Şişkinlik

Şişkinlik, geğirme ve gaz vermek doğal olup genellikle yutulan hava veya sindirim sırasında besinin parçalanması nedeniyle oluşur. Gaz ve gaz sancılarına arasıra veya bir günde tekrarlayabilen şekilde raslayabilirsiniz. Gaz ve gaz sancıları günlük etkinliklerinize engel oluyorsa bu ciddi bir şeyin belirtisi olabilir. Gaz ve gaz sancılarını nasıl önleyeceğinizi ve ne zaman doktorunuzu görmeniz gerektiğini araştırın.

Şişkinlik: Midenizde Ve Bağırsaklarınızdaki Gaz Birikimi

Gaz geğirme veya flatülansla geçmezse midede ve bağırsaklarda birikip şişmeye neden olabilir. Şişkinlik genellikle karın ağrısıyla birliktedir; bu hafif ve donuk veya keskin ve yoğun olabilir. Gazın geçmesi veya bağırsak hareketi ağrıyı dindirebilir.

Şişkinlik şunlarla alakalı olabilir:
  • Yağlı yiyecekler yemek. Yağ midenin boşalmasını geciktirir ve doluluk hissini artırabilir.
  • Stres, tıkanma veya hastalık
  • Sigara içme
  • Gastroentestinal bir enfeksiyon, tıkanma veya hastalık
  • Aşırı hassas bağırsak sendromu, mide ağrısı veya kramp veya bağırsak fonksiyonundaki değişikliklerle tanımlanan bir durum
  • Çölyak hastalığı veya bağırsakların gıdanın bazı bileşenlerini sindirememe ve absorbe edememe durumunun olduğu laktoz intoleransı gibi durumlar yardımcı olabilir. Karbonhidratların birçoğu gaz yapar.
Aşağıdakiler gaz yapmaktan sorumlu yiyeceklerdir:
  • Haşlanmış fasulye
  • Brokoli
  • Brüksel lahanası
  • Kabak
  • Karbonatlı içecekler
  • Karnabahar
  • Çiklet
  • Elma, şeftali ve armut gibi meyveler
  • Sert şeker
  • Lahana

Geğirme

Geğirme vücudunuzun midenizden fazla havayı tahliye etmesinin bir yoludur. Çok yediğiniz, yerken konuştuğunuz, çiklet çiğnerken veya sert şeker emerken, karbonatlı meşrubatlar içerken veya kamışla içerken fazla hava yutabilirsiniz.

Asid reflü veya gastroentastinal reflü hastalığı (GERD) aynı etkiye sahip olabilir. Eğer mide asidiniz yemek borunuza geri gelirse maddeyi temizlemek için sürekli yutkunursunuz. Bu durum daha fazla hava yutmaya ve daha fazla geğirmeye neden olur.

Bazı kimseler havayı sinir alışkanlığı olarak, yemezken ve içmezken bile yutarlar. Diğer durumlarda kronik geğirme mide zarının enflamasyonuyla ilgilidir (gastrit), peptik ülser hastalığı veya gecikmiş mide boşalması (gastroparezi).

Geğirmeyi şöyle azaltabilirsiniz:
  • Yavaş yiyip yavaş içerek. Zamanınızı ayarlamak daha az hava yutmanıza yardımcı olur. Aynı zamanda bir kamış vasıtasıyla içmekten kaçının.
  • Karbonatlı içecekleri ve birayı içmeyin. Bunlar karbon dioksit gazı salar. 
  • Çiklet ve sert şekeri atlayınız. Çiklet çiğneyip sert sakız emerseniz normalden daha fazla hava yutarsınız. Yuttuğunuz şeyin bir kısmı havadır.
  • Sigara içmeyin.Dumanı içinize çektiğiniz zaman aynı zamanda havayı da içinize çekip yutuyorsunuzdur. 
  • Takma dişlerinizi kontrol edin.İyi uymayan takma dişler yediğiniz ve içtiğiniz zaman hava yutmanıza neden olurlar.
  • Mide ekşimenizi tedavi edin. Normal mide ekşimelerinde reçetesiz satılan antasitler ve diğer çareler
  • yararlı olabilir. GERD reçeteli kuvvette bir tedavi veya diğer tedavileri gerektirebilir.

Bağırsak Gazı

Bağırsak gazı genelde bitki elyafı gibi sindirilmemiş yiyeceklerin kolonda fermentasyonuyla meydana çıkar. Gaz aynı zamanda eğer sindirim sisteminiz besinin gluten, şeker, sütlü ürünler veya meyve gibi bazı bileşenlerini tamamen parçalayamıyorsa oluşabilir.
Bağırsak gazı için diğer kaynaklar arasında:
  • Bağısağınızdaki besin kalıntıları
  • Antibiyotik ve diğer tedaviler nedeniyle bağırsak bakterinizdeki değişimler
  • Sindirim sisteminizdeki faydalı bakteriyi rahatsız eden karbonhidrat emilim bozukluğu
  • Kolonunuza göç eden yutulmuş hava
  • Kabızlık; kolonunuzda besin artığı ne kadar fazla süreyle kalırsa o kadar uzun süre fermente olacaktır
Bazen gaz hassas bağırsak sendromu veya laktoz intoleransı gibi bir sindirim bozukluğunu gösterir.
Aşırı gazı önlemek için:
  • Sizi en çok etkileyen yiyeceklerden kaçının. Yaygınsuçlular arasında fasulye, bezelye, mercimek, kabak, soğan, brokoli, karnabahar, muz, kuru üzüm, tam buğday ekmeği, salatalar ve karbonatlı içecekler bulunmaktadır. Eğer sütlü ürünler bir sorunsa, düşük laktoz veya laktozsuz çeşitleri deneyin.
  • Yağlı yiyecekleri daha az yiyin. Yağ sindirimi yavaşlatarak fermentasyon için daha uzun süre sağlar.
  • Geçici olarak yüksek miktarda lifli olan besinleri kesin. Lif sindirimi kolaylaştırır ama birçok yüksek lifli besin aynı zamanda fazla gaz üreticisidir. Bir ara verdikten sonra diyetinize lifli besini yavaş yavaş ilave edin. Yüksek lifli besinlere takviyeler ekleyerek oluşturdukları gaz miktarını azaltabilirsiniz.
  • Yavaş yiyin. Öğünleri sakin yiyin. Stresliyken veya acele yiyişler sindirime etki edebilir.
  • Hareket edin. Yemekten sonra kısa bir yürüyüş yardımcı olabilir.
  • Reçetesiz ürün deneyin. Bazı ürünler laktoz sindirimini kolaylaştırır. Simetikon içeren ürünler gazın içindeki habbecikleri söndürür.

Doktorunuzla Ne Zaman Görüşmelisiniz

Aşırı şişkinlik, geğirme nöbetleri, gaz ve geğirme ekseri kendi kendine geçer. Eğer yeme alışkanlıklarınızdaki değişikliğe rağmen belirtilerinizde iyileşme olmamışsa doktorunuza görünün.
  • Diyare
  • Kabızlık
  • Şiddetli, uzun süren ve tekrarlayan mide ağrıları
  • Bulantı ve kusma
  • Kanlı dışkı
  • Kilo kaybı
  • Ateş
  • Göğüs ağrısı
Bu belirtiler bir sindirim durumunun temelinde yatan bir işaret olabilir. Bağırsak belirtileri utandırıcı olabilir ama utancın sizi yardım aramaktan alıkoymasına izin vermeyin. Tedavi mevcuttur. 

Prof. Dr. İbrahim YURDAKUL

Merhabalar hocam. Ben 27 yaşındayım ve 4 ay önce kabızlık, karın ağrıları, karında şişkinlik, gaz sıkışması, göğüs ağrıları nedenleriyle doktora başvu... devamı