Nedir

Kan Üre Nitrojen Testi

Kan üre nitrojen (BUN) testi, böbreklerinizin ve karaciğerinizin ne kadar iyi çalıştığıyla ilgili önemli bilgileri açığa çıkarır.

Kan üre nitrojen testi, kanınızdaki kimyasal atık ürün olan üre nitrojen miktarını ölçer. Vücut hücreleri tarafından kullanılan proteinlerin yıkımının ardından karaciğeriniz amonyak üretir. Amonyaktaki nitrojen, üreyi oluşturmak için karbon, hidrojen ve oksijen gibi partiküllerle birleşir. Üre, kan dolaşımınız sayesinde karaciğerinizden böbreklerinize ulaşır.

Sağlıklı böbrekler, kanınızdaki üreyi ve diğer atık ürünleri filtre eder. Filtre edilen atık ürünler vücudunuzdan idrarla atılır.

Eğer kan üre nitrojen testi, kanınızdaki üre seviyesinin normalden fazla olduğunu gösterirse sonuç, büyük ihtimalle böbreklerinizin düzgün çalışmadığının işaretidir. Ya da yüksek protein alımına, yetersiz sıvı tüketimine veya zayıf dolaşıma işaret edebilir.

Eğer üre nitrojen testi sonucu normal düzeylerin altındaysa bu da karaciğer hastalığı ya da hasarına veya yetersiz beslenmeye işaret edebilir. Ancak kan üre nitrojen seviyesi karaciğer hastalıklarının ilk işareti değildir çünkü kan üre nitrojen testi bu hastalığın taramasında kullanılmamaktadır.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır?

Doktorunuz, böbreklerinizde hasar olduğundan şüphe ediyorsa ya da böbrek fonksiyonlarınızın değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorsa, kan üre nitrojen testi isteyebilir. Eğer diyaliz alıyorsanız, tedavinin etkinliğinin değerlendirilmesine yardımcı olmak için kan üre nitrojen testi yaptırmanız istenebilir.

Eğer temel sorun böbrek problemleriyse kanınız üre seviyeleriniz için test edildiğinde, sağlıklı böbreklerin süzdüğü ve vücudunuzdan idrarla atılan başka bir atık ürünün, yani kreatinin seviyeleri de kontrol edilir. Çünkü yüksek seviyelerdeki kreatinin, böbrek hasarının işareti olabilir.

Doktorunuzun karaciğer yetmezliği, idrar yolları tıkanıklığı, konjestif kalp yetmezliği, gastrointestinal kanama gibi diğer sağlık sorunlarının teşhisi için istediği kan testleri arasında kan üre nitrojen testi de olabilir. Ancak düşük kan üre nitrojen testi sonuçları, bu hastalıkları kendi başına teşhis edemez.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanacaksınız?

Kan üre nitrojen testi, yaygın olarak yapılan bir kan testidir. Eğer kanınız sadece kan üre nitrojen için test edilecekse testten önce normal biçimde yiyip, içebilirsiniz. Eğer kan örneğiniz ilave testler için de kullanılacaksa testten önce belli bir süre yiyip içmemeniz gerekebilir. Doktorunuz durumunuza uygun özel direktifler verecektir.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Bekleyebilirsiniz?

Kan üre nitrojen testi esnasında kolunuzdaki damara bir iğne batırılarak kan örneğiniz alınır. Kan örneği analiz için bir laboratuvara gönderilir. İşlemin ardından günlük aktivitelerinize dönebilirsiniz.

Sonuçlar

Sonuçlar

Kan üre nitrojen testi sonuçları, desilitrede miligram (mg/dL) cinsinden ya da litrede milimol (mmol/L) cinsinden ölçülebilir. Normal kan üre nitrojen aralığı, 7 ila 20 mg/dL arasındadır (2.5 – 7.1 mmol/L). Ancak kan üre nitrojen seviyesi, yaşa göre değişiklik gösterebilir. Bebeklerde seviye, yetişkinlere göre düşük olur. Ayrıca erkeklerde de bu seviye kadınlara oranla biraz daha yüksektir.

Genellikle kan üre nitrojen seviyesinin yüksek -özellikle de 50 mg/dL''nin (17.8 mmol/L) üzerinde- olması, böbreklerinizin iyi çalışmadığı anlamına gelebilir. Ancak üre nitrojen seviyesindeki artış idrar yolları tıkanıklığı, konjestif kalp yetmezliği veya gastrointestinal kanamaya da bağlı olabilir. Kan üre nitrojen seviyeniz dehidrasyon (susuz kalma), şok, yanıklar veya yüksek ateş sebebiyle de yükselebilir. Kortikosteroid gibi bazı ilaçlar da, üre nitrojen seviyelerini yükseltebilir. İlave olarak yüksek proteinli beslenme de kan üre nitrojen seviyesinin artmasına neden olabilir.

Normal kan üre nitrojen seviyeleri, karaciğer hasarının belirtisi olabilir. Ancak düşük seviyelerde olması yetersiz, düşük proteinli veya yüksek karbonatlı beslenmeden kaynaklanabilir.

Eğer kan üre nitrojen testi sonuçları normalden yüksek ya da düşükse doktorunuz başka kan ya da üre testleriyle sonuçları doğrulamak isteyebilir.

Eğer böbrek hasarı söz konusuysa, hasarı arttırabilecek sağlık sorununu kontrol altına almak önemlidir. Özellikle de çoğu zaman ilaç tedavisi gerektiren kan basıncınızın yönetilmesi önemlidir. Unutulmamalıdır ki kalıcı böbrek hasarı geri döndürülemez. Ancak doğru ve kişiye uygun tedaviyle hasarın ilerlemesi engellenebilir.

Prof. Dr. Kaan AYDOS

Sayın doktorum, Kan Üre Azotu ölçümüm 24 çıktı. Yorumunuzu istirham edebilir miyim? Saygılarımla.... devamı