Nedir

PET Taraması

PET taraması, (pozitron emisyon tomografisi) dokularınızın ve organlarınızın ne derece iyi çalıştığını ortaya koyan görsel bir testtir. Bu kimyevi aktiviteyi göstermek için vücudunuza az miktarda radyoaktif materyal verilir.

Hangi tip radyoaktif madde verileceği, PET taramasında hangi organ ve dokunun çalışıldığına bağlıdır. Radyoaktif madde damardan enjekte edilebilir, solunum yoluyla verilebilir veya oral yoldan alınabilir.

Daha yüksek seviyede kimyasal aktivitenin bulunduğu bölgede, daha fazla radyoaktif madde birikir. Bu da çoğu zaman bir hastalıklı bölgeye karşılık gelir ve PET taramasında parlak lekeler şeklinde görünür. Bir PET taraması kalp hastalıkları, nörolojik hastalıklar ve kanser gibi çeşitli durumların değerlendirilmesi için faydalıdır.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

PET taraması, vücudun belli bölümlerindeki kimyasal aktivitelerin incelenmesinde etkili bir yoldur ve bu bölümlerdeki hastalıkların tespitinde yardımcı bir rol oynar. PET taramaları en çok kanser, kalp hastalığı ve beyin bozuklukları olan kişilerde kullanılır.

Kanser
Kanser hücreleri, normal hücrelerden daha yüksek metabolizmaya sahip olmaları nedeniyle PET taramasında parlak lekeler halinde görünürler. PET taramaları şunların tespitinde faydalı olabilir:

  • Belli kanserlerin ne ölçüde yayıldığını
  • Kanserin tedaviye ne kadar iyi cevap verdiği
  • Kanserin tekrar ortaya çıkıp çıkmadığı

PET taraması dikkatli bir şekilde yorumlanmalıdır. Çünkü kanserli olmayan durumlar da kanserli hücrelere benzeyebilir ve birçok kanser türü PET testinde görünmeyebilir. PET taramasında görünme ihtimali yüksek olan kanser türleri ise şunlarıdır:

  • Beyin
  • Göğüs
  • Rahim
  • Kolon
  • Özofajeal
  • Akciğer
  • Lemfoma
  • Melanom
  • Pankreas
  • Tiroit

Kalp hastalıkları
Doktorlar PET taramasını, kalpte kan akışının azaldığı bölgeleri tespit etmek için kullanırlar. Bu da kalpteki hangi alanların anjiyoplasti veya koroner arter biyopsisinden faydalanılabileceğinin tespitine yardımcı olabilir.

Beyin rahatsızlıkları
Bir PET taraması, farklı görevler esnasında beynin hangi alanlarında en çok aktivitenin olduğunu göstermektedir. Bu teknoloji aynı zamanda şu hususi beyin anormalliklerini değerlendirebilir:

  • Tümörler
  • Hafıza rahatsızlıkları
  • Titreme

Riskler

Riskler

PET taraması esnasında radyoaktif madde kullanılmasına rağmen, maruz kaldığınız radyasyon miktarı vücudunuzun normal etkilemeyecek kadar çok azdır.

Fakat radyoaktif materyal hamile kadınlarda fetüse veya bir kadının emzirdiği bebeğe verebilir. Siz ve doktorunuz birlikte uygulanan PET taramasının fetüs veya vereceği zararı ve buna karşın sebep ve faydaları tartışın.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanılır?

PET taraması genellikle ayakta tedavi yapılan kliniklerde yapılır. Doktorlarınız tarama için nasıl hazırlanacağınız hususunda size bazı talimatlar verecektir. Tarama yaptırmadan önce doktorunuza almakta olduğunuz reçeteli ve reçetesiz ilaçları ayrıca kullandınız vitaminleri, bitkisel ilaçları ve diğer katkıları söylediğinizden emin olun. Belli ilaçları alıyorsanız veya diyabet gibi belli hastalıklarınız varsa, taramadan önce size bazı özel talimatlar verilecektir.

Genel kural, taramadan önceki birkaç saat boyunca bir şey yiyip içmemektir. Randevunuza rahat kıyafetler giyerek gidin. Taramanda önce kıyafetlerinizi hastanede bir giyinme odasında değiştirmeniz istenebilir. Vücudunuzun mesane yakınındaki bir bölümünün muayene edilmesi gerekirse, tarama esnasında idrarın boşaltılması için üretere yumuşak bir tüp (katater) yerleştirilebilir.

Hamileyseniz veya hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız, PET taraması yaptırmadan önce bunu doktorunuza söyleyin. Uygulama esnasında kullanılan radyoaktif maddeler, fetüsü radyasyona maruz bırakabilir. Şayet emzirdiğiniz bir bebeğiniz varsa, bunu da doktorunuza söyleyin. Bebeğinize sütünüzden radyasyon geçebilir.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

PET taraması, bilgisayar teknolojisine (CT) benzeyen bir makinedir.

Test esnasında
Üzerinde çalışılan organlara bağlı olarak radyoaktif maddeyi nefes yoluyla, yutarak veya damardan enjeksiyonla alabilirsiniz. Madde damardan enjekte edilirse, kollarınıza doğru hareket eden bir soğukluk hissedebilirsiniz.

Radyoaktif maddenin görüntü vermek üzere organlar tarafından emilmesi için 30 ila 60 dakikalık bir süre boyunca beklemelisiniz. Belirlenen süre geçtikten sonra açılan PET tarayıcısına doğru kayan dar bir masa üzerine uzanacaksınız. Testin kendisi ağrısızdır fakat düzgün bir şekilde yatmalısınız yoksa görüntüler bulanık çıkabilir. Testin tamamlanması genellikle 30 dakika sürer.

Klostrofobiniz varsa, tarayıcıya konulduğunuzda biraz endişe hissedebilirsiniz. Herhangi bir rahatsızlık hissederseniz bunu hemşireye veya teknisyene söyleyin. Verebilecek ilaçlar kendinizi daha rahat hissetmenize yardımcı olabilir.

Testten sonra
Testten sonra günlük aktivitelerinize genelde bir sınırlama getirilmez. Radyoaktif maddelerin vücudunuzdan hızla atılması için bolca sıvı alın.

Sonuçlar

Sonuçlar

PET taramasından elde edilen görüntülerdeki farklı renk ve parlaklıklar, farklı doku ve organ fonksiyonlarını gösterir. PET taraması okumasında özel eğitilmiş bir radyolog görüntüleri yorumlar.

CT ve EMAR gibi diğer testlerden elde edilen görüntüler, PET taramasıyla kıyaslanabilir hatta kombine edilebilir. Sonuçta ortaya çıkan görüntüler daha büyük bir netlik sağlar.

Op. Dr. Burcu KARDAŞ ARSLAN

Ben dört aylık hamileyim üçlü tarama testi yapılacak tembuzun on ikisinde ama benim annem hasta olduğu için acilen köye gitmemm gerekiyor üçlü tarama ... devamı