Nedir

Atopik Dermatit

Atopik dermatit kalıcı (kronik) bir deri sorunudur. Kuru deriye, şiddetli kaşıntıya ve kırmızı, kabarık döküntülere yol açar. Şiddetli vakalarda döküntüler saydam, su toplamış kabarcıklara dönüşür. Atopik dermatit insandan insana bulaşmaz.

Atopik dermatit yaygın olarak bebeklerde ve çocuklarda görülür. Atopik dermatiti olan bazı çocukların şikayetleri büyüdükçe kaybolur ya da şiddeti azalır. Bunun yanı sıra yetişkinlerde de atopik dermatit görülebilir.

Atopik dermatit bazen egzama ya da atopik egzama olarak da adlandırılır. Ama atopik dermatit pek çok egzama çeşidinden yalnızca biridir.

Sebepleri

Sebepler

Atopik dermatitin sebebi bilinmiyor.

Görünüşe göre atopik dermatitli kişiler, tahriş edici maddelere ve alerjenlere karşı daha fazla tepki göstermesi muhtemel olan hassas bağışıklık sistemlerine sahiptir.

Genelde atopik dermatitli kişilerde ya da ailelerinde, saman nezlesi (alerjik rinit) ve astım gibi alerjik hastalık öyküsü görülür. Atopik dermatit döküntülerine yol açan deri iltihabının bir çeşit alerjik tepki olduğu düşünülüyor. 

Aşağıdakiler alerjik dermatitin kötüleşmesine neden olabilen etkenlerdir:

  • Stres
  • Yumurta, fıstık, süt, buğday veya soya ürünleri gibi bazı gıdalar
  • Toz akarları (toz pire ve keneleri) veya hayvan kepekleri gibi alerjenler
  • Sert sabunlar ve deterjanlar
  • Hava değişimi, özellikle kuru ve soğuk hava
  • Deri iltihabı

Belirtileri

Belirtiler

Başlıca belirtisi kaşıntıyı takip eden döküntülerdir. Döküntüler kırmızı ve bölgeseldir, ayrıca kalıcı (kronik) veya gelip geçici olabilir. Su sızdıran ya da kabuk bağlayan ufak şişlikler ve su toplamış kabarcıklar görülebilir. Kaşımak, yaraların yayılmaya başlamasına neden olabilir. Yineleyen döküntüler zamanla derinin sertleşmesine ve kalınlaşmasına yol açabilir.

Kişilerde, yaşa bağlı olarak, döküntülerin görüldüğü bölgeler de değişiklik gösterme eğilimindedir. Yaygın görüldüğü yerler yüz, boyun, kollar ve bacaklardır. Kasıklardaysa nadiren döküntü görülür.

Belirtilerin şiddeti, etkilenmiş bölgenin genişliğine bağlıdır. Aynı zamanda döküntüleri kaşıma sıklığınız ve yaraları ne kadar bulaştırdığınız da önemlidir. Hafif atopik dermatitler genellikle deride küçük bir alanı etkiler. Çok fazla kaşınmaz ve yeteri kadar nemlendirildiğinde kaybolur. Şiddetli atopik dermatitlerse çoğunlukla geniş bir alanı kaplar ve çok kaşınır. Nemlendirildiğinde bile yok olmaz.

Testleri

Teşhis

Doktor, fiziksel bir muayene yaparak ve sağlık geçmişinizi sorgulayarak sizde atopik dermatit olup olmadığını ayırt edebilir. Şu soruları sorabilir:

  • Ailenizde alerjik hastalık var mı?
  • Kaşıntılar ne zaman başladı?
  • Döküntüler ilk defa ne zaman ortaya çıktı?

Doktorunuz döküntülerin görünüşünü ve bulunduğu bölgeyi kontrol ederek sizde atopik dermatit olup olmadığına karar verecektir.

Doktorunuz döküntüleri tetikleyen sebebi bulabilmek için alerji testi önerebilir. Alerji testleri alerji uzmanı (bağışıklık sistemi uzmanı) tarafından yapılır.

Tedavisi

Tedavi

Atopik dermatit süregelen bir sorun olsa da, kontrol altına almak için yapabilecekleriniz şunlar:

  • Sık sık nemlendirici kremler ve losyonlar kullanın.
  • Döküntüyü tetikleyen maddelerden uzak durun. Örneğin, sert sabunlar ve deterjanlar, hayvan kepeği ve sizde alerji yapabilecek diğer maddeler.
  • Kaşıntıyı kontrol altına alın.  Kendinizi engellemek için döküntünün üzerini bir bandajla kapatabilirsiniz. Kaşınmasını önlemek için bebeğinizin ellerine tek parmaklı eldiven veya pamuklu çorap takın.
  • Doktorunuzun reçete ettiği ilaçları kullanın.
  • Soğuk ya da (sıcak değil) ılık suyla banyo yapın. Banyonuz kısa sürsün.

Şiddetli vakalarda doktorunuz kaşıntıyı durdurmak için ilaç verebilir ya da iğne yapabilir. Bir klinikte ya da bir doktor muayenehanesinde ultraviyole (UV: morötesi) ışını tedavisi de alabilirsiniz. 

Bebeğinizi Koruma

Bebeğinizi Atopik Dermatitten Koruyabilir Misiniz?

Sizde veya aile bireylerinde atopik dermatit ya da başka bir alerjik hastalık varsa, bebeğinizde de bu hastalığın görülme olasılığı vardır. Eğer mümkünse, bağışıklık sistemini güçlendirmek ve onu korumaya yardımcı olmak için bebeğinizi en az 6 ay emzirin.