Nedir

Diz bursitleri diz ekleminiz yakınında bulunan bir bursanın iltihaplanmasıdır. Bursa eklem çevresindeki kemiklerin, tendonların ve kasların arasındaki baskı noktalarındaki sürtünmeyi azaltıp yastık görevi gören içi sıvı dolu pede benzer bir torbadır.

Her dizinizde 11 bursit vardır. Bu bursalardan herhangi biri iltihaplanabilse de, diz bursiti genellikle eklemin altında dizin iç kısmında veya diz kapağında meydana gelir.

Diz bursitleri ağrıya neden olarak hareketliliğinizi azaltabilir.  Diz bursitinin tedavisi genellikle kendi kendine bakım pratikleriyle ağrı ve iltihaplanmayı azaltmak için doktorun yönettiği tedavilerin bir bileşimidir.

Belirtileri

Belirtiler

Diz bursiti belirtileri hangi bursanın etkilendiğine ve iltihaplanmaya tam olarak neyin neden olduğuna bağlı olarak değişir. Genel olarak dizin bursitten etkilenmiş kısmında şu belirtiler görülür:

  • Dokununca sıcaklık hissi
  • Şiş görünür veya dokununca ele yumuşak gelir
  • Hareket ettiğinizde veya üzerine baskı uyguladığınızda acır

Dize gelen sert bir darbe belirtilerin hızlı bir şekilde ortaya çıkmasına neden olabilir. Fakat birçok diz bursitinin sebepleri, iş sırasında çok fazla diz çökmek zorunda kalmak gibi tekrara dayalı hareket sakatlanmalarıdır; bu yüzden belirtiler yavaş yavaş başlayarak zaman içinde kötüleşebilir.

Doktora Ne Zaman Gitmeli
Diz kapağının altındaki bursa bazen enfeksiyon kapabilir. Dizinizdeki ağrı ve şişe ek alarak ateşiniz de varsa bir doktoru arayın.

Sebepleri

Sebepleri

Diz bursitlerine şunlar neden olabilir:

  • Örneğin diz çökmekten kaynaklanan sık ve devamlı baskı
  • Dizinize gelen bir darbe
  • Diz üstüne sık sık düşme
  • Bursanın bakteriyel enfeksiyonu
  • Osteoartirt, romatoid artrit veya gut gibi dizinizdeki hastalıkların komplikasyonları

Risk Faktörleri

Risk Faktörleri

Diz bursitleri yaygın bir şikayettir, fakat aşağıdaki faktörler bu ağrılı bozukluğun sizde de çıkmasına neden olabilir.

Aşırı diz çökme
Uzun süre diz çökerek çalışan insanlarda, örneğin halıcılar, tesisatçılar ve bahçıvanlarda diz bursiti meydana gelme riski vardır. Çok çeşitli bursit isimleri bu bağlantıyı gösterir: 

  • Ev hanımı dizi. Bu bursit çeşidi hemen diz kapağının üstünde yer alan diz kapağı önü bursanın (prepatellar bursa) iltihaplanmasıdır.
  • Duacı dizi. Bu bursit çeşidi hemen diz kapağının altında yer alan diz kapağı arkası bursanın (prepatellar bursa) iltihaplanmasıdır.

Kimi Sporları Yapıyor Olmak
Güreş, futbol ve voleybol gibi doğrudan dize darbe veya diz üstüne düşmeye neden olan sporlar sizde diz bursiti meydana gelme riskini yükseltir. Koşucularda dizinizin iç kısmında diz ekleminin altında bulunan anserine bursasında ağrı ve iltihaplanma meydana gelebilir. 

Obezite ve Osteoartirit
Diz altının iç kısmını etkileyen anesirine bursiti genellikle osteoartriti olan obez kadınlarda görülür.

Zayıf Bağışıklık Sistemi
Bağışıklık sistemini zayıflatan ilaçlar kullanan veya hastalıkları olan insanlar enfeksiyonlara ve dolayısıyla bulaşıcı (septik) diz bursitlerine daha yatkındırlar. Bu hastalıklar kanser, şeker hastalıkları, lupus, alkolizm ve HIV/AIDS hastalıklarıdır.

Muayenesi

Randevunuza Hazırlanmak

İlk olarak kendi doktorunuza başvursanız bile o sizi bir romatologa, artritler ve eklem bozukluklarında uzman bir doktora veya bir ortopedik cerraha sevk edebilir.

Neler Yapabilirsiniz
Şu bilgileri içeren bir liste yapabilirsiniz:

  • Belirtilerinizin ayrıntılı bir listesi
  • Geçmişte yaşadığınız tıbbi sorunların bir listesi
  • Anne ve babanızla kardeşlerinizin sağlık sorunları hakkında bilgiler
  • Aldığınız bütün ilaçlar ve besin takviyeleri
  • Doktorunuza sormak istediğiniz sorular

Doktordan Bekleyebilecekleriniz
Doktorunuz diz ağrısının nedenlerini tespit etmek için bir fiziksel muayene yapacaktır. Doktor, bursiti diğer sağlık sorunlarından ayırmak için size bir dizi soru sorabilir:

  • Ağrınız ne zaman başladı?
  • Aniden mi başladı yoksa yavaş yavaş mı ortaya çıktı?
  • Dizinizi etkileyebilecek ne gibi iş veya hobi faaliyetleriniz var?
  • Diz ağrınız diz çökme veya merdiven çıkma gibi belli faaliyetler sırasında artıyor veya kötüleşiyor mu?
  • Son zamanlarda bir yerden düştünüz mü, bir kaza geçirdiniz mi veya dizinize bir darbe aldınız mı?
  • Evde ne gibi tedaviler uyguladınız?
  • Bu tedavilerin ne tür bir etkisi oldu?

Doktorunuz şunları yaparak dizinizi muayene edecektir:

  • Özellikle bir diz diğerinden daha ağrılıysa iki dizin durumunu karşılaştırmak
  • Ele sıcak gelen, şiş ve ağrılı noktaları tespit etmek için dizinizin farklı bölgelerine elle hafif baskılar yapmak
  • Diz eklemindeki hareket kabiliyetini ve ağrı veren hareketleri tespit etmek için bacaklarınızı ve dizlerinizi dikkatle farklı pozisyonlara sokmak

Testleri

Testler ve Teşhisler

Doktorlar genellikle diz bursiti teşhisini fiziksel bir muayeneyle koyarlar. Bazen başka olası hastalıkları elemek ve iltihabın durumunu görmek için kimi tarama ve testler gerekebilir.

Tarama Testleri
Doktorunuz bursite benzer belirti ve işaretlere neden olan sakatlanmaları elemek için size aşağıdaki testlerden bir veya birkaçını uygulayabilir:

  • Röntgen. Röntgen filmleri her ne kadar bursayı gösteremese de, kemik kırıkları, tümör ve artrit ihtimallerini elemekte faydalı olabilir.
  • Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) MRI vücut içi yapılarına ayrıntılı resimlerini üretmek için radyo dalgaları ve güçlü manyetik alan kullanabilir. Bu teknoloji bursa gibi yumuşak dokuların görselleştirilmesinde özellikle iyidir.
  • Ultrason Canlı görüntüler oluşturmak için ses dalgaları kullanan ultrason hastalıklı bursadaki şişi görüntülemede kullanılabilir. Bazı örneklerde görüntünün kalitesini artırmak için parlak bir malzeme enjekte edilebilir.

Aspirasyon
Eğer doktorunuz bursada bir enfeksiyon veya gut olduğundan şüphelenirse, test için bursa sıvısından bir iğneyle numune alabilir.

Tedavisi

Tedavi ve İlaçlar

İlaçlar

  • Kordikosteroit ilaçlar. Doktorunuz iltihaplanmayı azaltmak için enfeksiyon kapmış olan bursanın içinde doğrudan bir kortikosteroit iğnesi yapabilir. İltihaplanma genellikle hızla iyileşir, fakat iğne yüzünden iki gün gibi bir süre boyunca ağır ve şiş yaşayabilirsiniz.
  • Antibiyotikler Diz bursitin neden olan şey bir bakteriyel enfeksiyondur, bu yüzden doktorunuz size antibiyotik verebilir.

Terapi

  • Aspirasyon Doktorunuz fazla sıvıyı almak ve iltihaplanmayı tedavi etmek için bursanızı açıp kurutabilir. Doktor bursanın içine doğrudan bir iğne sokarak bir şırınga yoluyla sıvı çeker. Tıpkı kortikosteroit ilaçlarda olduğu gibi aspirasyon da kısa süreli ağrı veya şişe neden olabilir.
  • Fizik terapi. Doktor sizi bir fizik terapiste veya spor tıbbında uzman bir doktora sevk edebilir, bu doktorlar kaslarınızın eski esnekliğini ve gücünü kazanmaları için uygun egzersizleri öğrenmenize yardım ederler. Bu terapi ağrıyı azaltır ve diz bursitlerinin tekrar nüksetme riskini azaltır.

Ameliyat
Eğer şiddetli kronik bursitiniz varsa ve diğer terapilere yanıt vermiyorsanız, doktorunuz bursanın ameliyatla alınmasını tavsiye edebilir. 

Yaşam Tarzı

Hayat Tarzı Ve Evde Tedavi

Doktorun reçete ettiği herhangi bir tedaviye ek olarak uygulanabilecek bu önlemler diz bursitinin belirtilerini kontrol etmenize yardım edebilir.

  • Dizinizi dinlendirin. Diz bursitine neden olan faaliyeti bırakın ve ağrınızı artıran hareketleri yapmaktan kaçının.
  • Buz uygulayın. Ağrı geçene ve dokunduğunuzda dizinizde artık sıcaklık hissetmeyene kadar günde birkaç kez yirmi dakika boyunca buz uygulayabilirsiniz.
  • Kompres uygulayın. Şişi azaltmak için dizinizi bir sargıyla sarın veya dizlik takabilirsiniz.
  • Dizinizi yükseltin. Bacaklarınızı yastıkla kaldırarak dizinizi yükseltin. Yükseltme dizinizdeki şişi azaltabilir.

Önleme

Önlem

Diz bursitlerini önlemek ve tekrar nüksetmesini engellemek için yapabileceğiniz şeyler vardır: 

  • Dizlikler takmak. Dizinizin üzerinde çalışıyorsanız veya dizinizi riske sokan sporlardan birini yapıyorsanız, dizlik veya sargı takmak dizlerinizi koruyabilir.
  • Dinlenin. Eğer uzun bir süre boyunca diz çökerseniz, bacaklarınız esnetmek ve dizlerinizi dinlendirmek için aralar verin.
İLGİLİ MAKALE

Bursit Nasıl Yenilir?

Prof. Dr. Nurettin LÜLECİ

dizimin altı ve yan tarafı şiş çok da ağrıyor ne yapabilirim?dizimde kireçleme var... devamı