Nedir

Nedir?

Hırçın veya mutsuz geçen ergenliğin aslında ergenlik depresyonu olup olmadığını hiç merak ettiniz mi?  Elbette çoğu ergen çocuk bazen mutsuz hisseder. Ergen bir çocuğun hayatındaki birçok değişime yıkım hormonunu da eklediğinizde, neden ruh hallerinin bir sarkaç gibi savrulduğunu anlamak daha kolay olur. Şimdiye kadar bulgular, her sekiz ergen çocuktan birinin, ergenlik depresyonu geçirdiğini gösteriyor. Ama depresyon ve onunla ilişkili ciddi sorunlar tedavi edilebilir. Bu nedenle ergen çocuğunuzun mutsuzluğu iki haftadan daha uzun sürer ve depresyonun diğer belirtilerini de gösterirse, bir sağlık uzmanından yardım istemenin zamanı gelmiştir.

Belirtileri

Belirtileri

Çoğunlukla, ergenlik depresyonu olan çocuklar, düşüncelerinde ve davranışlarında dikkate değer bir değişim gösterirler. Hiçbir motivasyonları kalmayabilir, hatta okuldan sonra odalarına saatlerce kapanabilirler.

Ergenlik depresyonu olan çocuklar, aşırı şekilde uyuyabilir, yeme alışkanlıkları değişebilir ve hırsızlık gibi suç davranışları bile sergileyebilirler. Bütün işaretleri göstermeseler bile ergen çocuklarda depresyon işaretlerinin çoğunu aşağıda bulabilirsiniz:

  • Duygusuzluk
  • Baş ağrıları, mide ağrıları, alt sırt ağrısı veya yorgunluk gibi ağrılardan şikayet
  • Konsantre olmada zorluk
  • Karar vermede zorluk
  • Aşırı veya yersiz suçluluk duygusu
  • Yapması gerekenleri unutmak, derslere geç kalmak, okula gitmemek gibi sorumsuz davranışlar sergileme
  • Hızlı kilo verme veya almayla sonuçlanan kendine hakim olamayarak aşırı yeme veya yemeğe olan ilgi kaybı
  • Hafıza kaybı
  • Ölüm ve ölmekle zihnin aşırı meşguliyeti
  • İsyankar davranış
  • Üzüntü, kaygı veya ümitsizlik hissi
  • Geceleri uyanık kalmak ve gün boyunca uyumak
  • Notlarda ani düşüş
  • Alkol ve uyuşturucu madde kullanımı ve gelişigüzel cinsel ilişkiler
  • Arkadaşlarından uzak durma

Ailelerden geçebilir mi?

Evet. Genelde 15 ile 30 yaş arasında başlayan depresyon, ailelerden geçebilir. Aslında ergenlik depresyonu, aile geçmişinde depresyon olan ergen çocuklar arasında daha yaygın olabilir.

Sebepleri

Sebepleri

Ergen bir çocuğun depresif olmasının çok fazla nedeni vardır. Örneğin ergen çocuklar, notlarından dolayı bir yetersizlik ve değersizlik hissederler. Okuldaki başarıları, arkadaşlarıyla ilişkileri, cinsel yönelimleri veya aile yaşamları gibi etmenlerin her biri, ergen bir çocuğun üzerinde büyük etkide bulunabilir. Bazen ergenlik depresyonu çevreden kaynaklanabilir. Ama nedeni her ne olursa olsun arkadaşları, aileleri, genelde zevk aldıkları şeyler, üzüntüsünü ya da soyutlanma duygusunu gidermeye yardım etmediği zaman, ergenlik depresyonu olma olasılıkları artar.

Teşhisi

Teşhis

Depresyonu tespit edebilecek herhangi özel bir tıbbi test yoktur. Sağlık uzmanları, ergen bir çocuğun depresyonu olup olmadığını ergen çocukla ve aile fertleri, öğretmenleri ve arkadaşlarıyla görüşmeler ve psikolojik testler yaparak belirlerler. 

Ergenlik depresyonunun ciddiyeti ve intihar riski, bu görüşmelerin değerlendirmesine dayanarak saptanır. Görüşmelerden toplanan verilere dayanarak tedavi önerileri de yapılabilir.

Doktor, aynı zamanda kaygı, mani veya şizofreni gibi potansiyel olarak aynı anda var olabilen psikiyatrik bozuklukların işaretlerini de arayacaktır. Doktor, ergen çocuğu aynı zamanda intihara veya adam öldürmeye meyilli davranış riskleri için de değerlendirecektir. İntihar girişimi ve kendine zarar verme, kadınlarda erkeklerden daha fazla iken, gerçekleşmiş intihar oranı erkeklerde daha yüksektir. Gerçekleşmiş intihar için en savunmasız gruplardan biri, 18-24 yaş grubudur.

Tedavisi

Tedavi

Depresyonu tedavi etmek için kullanılan, ilaçla tedaviyi ve psikoterapiyi de içine alan bir dizi yöntem vardır. Aile terapisi, aile çatışması varsa ve ergen çocuğun depresyonuna katkıda bulunuyorsa faydalı olabilir. Ergen çocuk, aynı zamanda okulla veya arkadaşlarıyla ilgili sorunlarına yardımcı olması için de ailesi veya öğretmenlerinin desteğine ihtiyaç duyar. Ciddi depresyonu olan genç çocukların arada bir psikiyatri kliniğine yatırılmaları gerekebilir.

Ruh sağlığı uzmanınız, genç çocuğunuza uygun ve en iyi tedavi programını belirleyecektir.

FDA, depresyonlu ve başka psikiyatrik bozuklukları olan çocuklarda ve ergen çocuklarda antidepresan ilaçların intihar eğilimli düşünme ve davranış riskini artırabildiği konusunda uyarır. Eğer varsa sorularınızı veya endişelerinizi sağlık uzmanınızla paylaşın.

Depresyon ilacı, ergenlik depresyonunda işe yarar mı?

Birçok araştırma, ergenlik depresyonunun belirtilerini hafifletmede depresyon ilaçlarının etkinli olduğunu göstermiştir. Son günlerde yapılan önemli bir çalışma, değişen şiddette depresyonu olan ergen çocukları tedavi etmede kullanılan mevcut üç farklı yaklaşımı inceledi:

  • Bir yaklaşım, yaşları 8-18 arasında değişen çocuk hastaların kullanımı için onaylanmış bir antidepresan kullanıyordu.
  • İkinci yaklaşım, depresyon belirtilerini arttıran negatif düşünme kalıplarını ergen çocuğun kabul etmesine ve değiştirmesine yardım etmesi için bilişsel davranış terapisini (BDT) kullanıyordu.
  • Üçüncü yaklaşım, ilaçla tedavinin ve BDT’nin bir birleşimiydi.

12 haftalık çalışma sonunda araştırmacılar, (depresyon ilaçları ve psikoterapiden oluşan) birleşim tedavisi gören her dört hastadan neredeyse üçünün önemli ölçüde iyileştiğini ortaya koydu. Yalnızca antidepresan alan çocukların %60’tan daha fazlası iyileşmiştir. Ama çalışma, depresyonu hafifletmekte birleşim tedavisinin, tek başına kullanılan psikoterapiden neredeyse iki kat daha etkin olduğunu onaylamıştır.

Önleme

Ergen çocuklarda intiharın uyarı işaretleri nedir?

Ergen çocuk intiharı ciddi bir sorundur. Ergen çocukların intiharı, gençler ve genç yetişkinler arasında önde gelen bir ölüm nedenidir.

Aile içi çatışma, sevilen bir kişinin kaybı veya okulda veya ilişkilerde yanlış algılanan başarısızlıkların hepsi de olumsuz duygulara ve depresyona neden olabilir. Ergenlik depresyonu, çoğunlukla sorunları ezici ve ilgili acıyı dayanılmaz hale getirir. İntihar, bir depresyon davranışıdır ve ergenlik depresyonu çoğunlukla intiharın kökenindeki sebeptir.

Ergenlik depresyonu kaynaklı intiharın uyarı işaretleri şunlardır:

  • Geleceğe dair ümitsizlik ifade etmek
  • Başka hiç kimseyi umursamıyor gibi konuşmak, kendini bırakmak
  • Ölüme hazırlanmak, en sevilen eşyaları dağıtmak, veda mektupları yazmak veya vasiyetname hazırlamak
  • Uykuya yardım etmesi veya zihin ıstırabını rahatlatması için uyuşturucu madde veya alkol kullanmaya/kötüye kullanmaya başlamak
  • Kendini öldüreceği tehdidini savurmak

Eğer ergen çocuğunuz, bu davranışlardan herhangi birini gösteriyorsa, derhal bir ruh sağlığı uzmanından yardım istemelisiniz.

Depresyon, yüksek intihar riski taşır. İntihar eğilimli düşünceler veya niyetler ifade eden bir kimse çok ama çok ciddiye alınmalıdır. Derhal yardım aramaktan çekinmeyin.

Aileler ergenlik depresyonunu hafifletmek için neler yapabilir?

Ergen gençleri yetiştirmek, çok zorlayıcı bir görev olabilir. Genç çocuğunuzun stres seviyesini azaltmak için kullanabileceğiniz birtakım etkili çocuk yetiştirme ve iletişim teknikleri vardır:

  • Çocuğunuza disiplin verirken, utandırma ve cezalandırma yerine iyi davranışları için olumlu güçlendirmeyi deneyin. Utandırma ve cezalandırma, bir ergeni değersiz ve yetersiz hissettirebilir.
  • Ergen çocuğunuzun hata yapmasına izin verin. Aşırı korumacı olmak veya çocukların yerine karar vermek, becerilerine olan inanç eksikliği olarak algılanabilir. Bu, onları kendilerine daha az güvenli yapabilir.
  • Çocuğunuza nefes alacak alan verin. Onlardan sürekli tam olarak söylediğiniz şekilde hareket etmesini beklemeyin.
  • Çocuğunuzu sizin istediğiniz bir yoldan gitmeye zorlamayın.
  • Çocuğunuzun faaliyetleri ve deneyimleri yoluyla gençliğinizi yeniden yaşamaya çalışmayın.
  • Eğer genç çocuğunuzun depresif olduğundan şüpheleniyorsanız, endişelerini dinlemek için zaman ayırın. Sorunun gerçekten endişe edecek bir şey olmadığını düşünseniz bile bu, büyümekte olan birisi için son derece gerçek olabilir.
  • Çocuğunuz içine kapanmak istiyor görünse bile iletişim kanallarını açık tutun.
  • Çocuğunuza ne yapması gerektiğini söylemekten kaçının. Onun yerine onu daha fazla dinleyin ve böylece sorunun kaynağı hakkında daha fazla şey öğrenebilirsiniz.

Eğer kahrolmuş hissediyorsanız, çocuğunuza ulaşamıyorsanız veya endişeniz dinmiyorsa, yetkili bir sağlık uzmanından yardım isteyin.

Ergenlik depresyonu tıbbi tedavi olmadan geçmez mi?

Ergenlik depresyonu, bölümler halinde gelip gitmeye eğilimlidir. Bir genç çocuk bir kere depresyon geçirdiğinde başka bir zaman da geçirme olasılığı daha fazladır. Ergenlik depresyonunu tedavi etmemenin sonucu, aşırı derecede ciddi, hatta ölümcül olabilir.

Uzm. Dr. Henri Griladze

Bir hastada manik depresif major depresyon sanrisal bozukluk donemsel olarak teshis edilebilir mi tesekkurler... devamı