Nedir

Nedir?

Kolorektal kanser, kolon veya rektumda normal olmayan hücre büyümesidir. Bu hücreler bir arada büyüyerek tümörler oluşturur. 

Bu kansere ayrıca kolon kanseri veya makat kanseri denir. En yaygın kanser türlerinden biridir ve genellikle 50 yaşının üstündeki insanlarda görülür. 

Diğer kanserlerde olduğu gibi kolorektal kanserde de tedavi erken teşhise bağlıdır. Tarama testleri bu kanseri tespit edebilir ve böylece önlemenin yolunu açabilir. Fakat 50’sinin altında olan insanların sadece üçte biri bu tür taramalardan geçmektedir. Amerikan Kanser Vakfı’na göre herkes tarama testlerine girse, her yıl on binlerce insanın hayatı kurtarılabilir. 

Sebepler

Sebepler

Birçok fakat kolon veya makatın içinde küçük tümörler olan polipler şeklinde başlar. Bağırsak polipleri çok yaygındır ve birçokları kansere dönüşmez. Fakat doktorlar hangi poliplerin zamanla kansere dönüşeceğini önceden söyleyemez. İşte bu yüzden 50’sinin üstünde olan insanlar düzenli taramaya girmeli ve polipleri varsa aldırmalıdır. Tıbbi geçmişi kolorektal kanser açısından riskli olan insanlar 50’sinden önce tarama testlerini düzenli yaptırmaya başlamalıdır. 

Belirtiler

Belirtiler

Kolorektal kanser genellikle yayılmaya başlayana kadar herhangi bir belirti vermez. Aşağıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, doktorunuzla mutlaka görüşün.

  • Karında ağrı
  • Dışkıda kan veya çok koyu renkli dışkı
  • Tuvalet alışkanlıklarında değişme, örneğin daha çok tuvalete gitme veya bağırsaklarınızı yeterince boşaltamadığınızı hissetme. 

Testler

Testler

Doktorunuz böyle bir kanser riskiniz olduğunu düşünüyorsa, kolonoskopi denilen bir teste ihtiyacınız olabilir. Bu tarama testiyle doktorunuz kalın bağırsağın ve rektumun içini görebilir. Bu test sırasında doktor normal görünmeyen bölgelerdeki poliplerden veya dokulardan örnekler alacaktır. Dokular daha sonra mikroskop altında incelenerek kanserli olup olmadıklarına bakılır.

Bazen de kolorektal kanserin teşhisinde kullanılan sigmoyidoskopi denilen bir test daha yapılabilir. 

Tedavi

Tedavi

Kolon ve rektal kanserin tedavisinde neredeyse her zaman ameliyat kullanılır. Kanser ne kadar erken teşhis edilirse o kadar kolay alınır.

Kanser kalın bağırsak duvarına veya daha ötesine yayılmışsa, kemoterapiye veya radyasyon terapisine ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu tedavi yöntemlerinin yan etkileri vardır, ama birçok insan ilaçlarla veya alternatif terapilerle yan etkileri hafifletebilir.

Kanseriniz olduğunu ilk öğrendiğinizde birçok karmaşık duygu yaşayabilirsiniz. Kızabilir veya korkabilirsiniz. Aşırı sakin de olabilirsiniz.  Doğru tepki diye bir şey yoktur. Çok çeşitli duygular yaşamak normaldir. Bu duyguların hızlı bir şekilde değişmesi de normaldir.

Bazı insanlar arkadaşları ve aileleriyle konu hakkında konuşarak rahatlayabilirler. Ayrıca bir doktorla veya başından kanser vakası geçmiş başka insanlarla da konuşmak isteyebilirsiniz. 

Önleme

Önleme

Tarama testleri birçok kolon veya makat kanserinin tespitinde ve önlenmesinde faydalı olmaktadır. Bu testler daha herhangi bir belirti ortaya çıkmadan önce bir hastalığı veya rahatsızlığı araştırır. Uzmanlar 50 yaşının üstündeki herkesin rutin olarak tarama yaptırmasını tavsiye etmektedir. Ailesinde kalın bağırsak kanseri veya benzeri kanserler olan insanların taraması daha erken yaşta başlamalıdır. Tarama testini ne zaman yaptırmanız gerektiğiyle ilgili olarak doktorunuzla konuşunuz. 

Bunlar en yaygın testlerdir:

  • Kanser işaretleri için dışkı testleri
  • Dışkıda gizli kan testi
  • Dışkı imminokimyasal test
  • Dışkı DNA testi
  • Sigmoyidoskopi: Doktor makatınızdan içeri bağırsağınızın ilk kısmını görüntülemek için esnek bir tüp sokar. Doktor bu sayede kanserin en fazla gerçekleşen bağırsağın son kısmını görebilir. Bu test sırasında doktor bazı polipleri daha öte testler için alabilir.
  • Kolonoskopi: Doktor makattan uzun, esnek bir tüp sokar. Bu tüp TV ekranını andıran bir monitöre bağlıdır. Bu tarama sırasında doktor bütün bağırsağınızı görebilir.
  • Bilgisayarlı veya tomografik kolonografi: Bu teste ayrıca sanal kolonoskopi de denir. Doktorun polipleri görmesine yardımcı olmak için bir bilgisayar ve röntgen ışınları bağırsağın ayrıntılı bir resmini çeker. 

Uzm. Dr. Meftun ÇELİKÇİ

öncelikle geçen gün test yaptırdım hemogram testi. sonuçlarım : hgb:11.3 normal aralık: 12.3-15.3 /// mcv:76.9 normal aralık :80-96/// rdw:16.0 norm... devamı