Nedir

Transüretral İğne Ablasyonu (TUNA)

Transüretal iğne ablasyonu (TUNA), “radyo frekans terapisi” diye de adlandırılır ve prostat büyümesinin neden olduğu üriner sorunları tedavi etmek için, ayaktan uygulanan bir işlemdir. TUNA, radyo dalgaları kullanarak, prostatınızın, idrar akışınızı engelleyen bölümünü tahrip eder.

TUNA sırasında doktorunuz “sistoskop” adı verilen, görüş sağlayan bir alet kullanarak ince iğneleri prostatınızın içine yerleştirecek. İğneler prostatınızın içine yerleştirilir yerleştirilmez, radyo dalgaları bunlardan geçerek prostatın fazladan hücrelerini ısıtıp tahrip edecektir.

TUNA, iyi huylu prostat büyümesini (BPH) tedavi etmek için kullanılan birçok alternatiften birisidir. Diğer tedaviler ilaçlar, prostatın transüretral rezeksiyonu (TURP, prostatın kısmen alınması), transüretral mikrodalga terapisi (TUMT), lazer ameliyatı ve açık prostat alımı ameliyatıdır.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Transüretral iğne ablasyonu (TUNA) prostat büyümesinden kaynaklı şu gibi üriner belirtileri ortadan kaldırmak için yapılan bir tedavidir:

  • Sık sık idrara gitme ihtiyacı
  • Geceleri idrara çıkma sıklığında artış (noktüri)
  • İdrar yaparken idrarın durması ve tekrar başlaması hali
  • Mesanenizi tam boşaltamadığınız hissi

TUNA, üretrasında hafif ile orta düzeyde tıkanıklık olan erkeklerde en iyi sonucu verir. Bu tedavi, prostatı çok büyüyen ya da tıkanıklığın prostatın merkez bölgesindeki büyümeden kaynaklandığı ve mesaneye yaslandığı (orta dilim) durumlardaki erkeklerde iyi sonuç vermez.

Uzun dönemde, transüretral prostat rezeksiyonu (TURP), diğer bir deyişle açık prostat alımı ameliyatı, prostat büyümesinden kaynaklı üriner belirtilerin ortadan kaldırılmasında TUNA’dan daha etkili görünür. Ama TUNA’nın birçok avantajı vardır:

  • Birçok durumda genel anestezi ya da omurilik anestezisi gerektirmez.
  • İnvaziv ameliyatlarda olduğundan daha az kanamalı komplikasyon riskine sahiptir.
  • Eğer ameliyat sizin için, belli sağlık sorunları sebebiyle iyi bir seçenek değilse, daha güvenli bir alternatif olabilir.

TUNA’nın sizin için iyi bir seçenek olduğuna karar vermeden önce, doktorunuz sistoskopi uygulayacaktır. Bu işlem, mesanenizin ve idrarınızı mesanenizden penisinize (üretra) taşıyan borucuğun içini görmek için yapılır.

Riskler

Riskler

TUNA’nın riskleri şunları kapsar:

  • İdrar yapmakta zorlanma. Bazı erkekler, işlem sonrasında idrar yapmakta (veya idrar tutmada) sıkıntı yaşarlar. Eğer bu olursa, birkaç günlüğüne, birkaç haftalığına ya da daha fazla bir süre için idrarınızı mesanenizden taşıyacak bir borucuğa (kateter) ihtiyacınız olacaktır.
  • İdrar yolları enfeksiyonu. Ne kadar uzun süre kateter taşırsanız, idrar yolları enfeksiyonu ihtimaliniz o kadar artar, antibiyotik ya da diğer tedaviler gerekebilir.
  • Tekrar tedavi ihtiyacı. TUNA uygulanan bazı erkeklerde, sonradan daha fazla tedavi, genellikle de ameliyat gerekir. TUNA’dan sonra ek tedavi ihtiyacı, ameliyat sonrasında olduğundan daha kuvvetle muhtemeldir. Bu, ya belirtilerin tekrarlamasından ya da zaten hiçbir zaman yeterince iyileşmediklerinden kaynaklanabilir. Bazı erkeklerde prostat tahrişi geliştiğinden (kronik prostat iltihabı) başka tedaviye ihtiyaç duyarlar.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Hazırlık

 Tedaviniz öncesinde doktorunuzun ne yapacağınıza ilişkin talimatlarını takip edin:

  • Eğer doktorunuz söylediyse, kan sulandırıcı ilaçlarınızı azaltın ya da kesin. Örnekler; varfarin ve aspirin, ibuprofen ya da naproksen içeren reçetesiz ilaçları kapsar. Asetaminofen de genelde kullanılabilir.
  • Gece yarısından sonra hiçbir şey yemeyin ve içmeyin. Eğer doktorunuz damardan (IV, intra-venöz) sakinleştirici ya da genel anestezi ihtiyacınız olacağını söylerse, tedaviden önce, gece yarısından itibaren hiçbir şey yiyip ve içmeyin. Doktorunuz size ayrıca takip etmeniz gereken başka adımlar da önerebilir.
  • Sadece doktorunuzun size söylediği ilaçları alın. İlacınızı, işleminizin yapılacağı günün sabahında bir küçük yudum sıvıyla alın.
  • Önceden eve gidişinizi organize edin. İşlemden sonra araba kullanmanız mümkün olmayacak.

Doktorunuz size takip etmeniz gereken başka adımlar da önerebilir.

Neler Yaşayacaksınız

Neler Bekleyebilirsiniz?

Transüretral iğne ablasyonu (TUNA)  bir saatten daha az sürer. Genellikle ayakta uygulanan bir işlemdir ve ameliyat günü eve gidebilirsiniz. Lokal anestezi ağrıyı kontrol etmeye yardım eder ve muhtemelen damardan (IV) sakinleştirici de alırsınız. Damardan sakinleştiriciyle uyuşuk ama bilinçli kalırsınız.

Tedavinin çok kısa süre öncesinde sizden idrara çıkmanız istenir, böylelikle mesaneniz boşalır. Ayrıca bağırsaklarınızın ve rektumunuzun temizlenmesi için lavman da yapılabilir.

İşlem süresince

Doktorunuz idrarınızı mesanenizden taşıyan borucuğun (üretra) içine uyuşturucu jel sürer ve ayrıca, rektum aracılığıyla yapılan enjeksiyonla da prostat bölgeniz uyuşturulabilir. Daha sonra sistoskop adı verilen ince görme aleti, penisinizin ağız kısmından üretranıza doğru uzatılır.

Doktorunuz sistoskobun doğru yerde olduğundan emin olunca, iki ayarlanabilir iğneyi sistoskobun son bölümünden doğru prostatın içine batırır. Daha sonra radyo dalgaları bunları geçerek, idrar akışını engelleyen prostat dokularını tahrip eder. Birazcık acı duyabilir ya da rahatsızlık hissedebilirsiniz.

İşlem sonrasında

İşlemin ardından şu adımları takip edin:

  • Kan sulandırıcı ilaçlar almayın. Doktorunuz size söyleyene kadar kan sulandırıcı ilaçlar kullanmayın.
  • Ağır aktivite yapmayın. Üç beş gün süresince ağır kaldırmayın.
  • Cinsel ilişkiye girmeyin. Doktorunuz onay verene kadar seks yapmayın. Birçok erkek için bu süre, işlemden sonraki bir iki haftadır.
  • Araba kullanmayın. İşlemden sonra günün kalanında araç kullanmayın.

İşlem sonrasında, mesanenizdeki idrarın geçmesine olanak sağlayacak bir borucuğa (üriner kateter) ihtiyacınız olabilir. Borucuk alındıktan sonra idrar yapamıyorsanız, doktorunuz size kendinizin, günde birkaç kez takabileceğiniz bir kateter verebilir ve tekrar idrar yapana kadar bunu kullanabilirsiniz.

Doktorunuza, işlem sonrasında herhangi bir kısıtlamanın olup olmadığını ya da atmanız gereken başka adımlar bulunup bulunmadığını sorun. Çoğu erkek bir iki hafta içerisinde rutin aktivitelerine ve cinsel fonksiyonlarına yeniden başlayabilir. Doktorunuz ağrınızı azaltmak ve enfeksiyonları önlemek için size antibiyotik reçete edebilir.

TUNA’nın yaygın yan etkileri şunlardır:

  • İdrarınızdan kan gelmesi (hematuri). İşlem sonrasındaki birkaç gün süresince idrarınızda kan olabilir.
  • Rahatsız edici üriner belirtiler. Örneğin ağrılı idrar yapma, idrar yapmada zorlanma ya da acil veya çok sık idrara çıkma ihtiyacı. Bu belirtiler işlem sonrasındaki birkaç hafta süresince devam edebilir.
  • Prostatit. Rahatsız edici üriner semptomlara neden olabilen prostat iltihaplanması (enflamasyon).

Sonuçlar

Sonuçlar

Üriner belirtilerinizde fark edilebilir iyileşme görmeniz için birkaç hafta geçmesi gerekebilir. Çünkü vücudunuzun, radyo dalgalarından kaynaklı ısının tahrip ettiği fazla büyümüş prostat dokularını yıkmak ve absorbe etmek için zamana ihtiyacı olacaktır. Bazı erkekler bir süre sonra yeniden tedaviye ihtiyaç duyabilirler ama TUNA’nın uzun dönemli ve genel etkinliğinin belirlenmesi için daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç vardır.

 

Uzm. Dr. Vedat ERTUNÇ

Merhaba hocam.Hafif mitral yetmezliğinden dolayı yılda bir kez kontrole gitmekteyim (tedavi ilaç kullanımı yok) en son gittiğimde ekg de wolff parkins... devamı