Nedir

SPECT tarama

Bilgisayarlı tek foton emisyon tomografisi (SPECT taraması), doktorunuzun iç organlarınızın işlev durumunu analiz etmesini sağlayan, bir nükleer görüntüleme testi (tomografi) türüdür. İşlem organlarınızın resimlerini oluşturmak için özel bir kamera ve bir tür radyoaktif madde kullanılarak gerçekleştirilir.
Vücudunuzun iç bölgelerinin görüntülenmesini sağlayan, X-ışınları gibi diğer görüntüleme yöntemlerinden farklı olarak, SPECT tarama kullanıldığında organlarınızın ne şekilde işlediğine dair, 3 boyutlu görüntüler elde edilebilir. Örneğin, SPECT tarama kullanılarak kanın kalbinize nasıl aktığı ya da beyninizin hangi alanlarının daha az ya da çok aktif faaliyet gösterdiği gözlemlenebilir.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır

Doktorunuz bazı hastalıkların teşhisine yardımcı olabilmesi ya da hastalığa bağlı gelişmeler ve durum hakkında bilgi sahibi olunabilmesi için SPECT taramadan geçmenizi önerebilir. Bu durumlar:
• Beyin hastalıkları. Alzheimer hastalığı, felç ve nöbet gibi durumlar.
• Kalp sorunları. Göğüs ağrısı, kalp krizi ve kalp damarlarındaki tıkanmalar gibi durumlar.
• Kanser. Organ işleyişine bağlı olarak yayılan (metastaz) kanser türleri ve kanser başlangıç noktası tümörleri gibi durumlar.

Riskler

Riskler

SPECT tarama uygulamaları çoğu insan için güvenlidir. Vücudunuzun her hangi bir bölgesine ya da bir damara, radyoaktif izleyicinin takip edebileceği radyo aktif bir ilaç enjekte edildiğinde, şu belirtilerle karşılaşabilirsiniz:
• İğnenin kolunuza yerleştirildiği bölgede kanama, ağrı veya şişlik.
• Nadir durumlarda vücudunuzun radyoaktif izleyiciye karşı gösterebileceği, alerjik bir tepki.
SPECT tarama hamile veya emziren kadınlar için güvenli değildir çünkü, radyoaktif izleyici ilaçların gelişmekte olan fetüse ya da emzirilen bebeğe geçmesi mümkün olabilir. Hamilelik ihtimali olan kadınların, SPECT tomografi çekiminden önce gebelik testi yaptırmaları gerekebilir.
Radyasyonun Riskleri
Sağlık bakım ekibiniz taramanın gerçekleştirilmesi için mümkün olan en düşük miktarda radyasyon kullanacaktır. SPECT tarama esnasında maruz kalacağınız radyasyon miktarı, genel olarak bir yıl içinde doğal yolarla maruz kalabileceğiniz radyasyon miktarına yakın seviyelerdedir. SPECT tarama sırasında, radyasyona maruz kalmanızın yaratabileceği problemler konusunda endişeleriniz varsa doktorunuzla konuşun.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanmalısınız

SPECT tarama öncesi nasıl hazırlanmanız gerektiği içinde bulunduğunuz kişisel durumlara göre değişkenlik gösterebilir. SPECT taramadan önce, herhangi bir özel hazırlık yapmanız gerekip gerekmediği konusunda doktorunuza danışın.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz

SPECT tarama süreci
SPECT taramaların geneli iki aşama içermektedir: Vücuda radyoaktif bir boya (işaretçi) enjekte edilmesi ve bir SPECT makine kullanarak vücudun belirli bir alanının taranması.
Radyoaktif maddenin vücuda enjekte edilmesi
Kolunuzdaki bir damar içine ya da vücudunuzun belli bir bölümüne radyoaktif bir madde enjekte edilir. Bazı durumlarda radyoaktif madde solunum yoluyla burnunuzdan verilebilir.
Radyoaktif madde vücudunuzun emici ve aktif dokularına daha kolay işler. Örneğin, bir nöbet esnasında beyninizin nöbete sebep olan alanı, doktorların bölgeyi belirlemesine yardımcı olacak biçimde daha fazla radyoaktif işaretçi emebilir. Bir diğer örnek olarak kanser hücreleri, genellikle sağlıklı hücrelere oranla çok daha hızlı bir oranda büyüdükleri ve çoğaldıkları için daha fazla radyoaktif izleyici emebilir.
Vücudunuza ne tip bir radyoaktif izleyici verileceği vücudunuzun hangi bölgesinin taranacağına ve uygulanacak işlem türüne bağlıdır. Taramadan önce vücudunuzun radyoaktif izleyiciyi yeterince emebilmesi için 15 dakika kadar bir odada uzanmanız istenebilir.
SPECT tarama esnasında
Sağlık ekibinizin üyeleri, SPECT tarama uygulamasının gerçekleştirileceği odadaki bir masa üzerinde, uygun pozisyonu almanızı sağlar.
SPECT makineleri vücut tarafından emilen radyoaktif işaretçi miktarını algılayabilen özel bir kamera içeren ve gama kamera olarak adlandırılan büyük dairesel bir cihazdır. Tarama esnasında siz masanın üzerinde yatarken, SPECT makinesi etrafınızda döner. SPECT Makine, iç organların ve diğer yapıların fotoğraflarını çeker ve bu resimleri vücudunuzun 3 boyutlu görüntülerini oluşturmakta kullanılan özel bir bilgisayara gönderilir. Taramanın ne kadar süreceği prosedürün uygulanma sebebine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazı durumlarda,  taramadan saatler veya günler sonra, tekrar taramaya girmeniz gerekebilir.
SPECT tarama sonrasında
Radyoaktif işaretleyicinin büyük bir kısmı SPECT taramayı takip eden birkaç saat içinde idrar yoluyla vücudunuzdan atılır. Doktorunuz taramadan sonra, radyoaktif işaretçilerin vücudunuzu daha hızlı terk edebilmesi için meyve suyu veya su gibi sıvıları daha fazla tüketmeniz talimatını verebilir. Kalan radyoaktif işaretçi ilaç ameliyatın ertesi gününde ya da ikinci gün içinde vücudunuzdan atılır.

Sonuçlar

Sonuçlar

Doktorunuz SPECT tarama sonuçlarınızı detaylı olarak inceler. Resimlerdeki renklerin yoğunluk durumuna göre vücudunuzun hangi alanlarında daha çok, hangi alanlarında daha az radyoaktif işaretçi emildiği tespit edilir. Örneğin, bir beyin SPECT tarama görüntüsü, daha az aktif olan beyin hücrelerini açık renklerle, daha aktif beyin hücreleri ise daha koyu renklerle gösterecektir. Bazı SPECT tarama görüntülerinde hareketlilik, renkler yerine gri rengin tonlarında gösteriliyor olabilir.
Sonuçların ne kadar süre içerisinde kesinleşeceği konusunda sağlık ekibinize danışabilirsiniz.

Op. Dr. Burcu KARDAŞ ARSLAN

Ben dört aylık hamileyim üçlü tarama testi yapılacak tembuzun on ikisinde ama benim annem hasta olduğu için acilen köye gitmemm gerekiyor üçlü tarama ... devamı