Sebze ve meyveler, nişastalı besinler, süt ürünleri, şeker ve yağ içeren besinler ve et grubu beş temel besin grubunu oluşturur. Her bir besin grubuna şöyle bir göz atalım:
- Sebze ve Meyveler: Doğa Ana ıspanak, patates, lahana, karnabahar, brokoli, havuç, şalgam gibi sebzeler ve portakal, mango, üzüm, limon, şeftali, kayısı gibi meyveler ile geniş bir besin çeşitliliğini önümüze sunar. Taze sebzeler, sağlıklı bir beslenmenin önemli bir parçasıdır. Çeşitli vitaminler, mineraller, lifler ve enzimler sağlarlar ve sağlık için bir dizi fayda sunmalarıyla bilinirler. Yeşil yapraklı sebzeler kanın önemli bir bileşeni olan demir açısından zengindirler. Sebzelerin şeker ve yağ oranları düşük olduğundan kilo verdiren diyetlere dahil edilirler. Genelde sebzeler yüksek miktarda life sahiplerdir. Bu nedenle sindirim sistemi sağlığı için de iyidir. Çoğu sebze diyabet, kalp hastalığı ve bazı kanser türleri gibi süreğen hastalıkları önlemeye yardımcı olan fitokimyasallardan oluşur. Çiğ veya suyu sıkılmış halde sebze tüketimi daha fazla tercih edilir, böylece sebzelerin tüm faydalarından yararlanabilirsiniz. Meyveler, zengin vitamin, mineral, lif ve karbonhidrat kaynağıdırlar. Vücudu potansiyel olarak zararlı maddelerden koruyan, yüksek miktarda antioksidan barındırırlar. Limon, üzüm ve portakal gibi ekşi meyveler, C vitamini açısından zenginlerdir. Kayısı, kavun, tüysüz şeftali ve şeftali gibi meyveler A vitamini açısından zengin kaynaklardır. Meyveleri bütün halde veya meyve suyu halinde tüketebilirsiniz.
- Nişastalı Besinler: Kahvaltılık gevrek, mısır, ekmek, makarna, mısır ekmeği ve patates gibi nişastalı besinler sağlıklı bir beslenmenin temel parçalarıdır. Önemli bir enerji kaynağı olan basit veya karmaşık yapılı karbonhidratları barındırırlar. Nişastalı besinlerin enerji sağlaması vücut için benzin işlevi görür. Bu kategorideki lif açısından daha zengin besinler ise kahverengi pirinç, tam tahıllı ekmek, iri taneli yulaf veya yulaf ezmesi gibi tam tahıllı besinlerdir.
- Süt Ürünleri: Süt ürünleri, süt, peynir, krema, tereyağı ve yoğurdu kapsar. Mükemmel kalsiyum ve protein kaynaklarıdır. Süt ürünleri aynı zamanda A, B ve D vitamini açısından da zenginlerdir. Kalsiyum kemiklerimizin sağlığı için önemlidir. D vitamini kemik sağlığını kuvvetlendirmede ve sürdürmede gereklidir. Çoğu süt ürünü vücudun kuvvetlenmesine ve enerji sağlamasına yardım eden yağlar açısından da zengindir.
- Yumurta, Et ve Balık: En önemli protein, çinko, demir ve B vitamini kaynaklarıdır. Bu besin maddeleri vücudun gelişmesi ve onarımı için gereklidir. Yumurta, zengin demir ve protein kaynağıdır. Et, B12 vitamininin ana kaynağıdır. Balık aynı zamanda önemli bir protein kaynağıdır. Somon, sardalya, ringa balığı ve uskumru gibi bazı yağlı balıklar yüksek oranda omega-3 temel yağ asitleri içerirler.
- Şeker ve Yağ İçeren Yiyecekler: Vücudumuz için gereken güçlü enerji kaynaklarıdır. Tereyağı, peynir, salata sosu ve sıvı yağlar gibi yağlar yüksek kalorilidirler. Tatlı, şurup, jöle, reçel, şekerleme ve gazlı içecekler gibi gıdalar yüksek miktarda şeker içerirler. Bu kategorideki çoğu besin vitamin ve minerallerden oluşmaz. Bu yüzden “kalorisiz” besinler olarak bilinirler. Sağlıklı beslenmenin bir parçası olarak makul miktarlarda tüketilebilirler. Aşırı miktarlarda tüketilmeleri obeziteye neden olur. Bitkisel yağlarda, çekirdekte, kabuklu yemişlerde, zeytinyağında, yağlı balıkta ve avokadoda bulunan doymamış yağlar, kolesterol seviyesini düşürdüğü için sağlığa faydalıdır.
Günlük beslenmenizde bu beş gruptan besinleri dengeleyerek, vücudunuzun işlevlerini normal olarak yerine getirmesini sağlayabilir ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilirsiniz.