Sağlıklı bir diyet bazı kanserlerin önlenmesine yardımcı olabilir. İdeal kanser önleme diyetinde, yağ oranı düşük, taze meyve, sebze ve tam tahıl oranı yüksektir. Fiziksel olarak aktif olmak ve alkolü sınırlamak da düşünülmesi gereken faktörlerdir. Kanser ikinci önde gelen ölüm sebebidir ve tüm kanser ölümlerinin üçte biri doğrudan insanların nasıl yedikleri ile ilişkili olabilir. Yemek yemek insanların kontrol edebildikleri bir şeydir.

Ulusal Kanser Enstitüsüne göre diyetin kanseri önlemede kesin rolü var. Bir insanın her gün çeşitli taze sebze ve meyveleri yemesi lazım. Günde en az beş porsiyon tavsiye ediliyor. Belirli meyveler ve sebzeler belirli kanserlere karşı koruyabilir. Bunlar, kanserle savaşma özelliklerine sahip gibi görünen fitokimyasallar yani bitki kimyasal maddeleri içerirler.

Koyu yeşil, turuncu ve sarı meyveler ve sebzeler akciğer kanserine karşı koruyabilir. Bu yiyecekler kanser riskini azalttıklarına inanılan beta-karoten içerirler. Beta-karoten güçlü bir antioksidandır. Bunlara örnekler arasında şunlar vardır:

  • Kayısı
  • Brokoli
  • Kantalup (bir çeşit kavun)
  • Havuç
  • Kale (bir çeşit lahana)
  • Hardal yaprağı
  • Ispanak
  • Tatlı patates
  • Bal kabağı
  • Narenciye ve diğer sebze ve meyveler özofagus ve mide kanseri riskini azaltabilir. Bunlar bir başka güçlü antioksidan olan c vitamini açısından zengindir. Diğer c vitamini bol meyve ve sebzeler arasında:
  • Brokoli
  • Kantalup
  • Greyfrut
  • Yeşil biber
  • Kivi
  • Portakal
  • Kabuğuyla patates
  • Çilek
  • Mandalina

Lahana ailesi ise kolon kanserine ve mide kanserine karşı koruyabilir. Bu ailenin üyeleri arasında bulunanlar:

  • Brokoli
  • Brüksel lahanası
  • Karnabahar
  • Lahana

Bu sebzeler indol denilen ve doğal kanser savaşçıları olduklarına inanılan bitki kimyasallarını içerirler. Özellikle göğüs kanseri riskinin azaltılmasına yardımcı olabilirler.

Domates ve domates esaslı ürünler likopen denilen bir madde içerirler ve düşük servikal, kolon ve prostat kanseri riski ile ilişkilendirilmişlerdir.

Bir insanın çeşitli türde tam tahıllar yemesi gerekir. Bunlar aşağıdakilerde bulunabilir:

  • Kepek
  • Kahverengi pirinç
  • Yulaf
  • Tam buğday

Tam tahıllar rafine tahıllardan daha iyi bir seçenektir ve en az yüzde 50 tercih edilmelidirler. Tam tahıllar rafine tahıllardan daha fazla lif, vitamin ve mineral içerirler. Tam tahıllar ve baklagiller kolon kanserine karşı koruyabilen besleyici maddeler içerebilirler. Baklagiller veya kuru fasulye ve bezelye haftada en az üç kez yenmeli. Baklagiller aynı zamanda yağ oranı yüksek etlerin yağ oranı düşük, proteini yüksek alternatifleridir.

Meyveler, sebzeler ve tam tahıllar lif içerirler. Diyet lifleri belirli kanserlerin önlenmesinde kapsamlı bir rol oynuyor gibidirler.

Et, özellikle yağ oranı yüksek olanlar sınırlanmalıdır. Derisiz kümes hayvanı eti, fasulye, soya ürünleri ve balık yağ oranı bakımından etin iyi alternatifleridir. Balık haftada en az bir veya iki kez yenmelidir çünkü omega-3 yağ asitleri olarak bilinen çoklu doymamış yağları içerir. Diyette birinci derecede önemlidirler ve göğüs, kolon, yemek borusu, pankreas ve mide kanserine karşı korunmada yardımcı olabilirler. Bazı uzmanlar düzenli olarak soya esaslı gıdalar yemenin göğüs ve prostat kanseri riskini azalttığını onaylamaktadırlar.

Çok fazla kırmızı et yemek artan kolon kanseri riski ile bağlantılı olabilir. Ayrıca göğüs, böbrek, pankreas ve prostat kanseri ile de bir bağ olabilir. Kırmızı et önemli bir doymuş yağ kaynağıdır, ki bu da belirli kanserler için ayrı bir risk faktörü olabilir. Eğer yenecekse günde 85 gramla sınırlandırılmalıdır.

Yağın günlük toplam kalorinin yüzde 15 ile yüzde 30’una kadar düşürülmesi tavsiye edilir. Tereyağını, margarini, kızarmış yiyecekleri ve tatlıları kesmek yardımcı olabilir. Doymamış yağlar olarak da bilinen tekli doymamış ve çoklu doymamış yağlar doymuş yağlardan daha sağlıklıdır ve bitki yağlarında, kabuklu yemişlerde ve tohumlarda bulunabilirler. Fakat ister doymuş ister doymamış olsun çok fazla toplam yağ, göğüs, kolon ve prostat kanseri riskini arttırabilir. Yağ açısından zengin diyetler göğüs, kolon, safra kesesi ve rahim kanseri ile ilişkilendirilen obeziteye yol açabilir.

Keten tohumu diyete yapılacak akıllıca bir ilave olabilir. Keten tohumu en bol lignan kaynağıdır. Lignanlar göğüs kanseri gibi hormona duyarlı kanserlere karşı koruma sağlayabilir. Keten tohumu ayrıca esansiyel yağ asitleri ve diyet lifi açısından da iyi bir kaynaktır.

Bir insan her gün en az iki porsiyon yağ oranı düşük süt ürünlerinden yemelidir. Yağ oranı düşük veya yağsız süt ve yağ oranı düşük yoğurt iyi seçeneklerdir. Kalsiyum açısından zengin yiyecekler kolon kanserine karşı korunmaya yardımcı olabilir.

Alkol, erkeklerde günde iki ve kadınlarda bir kadehle sınırlanmalıdır. Uzmanlar alkolün yemek borusu, karaciğer, kolon ve ağız kanseri riskini arttırdığına inanmaktadır. Ayrıca kadınlarda göğüs kanseri riskini de arttırır. Aynı zamanda sigara kullanan içicilerde bu kanserlerin bazılarının riski iki katına çıkar.

Tütsülenmiş etler sınırlanmalı veya diyetten kaldırılmalıdır. Bunlar:

  • Jambon
  • Pastırma
  • Sosisli sandviç
  • Sucuk

Prof. Dr. Sinan ZEREN

Merhabalar hocam sizden bir konuda bilgi almak istiyorum.Ben bundan 2 sene önce soldan varikosel ameliyatı oldum fakat ameliyat sonrasından suana kad... devamı